KOCAELİ (AA) - Kocaeli'deki Bilişim Vadisi'nde geliştirilen "binaların deprem performansını analiz eden sistem"le 8 ilde 21 yapının hareketi anlık izleniyor.
Bilişim Vadisi'nde 1,5 yıl önce kurulan firma, binaların deprem performansının birkaç dakikada analiz edilerek afet sonrası hızlı karar alınmasına yönelik "Yapısal Sağlık İzleme Sistemi" geliştirmeye karar verdi.
Çalışmaların ardından firma, ivmeölçerler, eğim sensörleri, açı ölçerler ve çatlak izleme cihazları kullanarak binaların gerçek zamanlı durumunu tespit eden platform hayata geçirdi.
Binaların çeşitli noktalarına yerleştirilen sensörler aracılığıyla yapısal hareketleri anlık olarak izleyen sistem, deprem sonrası 3 ila 5 dakikada binanın kullanılabilirlik durumunu analiz edip raporlayabiliyor.
Sistem, kurulu olduğu yapının katlar arası öteleme davranışları, kolon eğrilikleri ve titreşim periyotları gibi birçok parametreyi ölçüyor.
Geleneksel yöntemlerde günler sürebilecek analizleri tamamen otomatik ve kısa sürede tamamlayabilen sistem, 8 ilde okul, rezidans ve fabrika gibi 21 farklı yapıda aktif kullanılıyor.
Bilişim Vadisi'ndeki 22 katlı idari binada geçen yıl kurulan sistem sayesinde, 23 Nisan'da Marmara Denizi'nde, İstanbul Silivri açıklarında meydana gelen 6,2 büyüklüğündeki deprem sırasında binadan anlık veriler toplandı.
"İnsanın kalp ritminin dinlenilmesi gibi yapının ritmi dinleniliyor"Struct Health Genel Müdürü Volkan Ergen, AA muhabirine, Türkiye'nin deprem ülkesi olduğunu belirterek, deprem anında yapıların performansını ölçebilen ve bunu anlık raporlayabilen platform geliştirme hedefiyle yola çıktıklarını söyledi.
Binalara yerleştirdikleri sensörler vasıtasıyla ivme, açı, deformasyon gibi verilerin platforma anlık aktarıldığını dile getiren Ergen, ardından deprem öncesi ve sonrası durumları kıyaslayarak birçok parametreyi analiz ettiklerini ve otomatik olarak bina performans raporu oluşturduklarını kaydetti.
Geliştirdikleri sistemi, insanların kalp sağlığını ölçmek için kullanılan EKG'ye benzeten Ergen, "Biz de binanın farklı noktalarına sensörler yerleştiriyoruz. Bu sensörler, insanın kalp ritminin dinlenilmesi gibi yapının ritminin dinlenilmesini sağlıyor." dedi.
Sistemin Bilişim Vadisi'nin yüksek katlı binasında 1 yıl önce uygulamaya konulduğunu aktaran Ergen, "23 Nisan'daki İstanbul depreminde başarılı bir testten geçti. Bütün parametrelerin deprem performansı açısından uygun olduğunu ölçtük ve bunu raporladık. Bununla alakalı puanlama sistemi geliştirdik. Her parametre için 10 üzerinden 10 değerini Bilişim Vadisi yüksek katlı binası almış oldu. Bu anlamda deprem performansı 'mükemmel' seviyede gerçekleşmiş oldu." diye konuştu.
Sistemin birçok binayı aynı anda izleyebildiğini ve depremden hemen sonra rapor üretebildiğini aktaran Ergen, "Depremden sonra yalnızca 3 ila 5 dakikada yapının durumu hakkında rapor sunabiliyoruz. Bunu da birden fazla bina için, onlarca, yüzlerce bina için yapabiliyoruz." ifadesini kullandı.
Ergen, sistemin özelliklerine değinerek, şöyle devam etti:
"Normalde geleneksel sistemde yapıların yanına gidilip yapı hasarı tespiti çalışmaları başlatılır ve artçı sarsıntılar olduğunda tekrar başa dönülebilir. Buradaki zaman kaybını da en aza indirgiyoruz. Burada da yine bir öncelik sıralaması yapıyoruz ve karar vermeye yardımcı veri üretmiş oluyoruz. Klasik sistemde cihazın başına gidip, cihazdan veri alıp, cihazdan alınan veriyi bilgisayarda analiz edip, bunu yorumlayıp sonuçların aktarılması gerekiyor. Burada 2, 3, 5, 10 gün gibi zamanlar geçiyor ama biz bunu uçtan uca otomatik olacak şekle getirdik. Burada hem zaman kaybından hem de para kaybından tasarruf etmiş olduk."
Sistemin yaklaşık 500 yıl önce Mimar Sinan'ın camilerde kullandığı teknolojinin gelişmiş versiyonu olduğunu belirten Ergen, "Şu anda sistemimiz 8 ilde 21 farklı türde yapıda kurulu. Aktif olarak çalışır, platformumuza veri gönderir durumda. Yurt içinde sınırlı kalmamak, çözümlerimizi öncelikli olarak depreme yatkın ülkelerde de sunmak istiyoruz." diye konuştu.
Ergen, Bilişim Vadisi'nde yer almalarının AR-GE işbirlikleri, test sahaları ve yatırımcı erişimi açısından büyük avantaj sağladığını vurgulayarak, teknopark bünyesindeki ağlar sayesinde hem kamu hem de özel sektörle buluşma fırsatı yakaladıklarını sözlerine ekledi.
Muhabir: Şahin Oktay
