Baas rejimi devrilince köylerine dönebilen Suriyeliler yardım bekliyor

ŞAM (AA) - Suriye'de sivil halk, ülkenin kuzeyindeki kamplarda birçok imkansızlığa ve sert mevsim koşullarına rağmen uzun yıllar ikamet etmek zorunda kaldı.

Beşşar Esed rejiminin düşmesinin üzerinden bir ay geçmesiyle ülke içindeki ve dışındaki yüz binlerce Suriyeli, memleketlerine dönme fırsatı buldu ancak büyük çoğunluk, hala Suriye'nin kuzeybatısındaki kamplarda kalıyor.

Birçoğu, devrik rejim ve müttefiki Rusya'nın ağır bombardımanında büyük ölçekli yıkım yaşanan şehirlerine ve köylerine dönemedi.

Okullar ve fırınlar gibi hayati öneme sahip tesisleri yerle bir eden bombardımanlar, genel altyapının tamamen kullanılamaz hale gelmesine yol açtı.

Memleket özlemi çekenlerle döndüğü eski yuvasında yıkık yapılarla karşılaşan Suriyeliler, AA muhabirine, yaşadıklarını ve içinde bulundukları zor koşulları anlattı.

Yeniden inşa edilemezse köyüne dönemeyecek

Mansur el-Mansur, İdlib'deki köyü Ebu Zuhur'a döndüklerini ancak tamamen yıkılmış bir köy bulduklarını, yaşayacak mesken olmadığından hala çadır kamplarda kaldıklarını söyledi.

Evlerinin tamamen yıkık durumda olduğunu vurgulayan Mansur, yeniden inşa edene kadar çadır kamplarda kalmak zorunda olduklarını belirterek, "Burada yaşam çok zor, hiçbir şey yok. Ne yardım var, ne başka bir şey." dedi.

Oturacak bir meskeni olmadığından Ebu Zuhur'a şimdilik geri dönemediğini aktaran Mansur, "Evler tamamen yıkılmış, yaşanacak durumda değil. Yaklaşık yüzde 90'ı kullanılamaz durumda." ifadesini kullandı.

Mansur, "Allah'ın merhametiyle yaşıyoruz. Yaklaşık 6-7 yıldır çadırlarda yaşıyoruz. Yaşamaya alıştık, şartlar çok zor. Ülke yeniden inşa edilmedikçe geri dönemem." diye konuştu.

Serakibli Ebu Abdullah da kanalizasyon borularını ve çatlak duvarları onararak yaşadığı evin bazı bölümlerini tamir etmeye çalıştıklarını söyledi.

Ebu Abdullah, "Hala temel hizmetler eksik; su, elektrik gibi. Bu hizmetlerin sağlanması gerekiyor. Şu an insanlar bu masrafları karşılayacak durumda değil." dedi.

Yıkık durumdaki evlerin yeniden inşasının uzun zaman alacağını kaydeden Ebu Abdullah, yardım kuruluşlarının desteğiyle insanların geri dönmesinin mümkün olabileceğini kaydetti.

Ebu Abdullah, "Buraya dönmek isteyen insanlar var ama büyük engeller var. Serakib'de en büyük sorunumuz, bu temel hizmetlerin eksikliği." diye konuştu.

Halep'in güneyindeki Rasm es-Siyala köyünden Ahmed Ali, köylerine geri döndüklerinde her şeyin yıkıldığını gördüklerini, enkazda yaşamanın imkansız olduğunu belirtti.

Enkazı temizlemek için büyük iş makinelerine ihtiyaç olduğundan bahseden Ahmed Ali, "7 yıldır kampta yaşıyoruz. Evlerimizi yeniden inşa edecek gücümüz yok. Yardıma ihtiyacımız var." dedi.

Serakibli Halid Süleyman, maziyi yad ederek ilçesinin eskiden gelişmiş ve kalabalık bir bölge olduğunu ancak savaş nedeniyle burada büyük yıkım yaşandığını anlattı.

Memleket topraklarına geri döndükleri için şükrettiklerini kaydeden Süleyman, "Kasabamızı geri aldığımızda her şeyin yüzde 100 yıkıldığını gördük. Peki şimdi ne yapacağız?" diye sordu.

