BRÜKSEL (AA) - AB yönetimine İsrail'e yönelik politikasını değiştirmesi için ortak mektup yazan 27 eski büyükelçi arasında yer alan Moran, AB Komisyonunun geçen hafta önerdiği yaptırım paketinin ardından AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
AB'nin Ürdün, Yemen, Mısır ve Libya'daki misyonlarına liderlik eden İngiliz diplomat Moran, Gazze'deki duruma değinerek, "İsrail, Gazze halkına azami acı çektirme yolunda kararlı görünüyor ve hiçbir şey onları bu yolda ilerlemekten alıkoyamıyor." dedi.
İsrail'in Gazze'deki eylemlerini "etnik temizlik" olarak tanımlayan Moran, Avrupa'da çoğu insanın bunun bir soykırım olduğunu düşündüğünü, kendisinin ise Uluslararası Adalet Divanında (UAD) devam eden yargı süreci nedeniyle bu tanımı yapmaktan imtina ettiğini söyledi.
Moran, AB Komisyonunun ise bu durum karşısında İsrail'e yaptırım önerme konusunda yetersiz kaldığı yönündeki endişesini dile getirerek, 26 meslektaşıyla ortak bir mektuba imza atmaya karar verdiklerini anlattı.
Şimdiye kadar 3 mektup gönderdiklerini belirten Moran, AB liderlerini, İsrail'i rotasını değiştirmeye ikna etmeye yardımcı olacak eylemler ve önlemler almaya çağırmayı hedeflediklerini söyledi.
Moran, Avrupa kamuoyunun baskısının da sonucunda geçen hafta Avrupa Parlamentosunda (AP) yıllık "Birliğin Durumu" konuşmasını yapan AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in Komisyonun artık İsrail'e karşı bazı önlemler almaya hazır olduğunu dile getirdiğine işaret etti.
Komisyonun İsrail ile ortaklık anlaşmasının ticari kısımlarının askıya alınması ve aşırılık yanlısı bakanlara yaptırım uygulanmasıyla ilgili önerilerinin AB Konseyinde nitelikli çoğunlukla desteklenmesi gerektiğini vurgulayan Moran, "Nitelikli çoğunluk ihtimali eskisinden daha iyi çünkü Avrupalı liderler nihayet kamuoyunun ezici bir çoğunlukla ateşkes, iki devletli çözüm ve Filistinlilerin haklarını elde etmesinden yana olduğunun farkına vardılar. Ancak üye devletler içinde elbette hala bir miktar muhalefet var." diye konuştu.
İsrail'e yönelik yaptırımlarMoran, "Her şeyden önce, ortaklık anlaşması kapsamındaki ticaret tercihlerinin askıya alınması önemli çünkü İsrail'in dış ticaretinin üçte biri AB ile." dedi.
İsrail'in ortaklık anlaşması kapsamındaki serbest ticaret haklarından mahrum kalmayı istemeyeceğini, bundan ekonomilerinin zarar göreceğini vurgulayan Moran, "İkincisi, Batı Şeria'daki yasa dışı İsrail yerleşimlerinden gelen tüm malların tamamen yasaklanması gerekli. Bu şimdiye kadar gerçekleşmedi. Yani, bu mallar ticaret anlaşması kapsamında değil ancak yine de geliyorlar ve yaklaşık 30 milyon avroluk bir ticaret hacmi söz konusu." ifadelerini kullandı.
Moran, "Üye devletlerin bu konuda harekete geçmesi önemli. Ayrıca, bence Batı Şeria'da şiddeti kışkırtan, Gazze'de etnik temizliğe eşdeğer ve kabul edilemez önlemler talep eden İsrail hükümeti üyelerine yönelik de yaptırımlar getirilmesi özellikle önemli." değerlendirmesini yaptı.
Silah ambargosu konusuna değinen Moran, bunun AB'nin değil, üye ülkelerin tasarrufunda olduğuna işaret ederek, "Bildiğiniz gibi bazıları harekete geçti bile. Hatta Almanlar bile bir dereceye kadar silah ihracatını kısmen durdurdu. Başka ülkeler de var. Tüm üye devletler İsrail'e silah tedarikini yarın durdurmalı." diye konuştu.
Almanya'nın tutumuMoran, "Gazze'deki davranış biçimleri tamamen kabul edilemez ve AB'de silah ihracatına ilişkin tüm bu yerleşik kurallara ve yönergelere aykırı." dedi.
Almanya'nın Gazze'de kullanılabilecek silahların İsrail'e ihracatının askıya alındığını duyurmasına atıfta bulunan Moran, "Bence İsrail'in en sadık destekçisi olan Almanya'nın bile silah tedariklerini sınırlamak için bazı adımlar atmış olması, AB'deki kamuoyunun şu anda ne kadar güçlü olduğunu gösteriyor." tespitinde bulundu.
Almanya'nın tutumuyla ilgili Moran, şunları kaydetti:
"Sanırım herkes Almanların özel bir durumu olduğunu biliyor. Kökleri tarihe dayanıyor. Holokost'a kadar uzanıyor. Almanya'nın İsrail'e karşı büyük yaptırımlar veya önlemlerden yana olması pek olası değil ancak Almanya'da bile bir eylemde bulunmayı gerekli görüyorlar ve bence bu, şu anda Gazze'de yaşanan korkunç duruma Avrupa'nın verdiği tepkinin ne kadar ciddi olduğunun bir göstergesi."
Muhabir: Selen Valente Rasquinho
