Ardahan kırsalında bulunan Aramice yazıt Kars Müzesi'nde çözümleniyor

KARS (AA) - Kent kırsalındaki bir köyde bulunan Aramice yazılı taş, koruma altına alınıp Kars Arkeoloji ve Etnografya Müzesi'ne getirildi.

Bölgede bu dilde ilk defa bulunduğu için tarihçileri heyecanlandıran yazıt, uzman ekiplerce çözümlenmek üzere inceleme altına alındı.

Kars Arkeoloji ve Etnografya Müzesi Müdür Vekili Hakim Aslan, AA muhabirine, Aramice yazısının bulunduğu taşın, Kars Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünce alınan karar doğrultusunda Ardahan'dan kente taşındığını söyledi.

Taş üzerindeki yazılarda uzman ekiplerce ilk ön incelemenin yapıldığını anlatan Aslan, "İlk olarak müze bahçesine konulan taş üzerinde yapılan incelemelerde, bu kitabenin ya da yazıtın düzgün olmayan dikdörtgen formlu alt bölümünde de bir kaide üzerine oturtmalığının bulunduğu, yazıt detaylı incelendiğinde Sami bir dil olan Aramice yazıt olduğu tespit edilmiştir. Bu dile ait bir yazıt, ilk defa bölgemizde bulunmuş, yani Kars ve Ardahan illerinde ilk defa karşılaştığımız bir durum oldu." dedi.

Aslan, yapılan incelemelerde Aramice yazıtın ilk transkriptin (okunur hale getirilme biçimi) çıkartıldığını ancak çalışmaların henüz tamamlanmadığını belirterek, "Yapılan ilk incelemelerde bunun Seleukos Krallığına bağlı olan Kral Artaksiad'a ait bir ismin belirlendiği tespit edilmiştir. Tabii bu isimden birçok kral bulunmakla birlikte, Kral Artaksiad ilk kral olduğu düşünülmektedir. Milattan önce 189, milattan sonra 90'lı yıllara kadar süren bir hükümdarlığı temsil etmektedir. Daha sonra Seleukos'lar, Roma İmparatorluğu'na yenildikten sonra Roma kralı olarak bölgeye atanmıştır. Yazıtta da buna ilişkin bir şeylerin olduğu tahmin edilmektedir." diye konuştu.

Yazıtın bir sınır taşı olabileceğini de dile getiren Aslan, şunları kaydetti:

"Tabii bölgemize yakın olan Iğdır ilinde de daha önce yapılan çalışmalarda Aramice yazıtın varlığı tespit edilmiştir. Tabii özellik olarak baktığımız zaman bu taşların özellikle sınır boylarını belirleyen taşlar olabileceği değerlendirilmektedir. Çünkü bu dönemde kralın birçok alanda kendi sınırlarını belirlediği, bu sınırları da ya kaya üzerine bir yazıtla ya da bu şekilde köylülerin yapmış olduğu köy sınırını belirleyen yazıtlar olduğu düşünülmektedir. Tabii transkripsiyon tamamlandıktan sonra da müze envanterine alınarak bu şekilde bir sergileme yapılacaktır."

Muhabir: Cüneyt Çelik