ANKARA (AA) - BIS'in internet sitesinden yapılan açıklamada, ABD'nin ulusal güvenliğine veya dış politika çıkarlarına aykırı faaliyetlerde yer aldığı veya yer alma riski taşıdığı düşünülen kişilerin bulunduğu "özel lisansa tabi kuruluşlar" listesine eklenen yeni firmalara dair bilgi verildi.
Açıklamada, Çin ve İran'ın askeri uygulamaları, silah programları ve askeri güçlerin eğitilmesinde ABD ürünlerinin kullanılmasını engellemek için 80 firmanın "özel lisansa tabi kuruluşlar" listesine eklendiği belirtildi.
Bu kararın ayrıca İran'ın insansız hava araçları (İHA) ve ilgili savunma teçhizatları tedarik etmesini engellemek için alındığı kaydedilen açıklamada, güvence altına alınmamış nükleer faaliyetlerin ve balistik füze programlarının geliştirilmesinin engellenmesinin de amaçlandığı aktarıldı.
Açıklamada, firmalardan 12'sinin Çin'in gelişmiş yapay zeka, süper bilgisayarlar ve yüksek performanslı yapay zeka çiplerinin geliştirilmesine, 13'ünün denetimsiz nükleer faaliyetlere katkı sağladığı gerekçesiyle listeye alındığı vurgulandı.
7 firmanın balistik füze programlarına katkıları nedeniyle, 27 Çinli firmanın Çin'in askeri modernizasyonunu desteklemek amacıyla ABD menşeli ürünleri satın aldığı veya satın almaya teşebbüs ettiğine değinilen açıklamada, diğer 7 Çinli kuruluşun ise Çin'in kuantum teknolojisini desteklemek için ABD menşeli ürünler satın alma veya satın almaya çalışma gerekçesiyle listeye alındığı ifade edildi.
Açıklamada, 2 Çinli firmanın Huawei ve bağlı kuruluşu HiSilicon da dahil olmak üzere çeşitli yerlere ürün sattıkları gerekçesiyle, İran ve Çin'deki 1'er firmanın ise İran'ın savunma sanayi ve İHA programları için ABD menşeli ürünler tedarik etmeye çalıştıkları için "özel lisansa tabi kuruluşlar" listesine eklendiğine dikkati çekildi.
Çin, Güney Afrika ve BAE'ye bağlı 10 firmanın da 12 Haziran 2023'te listeye eklenen Güney Afrika Test Uçuş Akademisi (TFASA) ile bağlantıları nedeniyle listeye alındığı aktarılan açıklamada, ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick ve Sanayi ve Güvenlikten Sorumlu Ticaret Müsteşarı Jeffrey Kessler'in konuya ilişkin görüşlerine de yer verildi.
Ticaret Bakanlığının ABD'yi korumak için kararlı adımlar attığını belirten Lutnick, "Düşmanların ABD teknolojisini kendi ordularını güçlendirmek ve ABD halkını tehdit etmek için kullanmalarına izin vermeyeceğiz." ifadelerini kullandı.
"Özel lisansa tabi kuruluşlar" listesinin, ABD teknolojisinin kötü amaçlarla kullanılmasını engellemek için güçlü bir araç olduğunu kaydeden Kessler, "ABD teknolojisi asla ABD halkına karşı kullanılmamalıdır." ifadelerine yer verdi.
Özel lisansa tabi kuruluşlar listesiBIS, ulusal güvenlik ve dış politika gerekçeleriyle ABD menşeli ve belirli yabancı üretimli malların, yazılımların ve teknolojilerin ihracatını kontrol etmek için çeşitli araçlara sahip.
Büro, özel lisansa tabi kuruluşlar listesine alınan ABD'li kişilerin belirli faaliyetlerinin ihracatını kontrol etmek için çeşitli uygulamalar yapabiliyor.
Özel lisansa tabi kuruluşlar listesindeki taraflar ayrıca, bireysel lisanslama gerekliliklerine ve politikalarına tabi tutuluyor.
ABD'de, dini özgürlük ihlalleri nedeniyle Hindistan'ın dış istihbarat teşkilatına yaptırım istendiABD Uluslararası Dini Özgürlükler Komisyonu, Hindistan'ın dış istihbarat teşkilatı Araştırma ve Analiz Kanadı'na (RAW) dini özgürlük ihlalleri ve Sih ayrılıkçılara yönelik suikast planlarına karıştığı gerekçesiyle yaptırım uygulanması çağrısında bulundu.
Komisyonun yıllık raporunda, Hindistan'ın dini özgürlük ihlalleri nedeniyle "önemli endişe kaynağı ülkeler" listesine konulması talep edildi.
Raporda, Hindistan'daki dini azınlıkların "kötüleşen bir muameleyle" karşı karşıya olduğu ileri sürülerek, "2024 yılında, Hindistan'daki dini özgürlük koşulları, dini azınlıklara yönelik saldırıların ve ayrımcılığın artmasıyla kötüleşmeye devam etti." ifadesi kullanıldı.
Ülkedeki seçimler sırasında başlayan, Müslümanlar ve diğer dini azınlıklar aleyhinde nefret söylemi ve yanlış bilgi yayılmasının devam ettiği belirtilen raporda, bu durumun "dini azınlıklara yönelik saldırıları körüklediği" öne sürüldü.
Başta RAW olmak üzere, dini özgürlük ihlallerinde sorumluluğu bulunan birey ve kurumlara yönelik varlıklarının dondurulması ve ABD'ye girişlerinin yasaklanması da dahil çeşitli yaptırımlar uygulanması çağrısı yapılan raporda, Hindistan'a yapılan silah satışlarının söz konusu ihlallere katkıda bulunup bulunmadığına yönelik inceleme talep edildi.
Raporda, Hindistan hükümetinin yurt dışındaki dini azınlıkları, özellikle Sih topluluğu üyelerini ve onların savunucularını hedef almak amacıyla "baskıcı taktikler genişletmeye devam ettiği" aktarılarak, "Kanada hükümetinden gelen uluslararası raporlar ve istihbarat, RAW yetkililerinden birinin ve 6 diplomatın, 2023'te New York'taki Amerikalı Sih aktiviste yönelik suikast girişimiyle bağlantılı olduğu iddialarını doğruladı." ifadesine yer verildi.
ABD'de Hindistan'daki ayrılıkçı Halistan Kurtuluş Gücü (KLF) yanlısı "Adalet için Sihler" (SFJ) hareketinin lideri Gurpatwant Singh Pannun'a yönelik 2023'te suikast planladığı iddia edilen "Hint istihbarat mensubu" Vikram Yadav, "kiralik katil tutmak" ve "kara para aklamakla" suçlanmıştı.
"Suikast planının beyni" olarak nitelendirilen Yadav'ın RAW tarafından istihdam edildiği bildirilmişti.
Muhabir: Irmak Akcan,Şilan Turp
