ERZURUM (AA) - Altun, pestisit (böcekler, kemirgenler, mantarlar, istenmeyen bitkiler ve yabani otlar dahil olmak üzere zararlıları yok etmek için uygulanan kimyasal bileşikler) içerikli ilaçların etkilerini ortaya koymak için 1 yılı aşkın bilimsel bir çalışma yaptı.
Deney hayvanlarını gruplara ayıran Altun, pestisit başlığı altında tarımsal ilaç uygulananlar ile uygulanmayanlar üzerinde etkileri karşılaştırdı.
Üniversitenin Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimince desteklenen çalışmanın sonuçları, "Sıçanlarda Alzheimer ile İlişkili Nörodejenerasyon Üzerinde Uzun Süreli Deltamethrin Maruziyetinin Etkisi" adlı makaleyle ABD merkezli "Experimental Neurology" dergisinde yayımlandı.
Prof. Dr. Altun, AA muhabirine, ilaçlar uygulanırken kullanılan basit eldiven ve maskelerin maruziyeti engellemediğini söyledi.
Altun, "Yapılan bazı çalışmalarda istatistiksel olarak pestisit kullanan tarım işçilerinde demans başlığı altında görülen hastalıkların daha fazla olduğu belirlenmişti ancak bunun net bilimsel verilerle ortaya konduğu bir çalışma yoktu. Boşluğu doldurmak bu çalışmayı yaptık." dedi.
Tarımsal ilaçlara fazla maruziyetin hayati riskler oluşturduğuna dikkati çeken Altun, şöyle devam etti:
"Demans dediğimiz hastalıklar merkezi sinir sistemindeki hasarlardır. Çalışmada spesifik olarak özellikle Alzheimer markörleri (Hastalık tanısı için kullanılan özel kimyasallar) yönünden baktık. Doz verirken metan ve öldürücü dozları belliydi, bunların 10'da 1'i kadar doz verdik, bunun da yarısını düşük verdik, bu bilimsel bir yöntem. Doz fazla olduğunda Alzheimer markörlerinin daha fazla aktif olduğunu ortaya koyduk. Çalışmada kontrol grubuyla uygulama yaptığımızınkinin farkını ve dozu artırdığımızda hastalık markörlerinin hızlı şekilde arttığını ortaya koyduk. Farelere oral yolla bu kimyasalı kronik ama düşük dozlarda uyguladık ve farelerden aldığımız beyin dokularında Alzheimer özel spesifik markörlerin belirlenmesi amacıyla güncel bilimsel yöntemleri kullandık. Çalışma sonunda net şekilde pestisitin Alzheimer markörlerini aktif ettiğini ve bu hayvanlarda bu tarz hastalıklara sebep olduğunu ortaya koyduk."
"Sürekli maruziyet demans hastalıklarına yol açabiliyor"
Prof. Dr. Serdar Altun, hastalığın etki ve sonuçlarına ilişkin şunları kaydetti:
"Ratlarda (farelerde) patolojik olarak beyindeki hasarı ortaya koyuyoruz ama bunun hareket deneyi kısımları da var. Hayvanlara ilaç uyguladığında kronik devreye doğru gittiğimizde uyuşukluk, isteksizlik, hareketsizlik gördük. Normalde çok kolay geçebildikleri labirent ve hareket deneylerinde uygulama yaptıklarımızın doğru yapamadığını tespit ettik. Elde ettiğimiz veriler doğrultusunda pestisit kronik dozda sürekli maruziyetin Alzheimer benzeri demans hastalıklarına yol açabileceğini net şekilde ortaya koyduk. Yaptığımız bu çalışmayla tarımsal alanda kullanılan ilaçların Alzheimerın oluşmasında pozitif rol alacağını net şekilde ortaya koyduk."
Hastalığın oluşmaması için öneride bulunan Altun, "Bu işin çözümü doğal yöntemler. Verim odaklı değil de daha kaliteli, kendini genetik olarak koruyabilen ata tohumlarına ve bu tarz doğal tarıma dönebilirsek bu pestisit kullanımından zamanla tamamen vazgeçeceğimizi düşünüyorum." diye konuştu.
Muhabir: Talha Koca