İSTANBUL (AA) - Anadolu Ajansının (AA) "Global İletişim Ortağı" olarak yer aldığı, Belek Turizm Bölgesi'ndeki NEST Kongre Merkezi'nde gerçekleştirilen Antalya Diplomasi Forumu'nda moderatörlüğünü TRT World sunucusu Isobel Ewing'in yaptığı panele Venezuela Dışişleri Bakanı Yvan Eduardo Gil Pinto, Botsvana Uluslararası İlişkiler Bakanı Phenyo Butale ile Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Ayşe Berris Ekinci konuşmacı olarak katıldı.
Venezuela Dışişleri Bakanı Pinto, ülkesinin dünyanın en büyük petrol rezervine sahip olduğuna dikkati çekerek, yaşanan gelişmelerle tedarik zincirlerinin artık sadece lojistik ya da maliyet odaklı değil aynı zamanda siyasi, stratejik ve güven temelli yapı haline geldiğini söyledi.
Pinto, "Venezuela, hem sanayi hem de buna bağlı maddeler açısından ABD'ye oldukça bağlı yaşadı ancak bu tedarik zinciri Venezuela için, dünya için güvenli değil. Bunu bugün daha güçlü şekilde gözlemleyebiliyoruz." ifadelerini kullandı.
Venezuela'nın Çin, Brezilya ve Meksika gibi ülkelerle yeni stratejik müttefiklikler geliştirmeye başladığını anlatan Pinto, BRICS gibi çok kutuplu tedarik zincirleri oluşturulmasının öneminin altını çizdi.
Pinto, son 20-30 yılda teknoloji alanında gelişmekte olan ve gelişmiş ülkeler arasındaki açığın arttığına işaret ederek, dünyanın bu açığın kapatılması için çalışması gerektiğini vurguladı.
ABD'nin Grönland'ı kontrolüne alma isteğine ilişkin Pinto, Venezuela'nın da Washington yönetiminin müdahalelerinin kurbanı olduğunu, ABD'nin kendi toprakları dışındaki müdahalelerine müsaade edilmemesi gerektiğini söyledi.
Botsvana'nın gelişimiBotsvana Uluslararası İlişkiler Bakanı Butale, geçmişte dünyanın en yoksul ülkeleri arasında yer aldıklarını ancak bugün sahip oldukları değerli madenler ve özellikle elmasın çıkarılması sayesinde orta gelirli ülke konumuna yükseldiklerini ifade etti.
Butale, "Her zaman şunu söylüyoruz: Siz, bizim ülkemizden bir elmas aldığınızda sadece bir lüks ürün satın almıyorsunuz. Öğrencilerin de doktora seviyesine kadar çıkabilmelerine yardımcı oluyorsunuz ki ben de o öğrencilerden biriyim. Mesela köydeki yoksul bir kadının iyi bir sağlık hizmetine erişmesine yardımcı oluyorsunuz." şeklinde konuştu.
Botsvana'nın doğu kısmındaki madenlerin sadece yüzde 25'inin keşfedildiğini, yaklaşık yüzde 75'inin henüz keşfedilmemiş durumda olduğunu anlatan Butale, dünyaya ortaklık ve işbirliklerine açık oldukları çağrısında bulundu.
Butale, ülkeler arasındaki işbirliğinin üretim süreçlerine önemli katkılar sağlayacağına dikkati çekerek, "Lityumu elimizdeki kaynaklarla birleştirdiğimizde lityum karbonat üretebiliyoruz. Bu da elektrikli araç bataryalarının üretiminde kritik bir bileşen olarak kullanılıyor." dedi.
Küresel işbirliği ve kaynak erişimiDışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Ekinci de Rusya-Ukrayna Savaşı’nın ve küresel jeopolitik kırılmaların, doğal kaynaklara engelsiz erişimin artık sadece teknik değil aynı zamanda stratejik ve ulusal güvenlik meselesi haline geldiğini vurguladı.
Kobalt, lityum ve nadir toprak elementleri gibi yüksek teknolojide ve yenilenebilir enerji projelerinde kullanılan kritik minerallere erişimin, ülkelerin sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşabilmeleri açısından hayati önemde olduğunu kaydeden Ekinci, bu kaynakların aynı zamanda savunma sanayisi açısından da kritik rol oynadığını söyledi.
Ekinci, kritik ham maddelere erişimin, uluslararası toplumun iklim değişikliğiyle ortak mücadelesinde belirleyici olacağına işaret ederek, bu konuda şeffaflık, dayanışma ve yapıcı uluslararası işbirliğinin artırılmasının önemine dikkat çekti.
Enerji çeşitliliği ve tedarik güvenliği açısından da bölgesel ve jeopolitik yakınlığa sahip ülkeler arasında dayanışma ve yatırımın teşvik edilmesi gerektiğinin altını çizen Ekinci, Türkiye’nin bu alanda uluslararası platformlarda aktif rol üstlendiğini ve küresel çapta işbirliklerine katkı sunduğunu vurguladı.
Muhabir: Sercan İrkin