Allah'tan bir çıkış yolu beklediklerini dile getiren Süleyman, insani yardım kuruluşlarının yeniden inşa yardımlarını beklediklerini kaydetti.

Ebu Süleyman, "Serakib'de su, elektrik veya sağlık hizmetleri yok. Yaşanılamaz bir yer. Evlerde kapı ve pencere bile yok, kışın burada yaşamak imkansız. Kanalizasyon sistemi bile çalışmıyor." ifadesini kullandı.

Suriye'de Esed rejiminin devrilmesinin ardından dönen Lazkiye iline bağlı Bayır Bucak sakinleri de ev ve iş yerlerini yıkılmış bulmalarına karşın gelecekten umutlu.

Rejiminin saldırıları nedeniyle terk etmek zorunda kaldıkları topraklara geri dönen Bayır Bucak'a bağlı Dervişen köyünden Ebu Bera Derviş, uzun yıllar sonra köyünde cuma namazı kılabildikleri için mutlu olduğunu ifade ederek, "Öncelikle Rabb'imize bizlere vatanımızı tekrar verdiği için çok şükrediyoruz. Ve bunun yanında direnişçilere ve Türkiye'nin bizlere verdiği destekten dolayı çok teşekkür ediyoruz." dedi.

Derviş, bölgede yaklaşık 40 ila 45 köyün yıkılmış halde olduğunu, rejimin vatanı bu şekilde kendilerine bıraktığını vurgulayarak, üzüntüsünü dile getirdi.

Bölgede yıkımın büyük olmasına karşın gelecekten umutlu olduğunu belirten Derviş, "İlk olarak elimdeki çiçeklerle söze başlamak istiyorum. Burada çoğu yerde mayın bulunuyor. Elimdeki çiçekleri mayın olan bölgelerin içinden topladım. İnsanlara burada bir mesajım var. Vatanımızı çok yüksek yerlere ulaştıracağız. İnanıyoruz tekrardan inşa edeceğiz. Sanayici, mühendis ve işçiler olarak herkes el ele vererek vatanımızı yükselteceğiz." şeklinde konuştu.

Dervişen köyünden Bilal Derviş de bölgedeki yerleşim yerlerinde çok sayıda mayınlı alan bulunduğuna dikkati çekerek, bunların temizlenmesinin öncelikli olduğunu kaydetti.

Derviş, Bayır Bucak'ın yeniden imarı ve kalkındırılması için tüm çevrelerden gelebilecek yardımları kabul edebileceklerini belirterek, "Bu köyleri tekrar inşa edebilmek için çağrılarda bulunacağız. Türkiye'deki bütün hayırseverleri, yardım edecek olanları bekliyoruz. Onları köylerimize davet ediyoruz. Neye ihtiyacımızın olduğunu görsünler diye. Türkiye'ye şimdiye kadar verdiği desteklerden ötürü teşekkür ederiz." ifadelerini kullandı.

Esed rejiminin devrilmesinin sevincini yaşadıklarını dile getiren Ebu Muhammed ise "Bizler birlik ve beraberliği kazandık ve şu an bir zaferi kutluyoruz. Köylerimiz, camilerimiz ve milletimizin içinde bu sevinci yaşıyoruz." dedi.

Muhammed, köylerine dönmenin mutluluğuna karşın evlerin ve camilerinin harap olduğuna dikkati çekerek, "Yalnız köylerimize döndük ama camilerimiz yıkılmış, tarlalarımız orman olmuş, yollarımız yok edilmiş. Evlerimiz oturulacak gibi değil. Şu an hem sevinçliyiz hem de harap olanlar için gözyaşı döküyoruz." şeklinde konuştu.

Türkiye'den yardım istediklerini belirten Muhammed, "Umutluyuz ve başka yardımlar için de kapılarımız açık. Onları bekliyoruz. Yardım yapacak olan kardeşlerimizden şimdiden Allah razı olsun. Bayır Bucağı'mızı inşa etmek için yardımları bekliyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

Muhammed ayrıca, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a her türlü desteklerinden ötürü teşekkür etti.

Muhabir: Ahmet Karaahmet,Eşref Musa,Ahmet Furkan Mercan,Nuri Aydın