DENIZLI (AA) - Geçmişi milattan önce 5 bin 500'lere dayanan antik kentte 22 yıldır sürdürülen kazı ve restorasyon çalışmalarıyla, freskli traverten bloklar, Roma İmparatoru Marcus Ulpius Nerva Traianus'un 3 metre uzunluğundaki heykeli, Traian çeşmesi, rahip başı heykeli ve Skylla grubu heykelleri bulundu.
Kentteki kazılar bu yıl, meclis binası üzerinde yoğunlaştı. Çalışmalarla, kentin "yönetim kalbi" olarak değerlendirilen bina ortaya çıkarıldı.
"Böyle bir mimari tarzla ilk kez karşılaşıyoruz"Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Celal Şimşek, AA muhabirine, Laodikya'nın, Anadolu'nun en büyük metropollerinden biri olduğunu söyledi.
Antik kaynakların, kentin yargı işlerinde merkez niteliği taşıdığını gösterdiğini anlatan Şimşek, "Yani 7-10 kente bakan bir idari merkez olduğunu biliyoruz zaten. Meclis binasında kazıya başladığımızda çevre duvarlarının beş köşeli, önle birlikte de altıgen bir yapıya sahip olduğunu gördük. Böyle bir mimari tarzla ilk kez karşılaşıyoruz." dedi.
Üst ve alt oturma basamaklarının ortaya çıkarıldığını, alt oturma bölümünün tamamının sağlam olduğunu ifade eden Şimşek, bu oturma basamaklarının üzerinde meclis başkanı ve meclis üyelerinin isimlerinin yer aldığını, o dönemde görev yapmış meclis üyelerini tanıyabildiklerini belirtti.
Şimşek, meclis üyelerinin yaşlılar, gençler ve halktan oluştuğunu belirlediklerini, binada alt bölümde 8, üst bölümde 9 olmak üzere 17 oturma sırası bulunduğunu aktararak, şunları kaydetti:
"İmparator Agustus döneminde yani yaklaşık olarak milattan önce 1. yüzyılın ortalarından sonra yapıldığını biliyoruz. Milattan sonra 7. yüzyılda kent taşınana kadar meclis binası kullanılmış. Oturma basamaklarının ebatlarını göz önüne aldığımızda yaklaşık olarak 600-800 civarında üyenin olduğunu düşünüyoruz. Ancak Laodikya'nın Frigya bölgesinin başkenti olmasından sonra burası aynı zamanda yargılama merkezi oluyor."
Oturur pozisyondaki heykel
Meclis binası kazıları sırasında oturur pozisyonda buldukları heykelin o dönemde idareci, baş yargıç ve yönetici olduğunu tahmin ettiklerini anlatan Şimşek, "Milattan sonra 2. yüzyıla ait bu heykel. Ancak bulduğumuz üzerine yerleştirilen başı ise 400'lü yıllara tarihlendiriyoruz. Demek ki yargılama sistemi devam ettiği süreçte buradaki kişi baş yargıç olarak oturuyor, zaman içinde değişen başkanlar, yargıçların portreleri tekrar yapılıyor ve buraya yerleştiriliyordu. Bu yönüyle de ilk ve tek burası. Agustus döneminden itibaren 7. yüzyıla kadar kullanım var. Milattan sonra 129 yılında İmparator Hadrian buraya geliyor. Onun arkasından burada geniş çaplı bir revizyon yapılıyor. Çünkü mimari bloklar bize onları gösteriyor." diye konuştu.
Şimşek, meclis binasında kazı çalışmalarının tamamlanmak üzere olduğunu dile getirerek, sözlerini şöyle tamamladı:
"2050 yıllık bir yapıdan söz ediyoruz. Bu yapının milattan sonra 7. yüzyıla kadar kullanıldığını düşünürseniz, yaklaşık 750 yıl kesintisiz olarak Laodikya'da hem idari hem yönetim hem de yargılamaya hizmet etmiş çok önemli bir yapı. Hemen önünde siyasi bir agora olduğunu düşünüyoruz. Meclis binasının iki yanında arşiv salonları söz konusu. Agoranın güneyinde de Anadolu'nun en büyük hamam komplekslerinden Güney Hamam Kompleksi ve yanında da Anadolu'nun en büyük stadyumu var. Yani burası özellikle de imparatorluk döneminde Laodikya'nın çok önemli, 'yönetim kalbi' diyebileceğimiz bir alan olması bakımından önemli."
Muhabir: Sebahatdin Zeyrek
