İSTANBUL (AA) - ABD'de geçen hafta açıklanan istihdam verilerinin kötü gelmesi sonrasında ABD ekonomisine ilişkin endişelerle küresel piyasalarda satış baskısı öne çıkarken, Fed'in faiz indirim beklentilerinin artmasıyla bu satış baskısı yerini yükselişlere bıraktı.
Analistler, Fed'in eylülde faiz indirimlerine başlaması durumunda bunun piyasalar için destekleyici bir durum olabileceğini kaydetti.
Buna karşın bankanın beklenenden hızlı faiz indirimlerine gitmesinin enflasyonist baskıları daha fazla artırabileceğine yönelik endişeler de öne çıkıyor.
Cuma günkü istihdam raporu bir resesyon anlamına gelmemesine karşın şirketlerin ekonomi politikalarına dair daha fazla kesinlik istediğini gösterdi. Bu durum Fed'in faiz indirim beklentilerini kolaylaştırırken, gelen veriler Fed Başkanı Jerome Powell'ın tarifelerin ekonomiyi yavaşlatabileceği ve küçük işletmelerin işe alım planları için çok fazla belirsizlik yaratabileceği yönündeki uyarılarından bazılarını yansıtıyor.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in eylül ayında faiz indirimine gitmesine kesin gözüyle bakılıyor.
Fed yetkililerinin açıklamaları takip edilirken, San Francisco Fed Başkanı Mary Daly, ABD'de iş gücü piyasasının zayıfladığına dair artan kanıtlar ve tarifelerden kaynaklı kalıcı enflasyon belirtilerinin olmaması nedeniyle faiz indirimlerinin zamanının yaklaştığını ifade etti.
Ülkede açıklanan verilere göre, fabrika siparişlerinin tutarı haziranda yüzde 4,8 azaldı.
Öte yandan ABD Başkanı Donald Trump'ın gümrük vergilerinin küresel ekonomiye etkilerine ilişkin belirsizlik devam ediyor.
Trump, Hindistan'ın Rusya'dan petrol satın almasının yanı sıra bunu yüksek karlarla yeniden sattığını belirterek, Hindistan'a yönelik tarifeyi "önemli ölçüde" artıracağını belirtti.
İsviçre hükümeti de İsviçre'nin ABD'nin endişelerini dikkate alarak ve mevcut tarife durumunu hafifletmeye çalışarak daha cazip bir teklif sunmaya hazır olduklarını belirtti.
New York borsası pozitif seyrettiKurumsal tarafta ise ABD'li elektrikli otomobil üreticisi Tesla'nın hisseleri, şirketin yönetim kurulunun, Üst Yöneticisi (CEO) Elon Musk'a yaklaşık 29 milyar dolar değerinde hisse senedini ikramiye olarak vereceğini duyurması sonrası yüzde 2,19 değer kazandı.
Palantir Technologies'in piyasa değeri de şirketin gelirlerinin yüzde 48 artması sonrasında 1 trilyon doları aştı. Şirketin hisseleri yüzde 4,1 arttı.
Bu gelişmelerle, Dow Jones endeksi yüzde 1,34, S&P 500 endeksi yüzde 1,47 ve Nasdaq endeksi yüzde 1,95 değer kazandı. ABD'de endeks vadeli kontratlar güne yükselişle başladı.
ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi Fed'in faiz indirime gideceğine ilişkin beklentilerin güç kazanmasıyla yüzde 4,20'ye geriledi. ABD'nin bu hafta 125 milyar dolarlık 3, 10 ve 30 yıllık tahvil ihalesi düzenlemesi beklenirken bu ihalelerden çıkacak sonuçların da tahvil piyasasındaki hareketleri desteklemesi öngörülüyor.
Dolar endeksi ise yüzde 0,2 artışla 98,8 seviyesinde seyrediyor.
Brent petrolün varil fiyatı yeni haftada yüzde 0,1 düşüşle 68,5 dolardan işlem görüyor.
Altının ons fiyatı yüzde 0,1 azalışla 3 bin 372 dolarda seyrediyor.
Avrupa borsalarında da açıklanan verilerin Bölgede ekonomik aktiviteye ilişkin endişeleri artırmasına karşın dün yükseliş eğilimi hakimdi.
Dün açıklanan verilere göre, Avro Bölgesinde Sentix yatırımcı güven endeksi 8'den -3,7 seviyesine geriledi.
Analistler, açıklanan verinin ABD'nin Avrupa Birliğine (AB) uyguladığı gümrük vergisi tarifelerinden dolayı Bölgede ekonomik aktiviteye ilişkin endişelerin derinleştiğini ortaya koyduğunu söyledi.
Bu gelişmelerle İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,66, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 1,42, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,14, ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,89 değer kazandı. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar güne yükselişle başladı.
New York borsasındaki yükselişler Asya borsasına da taşındıFed'in faiz indirimlerine ilişkin iyimserlikle New York borsasındaki yükselişlerin Asya tarafına taşınmasıyla Asya borsalarında da pozitif bir seyir izleniyor.
Buna karşın küresel ticaretin gidişatına ilişkin endişelerin devam etmesiyle yatırımcılar temkinli davranmaya devam ediyor.
Trump, Hindistan'a yönelik tarifeyi "önemli ölçüde" artıracağını belirtmesi Asya ekonomilerinde endişelerin devam etmesine neden olurken, Hindistan Merkez Bankasının yarınki faiz kararı toplantısındaki açıklamalar da takip edilecek.
Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,6, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,4, Çin'de Şanghay bileşik endeksi de yüzde 0,5 ve Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,4 değer kazandı.
Borsa günü yükselişle tamamladıDün alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,99 değer kazanarak 10.853,49 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ağustos vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışın yüzde 0,1 altında 12.323,00 puanda işlem gördü.
Dolar/TL dün yüzde 0,1 artışla 40,6565'ten kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,1 artışla 40,6805'ten alıcı buluyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), temmuzda aylık bazda yüzde 2,06, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) yüzde 1,73 artış gösterdi. Yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında yüzde 33,52, yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 24,19 olarak kayıtlara geçti.
Analistler, bugün yurt içinde reel efektif döviz kuru, yurt dışında ise dünya genelinde açıklanacak hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), ABD'de dış ticaret dengesi ile Avro Bölgesinde Üretici Fiyat Endeksinin (ÜFE) takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 11.000 ve 11.100 seviyelerinin direnç, 10.700 ve 10.600 puanın destek konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
03.30 Japonya, temmuz ayı bileşik/hizmet sektörü PMI
04.45 Çin, temmuz ayı bileşik/hizmet sektörü PMI
10.55 Almanya, temmuz ayı bileşik/hizmet sektörü PMI
11.00 Avro Bölgesi, temmuz ayı bileşik/hizmet sektörü PMI
11.30 İngiltere, temmuz ayı bileşik/hizmet sektörü PMI
12.00 Avro Bölgesi, haziran ayı Üretici Fiyat Endeksi
14.30 Türkiye, temmuz ayı reel efektif döviz kuru
15.30 ABD, haziran ayı dış ticaret dengesi
16.45 ABD, temmuz ayı bileşik/hizmet sektörü PMI
17.00 ABD, temmuz ayı ISM hizmet sektörü PMI
Muhabir: Burhan Sansarlıoğlu