ANKARA (AA) - AA muhabirinin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının "2030 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi"nden derlediği bilgilere göre, üniversiteler ve kamu araştırma enstitülerinde kurulacak altyapılarla teknoloji alanında Türkiye'nin kapasitesi artırılacak.
Temel bilimler ve malzeme bilimleri ile biyoteknoloji ve dijital teknolojiler gibi alanlara odaklanacak altyapılar, TÜBİTAK ve diğer ilgili kuruluşlarca desteklenen ulusal ve uluslararası projelerin yürütülmesinde kritik rol üstlenecek.
Üniversitelerin, yeni teknolojilerin geliştirilmesine yönelmesi ve sanayiyle daha yoğun işbirliği yapması da hedefleniyor.
Bu kapsamda, ulusal ve uluslararası bilim ve teknoloji yarışmalarına hazırlanacak gençler için üniversitelerde ve TÜBİTAK destekli bilim merkezlerinde milli teknoloji atölyeleri kurulacak.
Başlangıçta 50 üniversitede kurulması planlanan milli teknoloji atölyelerinin, bilim ve teknoloji yarışmalarına katılacak takımların ihtiyaç duyduğu ekipmanları bir arada bulundurması ve öğrencileri teknoloji alanında daha donanımlı hale getirmesi öngörülüyor.
Bu atölyelerde öğrencilerin uygulamalı eğitim alması, teknolojik yetkinliklerini geliştirmesi amaçlıyor. Bu kapsamda sanayinin ihtiyaç duyduğu nitelikli AR-GE personeli ve üretimde ihtiyaç duyulan teknik yetkinliklere sahip insan kaynağı havuzunun büyümesi de hedefleniyor.
Liselilere özel programTemel Bilim Araştırmaları Liderlik Programı'yla (TALİP) araştırmacılara bu alanda destekler sağlanması planlanıyor. Söz konusu programla, temel bilimlere ilişkin bilgi üretiminde Türkiye'nin uluslararası görünürlüğünün artırılması, yetişmiş insan kaynağının AR-GE ve inovasyon ekosistemine kazandırılması hedefleniyor.
Üniversite sınavında ileri düzey başarı elde etmiş ve yurt içindeki üniversitelerin temel bilim programlarını tercih eden öğrencilere yönelik burs programları geliştirilecek. Ayrıca yüksek lisans, doktora, doktora sonrası eğitim ile araştırma burslarında, temel bilim alanlarına yönelik özel destek kotaları oluşturulacak.
Ulusal lider araştırmacılara ve temel bilim AR-GE projelerine yönelik finansman imkanları genişletilecek.
Uzay ve uydu teknolojisi alanlarında bilimsel altyapıyı geliştirmek ve insan kaynağını güçlendirmek için stratejiler geliştirilmesine önem verilecek. Üniversitelerde uzay mühendisliği, astrofizik ve uydu teknolojileri gibi lisans ve yüksek lisans programlarının yaygınlaştırılması ve halihazırdaki programların iyileştirilmesi sağlanacak.
TÜBİTAK UZAY ve Türkiye Uzay Ajansının öncülüğünde, genç bilim insanı ve mühendislere staj ile burs programları sunularak, bu alanda uzmanlaşmış nesil yetiştirilecek.
Türkiye'nin uzay teknolojileri alanında daha hızlı ilerlemesinin sağlanması amacıyla uluslararası işbirlikleri de yapılacak. Bu kapsamda Avrupa Uzay Ajansı (ESA) ve NASA gibi kurumlarla yapılan anlaşmalar önem taşıyor. Ayrıca, Japonya'daki JAXA ve Hindistan'daki ISRO gibi dünya çapında tanınmış uzay ajansları ile ortak projeler geliştirilecek.
Tersine beyin göçü desteklenecekTürkiye'nin bilim insanları için cazibe merkezi haline getirilmesi de öncelikli hedefler arasında yer alıyor. Yüksek teknoloji, bilgi ve ürün üretiminde yetişen bilim insanlarının Türkiye'ye çekilmesi hem üniversiteler hem de sanayi ekosistemi açısından önem taşıyor.
Tersine beyin göçünü teşvik etmek amacıyla TÜBİTAK tarafından uygulamaya alınan programlar kapsamında 2018'den bu yana yurt dışında ikamet eden yaklaşık 1200 Türk ve yabancı araştırmacının çalışmalarını Türkiye'de yürütmesi sağlandı.
Seçkin araştırmacıların yoğun ilgi gösterdiği Uluslararası Lider ve Genç Araştırmacılar Programıyla Amazon'dan Apple'a, CERN'den Harvard Üniversitesi'ne kadar dünyada en ön sıralarda yer alan kurumlarında çalışan araştırmacılar Türkiye'ye geldi.
Mevcut tersine beyin göçü programlarının, yurt dışında çalışan, alanlarında yetkin, tecrübeli mühendis ve teknik uzmanları da kapsayacak şekilde genişletilmesi planlanıyor.
Muhabir: Zeynep Duyar,Serhat Tutak
