PEKİN (AA) - Çin Gümrükler Genel İdaresi verilerine göre, kasımda ihracat geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 5,9 artarak 330,3 milyar dolar oldu.
ABD ile Çin arasında tarife sorunları ve diğer ekonomik anlaşmazlıklarla tırmanan ticaret gerilimi nedeniyle ekimde yüzde 1,1 azalan ihracat kasımda yeniden arttı.
Bu dönemde ithalat ise yıllık bazda yüzde 1,9 artarak 218,6 milyar dolara çıktı. İthalat, ekimde ise yüzde 1 artış kaydetmişti.
Ülkenin kasım ayı dış ticaret fazlası da 111,6 milyar dolar hesaplandı.
Analistler, Çin'in küresel arzının büyük bölümünü kontrol ettiği nadir toprak elementlerinin ihracatına kontrol tedbirleri getirmesinin ABD ile yarattığı gerilimin yol açtığı belirsizlik nedeniyle ekimde azalan ihracatın, iki ülkenin bu konuda vardığı geçici uzlaşmanın etkisiyle yeniden pozitife döndüğü değerlendirmesinde bulundu.
Çin'in ABD'ye ihracatı düşmeye devam ediyorÖte yandan, Çin'in tarife sorunları ve ekonomik anlaşmazlıklar yaşadığı ABD'ye ihracatı, ekimde yüzde 28,6 azalarak son aylardaki hızlı düşüş ivmesini sürdürdü. Çin'in ABD'ye ihracatı temmuzda yüzde 21,7, ağustosta yüzde 33,1, eylülde yüzde 27 ve ekimde yüzde 25,2 azalmıştı.
Çin'in ihracatı ocak ve şubat aylarında yüzde 2,3 arttıktan sonra mart ayında ABD'nin gümrük tarifelerini daha fazla yükselteceği beklentisiyle yapılan ön sevkiyatlar sayesinde yüzde 12,4 yükselmişti.
İhracat, nisan ayında karşılıklı tarife artışlarıyla tırmanan gerilime rağmen yüzde 8,1 artarak dış şoka karşı direnç işareti vermişti.
Mayısta yüzde 4,8, haziranda yüzde 5,8, temmuzda yüzde 7,2 artan ihracat, ağustosta yüzde 4,4 azalarak son 6 aydaki en düşük seviyeye inmiş, eylülde yüzde 8,3 artış kaydettikten sonra ekimde yüzde 1,1 azalmıştı.
Çin'in ithalatı ise ocak ve şubat aylarında yüzde 8,4, martta yüzde 4,3, nisanda yüzde 0,2, mayısta yüzde 3,4 azaldıktan sonra haziranda yüzde 1,1, temmuzda yüzde 4,1, ağustosta yüzde 1,3 artmış, eylülde yüzde 7,4 artışla 17 ayın en yüksek seviyesine ulaştıktan sonra ekimde de yüzde 1,1 artış kaydetmişti.
ABD ile uzlaşma süreciPekin yönetiminin ekimde küresel tedarikinin büyük bölümünü yaptığı nadir toprak elementlerinin ihracatına yeni kısıtlamalar getirmesinin ardından ABD ile yaşanan gerilim dış ticarete yansımıştı. ABD Başkanı Donald Trump, Çin'in nadir toprak elementleri konusunda attığı adımlara karşılık 1 Kasım'dan itibaren Çin'e yüzde 100 ek gümrük tarifesi uygulayacaklarını, ayrıca tüm kritik yazılımların ihracatını durduracaklarını bildirmişti.
İki ülke arasındaki gerilim, ABD Başkanı Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in, 30 Ekim'de Güney Kore'nin Busan şehrinde yaptıkları görüşmede verilen olumlu mesajlarla geçici bir uzlaşmaya varmıştı.
Görüşmede, iki ülke, "karşılıklı tarifeler" kapsamında birbirlerine getirdikleri yüzde 24 ek tarifeyi 10 Kasım'dan itibaren bir yıl erteleme konusunda anlaştıklarını duyurmuştu.
Çin tarafı, fentanil ve öncül maddelerinin ihracatının kontrolü konusunda gerekli adımları atmayı taahhüt ederken, ABD tarafı da bu alandaki tedbirlerinin yetersizliği gerekçesiyle Çin'e getirilen yüzde 20 ek gümrük tarifeyi yüzde 10'a düşüreceğini bildirmişti.
Washington yönetimi 29 Eylül’de, ihracat kontrolü uyguladığı varlık listesindeki yabancı şirketlerin yüzde 50’yi aşan pay sahibi olduğu ortaklıkları da kapsayan kuralın yürürlüğe girmesini bir yıl ertelemiş, buna karşılık Çin tarafı da nadir toprak elementlerinin ihracatının kontrolüne ilişkin 9 Ekim’de aldığı tedbirlerin uygulanmasını bir yıl ertelemeyi kabul etmişti.
ABD, Çin'in denizcilik, lojistik ve gemicilik sektörlerine başlattığı 301. madde soruşturması sonunda, ülkesinin limanlarını kullanan Çin gemilerine ton başına ek liman ücreti getirilmesine ilişkin kararı, Çin de buna misilleme olarak aldığı tedbirleri bir yıl erteleyeceğini duyurmuştu.
Muhabir: Emre Aytekin
