ESKIŞEHIR (AA) - Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğünün izni, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ve KuzeyDoğa Derneğinin işbirliğiyle küçük akbaba neslinin korunması ve popülasyonunun uydu vericisiyle takibi için 2022'de başlatılan "Küçük Akbaba Koruma Projesi" kapsamında yırtıcı kuşlar izlenmeye devam ediyor.
KuzeyDoğa Derneği Bilim Koordinatörü Emrah Çoban ile Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Veteriner İşleri Daire Başkanı Nurben Fatma Koptekin'in öncülüğünde sürdürülen çalışmada, Eskişehir'de ilk kez 24 Nisan 2022'de uydu vericisi takılan ve "Midas" adı verilen küçük akbaba, aradan geçen 3 yılın ardından yeniden yakalandı.
Ocak ve şubat aylarını Güney Sudan'da, mart ayını Çad'da geçiren 7 yaşındaki Midas, 9 ülkeyi aşarak üçüncü kez Eskişehir'deki üreme alanına döndü.
Bu süre zarfında 101 bin 230 kilometre uçtuğu belirlenen Midas, göç sırasında saatte 102 kilometre hıza ulaştı. Midas'ın deniz seviyesinden 7 bin 830 metreye kadar yükseldiği tespit edildi.
Midas göç yolculuğu boyunca Güney Sudan, Çad, Sudan, Libya, Mısır, Filistin, İsrail, Lübnan, Ürdün ve Suriye'yi geçerek Türkiye'ye geldi.
Dünya Akbaba Koruma Vakfının da destek vermeye başladığı projede, Midas'ın yanı sıra verici takılı 9 küçük akbabanın takibi sayesinde göç yolları ve yaşam döngüleri hakkında bilimsel veriler sağlanıyor.
"Tekrar doğaya yuvasına, ailesinin yanına dönecek"
KuzeyDoğa Derneği Bilim Koordinatörü Emrah Çoban, AA muhabirine, dünya çapında küçük akbabanın neslinin tehlike altında olduğunu söyledi.
Çoban, 2022'de uydu vericisi taktıkları küçük akbabayı tekrar yakaladıkları için çok heyecanlı olduklarını belirterek, "Ben akbabayı kapanda görünce önce bir anlayamadım. Bizim verici takmamız gerekiyordu ama hayvan vericili geldi. Hemen gerekli işlemleri yaptık, uydu vericisini değiştirdik. Doğaya tekrar salacağız." dedi.
Midas'ın 3 yıldaki uçuşuyla ilgili bilgileri verici sayesinde takip edebildiklerini dile getiren Çoban, şöyle konuştu:
"Eğer bu şekilde yaşamaya devam ederse en uzun takip edilen küçük akbabalardan biri olacağını düşünüyorum. Şimdiye kadar 101 bin kilometreden fazla uçtu. Biz de bütün göç macerasını heyecanla takip ediyoruz. Hayvanın nesli tehlike altında olduğu için bir taraftan da Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ekibi, hayvanın üreme durumunu sürekli takip ediyor. Hangi yuvayı kullandı? Kaç yavru yaptı? O yavrular başarıyla yuvadan çıktı mı? Birçok farklı teknik çalışma şu anda Eskişehir'de devam ediyor."
Çoban, uydu vericilerinin batarya ömrünün de 3 yıl olduğunu belirterek, "Uydu vericisini değiştirdik. Bu bizim için yaklaşık 25 dakikalık bir süreç. Daha sonra tekrar doğaya yuvasına, ailesinin yanına dönecek." diye konuştu.
Akbabaların uzun mesafe gittiğini fakat yolda hangi zorluklarla karşılaştıklarını ve hangi kışlama alanlarını seçtiklerini bilmediklerini dile getiren Çoban, "Özellikle Güney Sudan ve Çad'da iki farklı kışlama noktası var. Kışın yoğun dönemini Güney Sudan'da geçiriyor. Ondan sonra da Çad'a geçiyor. Çad'dan da tekrar Mısır üzerinden ülkemize giriyor. Onun serüvenini de takip ediyorduk." ifadesini kullandı.
"9 küçük akbabayı takip ediyoruz"
Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Veteriner İşleri Daire Başkanı Nurben Fatma Koptekin de akbabaları koruma projesinin dördüncü sezonuna sürpriz bir açılışla başladıklarını söyledi.
Koptekin, Midas'ı 3 yıldır uydu vericisiyle takip ettiklerini hatırlatarak, şunları kaydetti:
"9 küçük akbabayı takip ediyoruz. Bu rastlantıyla sezonu uzatmış olduk. Bu sezonda ekip olarak ilk yakaladığımız hayvan olması ayrıca sevindirici oldu. Eskişehir Hayvanat Bahçesi olarak bilet gelirimizin yüzde 5'iyle bu koruma çalışmalarımızı bütçelendiriyoruz. Belediye bütçesinden değil ziyaretçilerimizin kazandırdığı gelirden bu çalışmaları yürütüyoruz. Bu bizim için çok değerli. Türkiye'de ilk ve tek yapılan bir çalışma. O yüzden buradaki çalışma alanından ziyaretçilerimize de katkılarından dolayı tekrar teşekkür ediyorum."
Muhabir: Yavuz Emrah Sever
