Emtia piyasası geçen hafta tarife endişeleriyle karışık seyir izledi

İSTANBUL (AA) - Trump, geçen hafta yerli üretimin artırılması amacıyla ithal otomobil ve kamyonlara yüzde 25 gümrük vergisi uygulanmasına yönelik kararnameyi imzaladı.

Beyaz Saray'da düzenlenen imza töreninde konuşan Trump, bunu "Amerika'nın kurtuluş gününün başlangıcı" olarak nitelendirdi.

Bununla birlikte tarifelere ilişkin endişeler, ABD Merkez Bankasının (Fed) gelecek dönemde atacağı adımlara yönelik belirsizlikleri artırırken, geçen hafta açıklamalarda bulunan Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, ekonomik belirsizlik nedeniyle bir sonraki faiz indiriminin gecikebileceğini ifade etti.

Geçen hafta jeopolitik gelişmeler yatırımcıların odağında yer aldı. ABD ile Rusya arasında Rusya-Ukrayna Savaşı'nın sonlandırılmasına yönelik gerçekleştirilen temaslar sınırlı da olsa iyimserlik yaratırken İsrail'in Orta Doğu'daki saldırganlığını artırmaya devam etmesi güvenli liman talebini yükseltti.

Açıklanacak karşılıklılık esaslı tarifelerle birlikte ABD'nin ticaret partnerlerinden gelecek olası misilleme açıklamalarının varlık fiyatları üzerinde etkili olması bekleniyor.

Bank of America, 2025 için altın fiyat tahminini 2 bin 750 dolardan 3 bin 063 dolar seviyesine yükselterek, ABD ticaret politikasındaki belirsizlikler ve Trump’ın tarifelerle yürüttüğü "saldırgan" yaklaşımın fiyatlar üzerinde etkili olabileceğini belirtti.

Başkan Trump'ın agresif tarife politikalarının sonuçlarına ilişkin endişeler, jeopolitik risklerle artan belirsizlik ve merkez bankalarının alımları ile altının ons fiyatı geçen hafta 3 bin 86,79 dolarla rekor tazelerken, haftayı 2 bin 85 dolardan tamamladı.

Trump’ın ithal otomobillere yüzde 25 gümrük vergisi açıklaması ise dizel ve benzinli araçlardaki katalitik konvertörlerde yaygın olarak kullanılan platin ve paladyum fiyatları üzerinde etkili oldu.

Bu gelişmelerin etkisiyle ons bazında fiyatlar, geçen hafta altında yüzde 2, platinde yüzde 0,8, gümüşte yüzde 3,3 ve paladyumda yüzde 1,3 arttı.

Baz metallerde de geçen hafta tarife endişeleriyle birlikte karışık bir seyir izlendi.

Trump'ın bakıra getirmeyi planladığı tarifeler, arz sıkıntısı, Çin’in destekleyici adımları ve dolara olan talebin azalması, bakır fiyatını 5,33 dolara taşıyarak 10 ay sonra rekor tazelerken, rekor seviyelerden gerileyen bakır, haftayı 5,08 dolardan tamamladı.

Bu gelişmelerle baz metallerde tezgah üstü piyasada geçen hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 0,1 ve nikelde yüzde 2,5 artarken, çinkoda yüzde 3, kurşunda yüzde 0,8 ve alüminyumda yüzde 2,3 azaldı.

Petrol fiyatları geçen hafta, ABD ham petrol stoklarındaki düşüşün talebin arttığına işaret etmesi ve ABD'nin Venezuela ile İran'ın petrol ihracatını sınırlama çabalarıyla yükselirken, yatırımcıların Rusya-Ukrayna barış görüşmelerine temkinli yaklaşımıyla törpülendi.

Trump, Venezuela'dan petrol veya doğal gaz satın alan tüm ülkelerin ABD'ye yaptığı ticarette yüzde 25'lik tarife ödemek zorunda kalacağını kaydetti. Trump, Truth Social sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Venezuela'nın kasıtlı ve hileli bir şekilde on binlerce suçluyu gizlice ABD'ye gönderdiğini, Venezuela'nın ayrıca ABD ve özgürlüklere düşmanca davrandığını ifade etti.

ABD'nin arabuluculuğunda yürütülen Rusya-Ukrayna barış görüşmelerinin seyri de yatırımcıların odağında kalmaya devam ediyor.

Analistler, görüşmelerin başarılı olması halinde Rus petrol arzının artabileceğini, bunun da petrol fiyatları üzerinde baskı oluşturabileceğini belirtti.

ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA) ise ülkede ticari ham petrol stoklarının 3,3 milyon varil azalarak 433,6 milyon varile düştüğünü açıkladı.

Bu düşüş, uzmanların yaklaşık 1 milyon 500 bin varil artış beklentisini aşarak ülkede talebin arttığına işaret etti. Dünyanın en çok petrol tüketen ülkesi ABD'de talebin artması fiyatlar üzerinde etkili oldu.

Bu gelişmelerle geçen hafta Brent petrolün varil fiyatı yüzde 0,9 artarken, New York Ticaret Borsasında işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı da yüzde 2,7 değer kazandı.

Geçen hafta tarım emtia da karışık bir seyir izlenirken, Karadeniz'deki belirsizlikler, ABD enerji ve ticaret politikalarındaki muhtemel değişiklikler ve kritik hava koşulları fiyatlar üzerinde etkili olmaya devam etti.

EIA'nın, son dönemde etanol üretiminin düştüğünü ve stokların yükseldiğini açıklamasının ardından mısır fiyatları üzerinde aşağı yönlü baskı oluştu.

Bununla birlikte, Rusya-Ukrayna ateşkes görüşmeleri, Karadeniz üzerinden tahıl ihracatının güvenli hale gelmesini sağlayarak buğday arzını artırma beklentisi yarattı ve fiyatlar üzerinde baskıya kapı araladı.

Soya fasulyesi fiyatları ise Endonezya'nın nisan ayı ham palmiye yağı referans fiyatını artırması ve Malezya'da palm yağı vadeli kontratların yükselmesiyle, küresel pazarda rekabet gücünü artırarak değer kazandı.

Analistler, USDA tarafından bugün açıklanacak ABD'deki başlıca tahılların mevcut stok seviyelerini ayrıntılı olarak sunan "Tahıl Stokları" ve çiftçilerin yaklaşan ekim sezonunda hangi ürünleri ne kadar alanda ekmeyi planladıklarına dair tahminleri içeren, öngörülen "ekim raporlarının" fiyatlar üzerinde etkili olabileceğini kaydetti.

Bu gelişmelerle, geçen hafta Chicago Ticaret Borsasında kile başına fiyatlar soya fasulyesinde yüzde 1,2 ve pirinçte yüzde 0,7 artarken, buğdayda yüzde 5,3, mısırda yüzde 2,4 azaldı.

Öte yandan, ABD'de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange'te libre bazında fiyatlar, şekerde yüzde 3,4, kahvede yüzde 3 azalırken, pamukta yüzde 2,5 arttı. Kakaonun ton başına fiyatı da haftayı yüzde 3,6 artışla tamamladı.

Muhabir: Tunahan Kükürt