ANKARA (AA) - AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, son 10 yılda gümüş fiyatları yatırım ve teknolojiyle ilişkili talep dinamikleri nedeniyle artış gösterdi.
Spot piyasada ons başına yaklaşık 71 dolara yükselen gümüş, 2025'in başından bu yana yüzde 137 artışla, yüzde 71 artış gösteren altını geride bıraktı.
Gümüşün son yıllarda güçlü şekilde değer kazanmasının temelinde birkaç ana unsurun birleşimi yer alıyor.
Yenilenebilir enerji, elektrikli araçlar, elektronik ve yarı iletkenler gibi alanlarda gümüşün vazgeçilmez bir sanayi girdisi haline gelmesi bu metale olan talebi ciddi biçimde artırırken, gümüş üretiminin çoğunlukla diğer metallerin yan ürünü olması arzın aynı hızda artmasını engelliyor.
Kovid-19 salgını sonrası uygulanan genişleyici para politikaları ardından yükselen enflasyon, gümüşü altına alternatif bir değer saklama aracı olarak da öne çıkardı. Bu dönemde uzun süre altına kıyasla ucuz kalmış olması da küresel anlamda yatırımcı ilgisini hızlandırdı.
Küresel tedarik zincirinde "kritik metal" olarak değerlendiriliyorFiziki gümüş alımları ve Borsa Yatırım Fonuna (ETF) artan para girişleriyle birlikte jeopolitik belirsizliklerin güvenli liman arayışını güçlendirmesi, gümüş fiyatlarındaki yükselişi destekleyen en belirleyici faktör oldu.
Yeşil enerji dönüşümünde gümüş, güneş panelleri, elektrikli araçlar ve enerji depolama sistemleri gibi temiz teknolojilerde yoğun olarak kullanıldığı için dünya genelinde üretimi, arzı ve ticareti stratejik de hızla önem kazanıyor.
Gümüşe erişimde yaşanacak bir aksaklık, yenilenebilir enerji yatırımlarını ve ülkelerin enerji dönüşüm hedeflerini doğrudan etkileyebilmesi nedeniyle gümüş, küresel tedarik zincirinde "kritik metal" olarak değerlendiriliyor.
Talep coğrafyası geniş ve çok boyutluDünya genelinde gümüş talebi, sadece yatırımcı ilgisiyle değil endüstriyel ve teknolojik kullanımlarla da şekilleniyor, bu yüzden talep coğrafyası geniş ve çok boyutlu bir hal sergiliyor.
Gümüşe yönelik küresel talep, özellikle sanayi ve teknoloji odaklı kullanım alanlarının genişlemesiyle birlikte artış gösteriyor.
Çin, Hindistan ve ABD, gümüş talebinde öne çıkan başlıca ülkeler arasında yer alırken, bu ülkelerde elektronik, güneş enerjisi ve otomotiv sektörlerinde yoğun gümüş kullanımı dikkati çekiyor.
Çin, güneş paneli ve elektronik üretiminde artan kapasitesiyle endüstriyel gümüş talebinin önemli bir bölümünü oluşturuyor.
Avrupa'da başta Almanya olmak üzere birçok ülkede otomotiv, elektronik ve yenilenebilir enerji alanlarındaki üretim gümüş talebini canlı tutuyor.
Japonya ve Güney Kore gibi Asya ülkeleri de yarı iletken ve ileri teknoloji üretiminde gümüşe olan ihtiyaçlarıyla dikkati çekiyor.
Enerji dönüşümü, dijitalleşme ve elektrikli ulaşımın hız kazanması, gümüşü yalnızca değerli bir metal değil, aynı zamanda stratejik bir endüstriyel girdi haline getirerek talebi önümüzdeki dönemde de güçlü tutacağı öngörülüyor.
"Gümüşteki talep artışı geçici bir fiyat hareketi değil"Türkiye Madenciler Derneği Başkanı Mehmet Yılmaz, AA muhabirine, gümüşün, uzun yıllar boyunca daha çok takı ve yatırım aracı olarak bilinen bir metal olduğunu ancak bunun çok hızlı bir biçimde değişmeye başladığını ifade etti.
Son yıllarda hız kazanan yeşil enerji dönüşümüyle birlikte, gümüşün artık güneş enerjisi santrallerinden elektrikli otomobillere kadar pek çok temiz teknoloji alanında vazgeçilmez bir sanayi girdisi haline geldiğine işaret eden Yılmaz, şöyle devam etti:
"Gümüş, güneş panellerinin ürettiği elektriğin kayıpsız ve verimli şekilde iletilmesini sağlayan kritik bir iletken olarak kullanılıyor. Dünyada ve ülkemizde güneş enerjisi yatırımları hızla artarken, bu durum gümüşe olan talebi de kalıcı biçimde yukarı çekiyor. Benzer şekilde elektrikli otomobillerde de gümüş, bataryadan motora giden elektriğin güvenli aktarılmasında, şarj sistemlerinde ve araç içi elektroniklerde önemli bir rol üstleniyor."
Yılmaz, uluslararası enerji raporlarının, önümüzdeki yıllarda güneş enerjisi ve elektrikli ulaşımın daha da yaygınlaşacağını buna paralel olarak gümüş talebinin orta ve uzun vadede bugünkünün yaklaşık 2 katına kadar çıkabileceğini ortaya koyduğu bilgisini paylaşarak, "Bu tablo, gümüşteki talep artışının geçici bir fiyat hareketi olmadığını, özellikle yeşil enerji dönüşümüne bağlı olarak bu artışın devam edeceğini bize gösteriyor." değerlendirmesinde bulundu.
Muhabir: Gülşen Çağatay
