Irak’ta 2024 yılına İran'ın Erbil saldırısı, PKK’nın yasaklanması ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ziyareti damga vurdu

ERBIL (AA) - İran'ın ocak ayındaki Erbil'e balistik füze saldırısında sivilleri hedef alması ve IKBY'de İran'ın saldırısına yönelik protestolar 2024'e damga vurdu.

Erbil ve Bağdat arasındaki anlaşmazlık nedeniyle duran petrol ihracatı Irak'a ekonomik zarara yol açmaya devam ederken, terör örgütü PKK'ya karşı Irak'ta bir dizi önemli karar alındı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Bağdat ile Erbil ziyaretleri ve Irak'la çeşitli alanlarda imzalanan anlaşmalar da 2024'ün öne çıkan gündem maddeleri oldu.

Irak'ta 37 yıl sonra düzenlenen nüfus sayımı ve IKBY'nin 2 yıl gecikmeli milletvekili seçimleri de ülke gündeminde yerini aldı.

İran’ın Erbil’e balistik füze saldırısında işadamı ve bebeği öldürüldü

İran Devrim Muhafızları Ordusu'nun 15 Ocak’ta Erbil'deki birçok sivil yerleşim birimine çok sayıda balistik füzeyle gerçekleştirdiği saldırılarda 4 sivil hayatını kaybederken, en az 6 kişi yaralandı.

Saldırılarda Iraklı işadamı Peşrev Dizeyi ve 1 yaşındaki bebeği de hayatını kaybedenler arasında yer aldı.

IKBY Hükümet Sözcüsü Peşava Hevramani, Erbil'e yönelik saldırılarda kadınlar, çocuklar ve sivillerin hedef alındığını belirterek “Bu korkakça şiddet eylemi insanlığa karşı büyük bir ihlal ve inkar edilemez bir suçtur." dedi.

İran’ın saldırıları IKBY genelinde protesto edilerek 3 günlük yas ilan edildi. Erbil ve Duhok Ticaret ve Sanayi Odaları da İran mallarının ithalatı ve kullanımının boykot edilmesi, bu ülkeyle ekonomik ve ticari ilişkilerin askıya alınması çağrısında bulundu.

Irak, PKK'yı "yasaklı örgüt" ilan etti

Türkiye ile Irak arasında Yüksek Düzeyli Güvenlik Mekanizması üçüncü toplantısı 14 Mart'ta Bağdat'ta yapıldı.

Toplantıda, terör örgütü PKK'ya ilişkin "ortak tehdit" tanımlaması daha da ileri taşındı ve Irak makamları, Irak Ulusal Güvenlik Konseyi'nin PKK'yı ülkede "yasaklı örgüt" ilan eden bir karar aldığını paylaştı.

Terör örgütü PKK'nın Irak'ta "yasaklı örgüt" ilan edilmesi, Irak'la, terörle mücadele ve güvenlik işbirliği bağlamında kritik bir adım teşkil etti.

Irak hükümeti, 23 Temmuz'da da devlet kurumlarındaki resmi yazışmalarda terör örgütü PKK'nın "yasaklı örgüt" şeklinde tanımlanması talimatı verdi.

Irak Yüksek Yargı Konseyi ise 6 Ağustos’ta terör örgütü PKK ile ilişkili üç sözde partinin faaliyetlerinin yasaklanması ve mallarına el konulmasını kararlaştırdı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Irak'a resmi ziyarette bulundu

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 22 Nisan'da 12 yıl sonra ziyaret ettiği Irak’ta başkent Bağdat ve Erbil'de resmi temaslarda bulundu.

Bağdat ile Erbil'de, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın yapacağı ziyaretten dolayı cadde ve sokaklara Türk bayrakları asılırken, Erbil Kalesi'ne Türk Bayrağı yansıtıldı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Irak Cumhurbaşkanı Abdullatif Reşid, Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Irak Türkmen ve Sünni Toplumu temsilcileri ile bir araya geldi.

Erdoğan, Bağdat’ta Sudani ile ortak basın toplantısında, “PKK'nın, Irak'ta yasaklı örgüt ilan edilmesini memnuniyetle karşıladık. Resmen terör örgütü ilan edilerek Irak topraklarındaki varlığının en kısa zamanda sonlanacağına olan güçlü inancımı, bu vesileyle mevkidaşlarımla paylaştım." ifadelerini kullandı.

Sudani de “Irak ve Türkiye'nin güvenliği bölünmez bir bütündür. Aramızdaki güvenlik işbirliği bölge için önemlidir. Böylece iki ülke arasındaki ilişkiler örnek alınacak düzeyde olur." dedi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bağdat’taki temaslarının ardından Erbil’de IKBY Başkanı Neçirvan Barzani, IKBY Başbakanı Mesrur Barzani ve Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) Başkanı Mesut Barzani ile görüştü.

Türkiye, Irak, Katar ve BAE arasında "Kalkınma Yolu" mutabakat zaptı imzalandı

Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Sudani himayesinde 22 Nisan’da Irak, Türkiye, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) arasında, Kalkınma Yolu Projesi'nde işbirliğine ilişkin 4'lü mutabakat zaptı imzalandı.

Ayrıca, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Sudani, "Irak Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Su Alanında İşbirliği Çerçeve Anlaşması" ve "Stratejik Çerçeveye İlişkin Mutabakat Zaptı"na imza atarken, iki ülke arasında farklı alanlarda 24 işbirliği anlaşması imzalandı.

Türkmenler, Kerkük valilik seçiminin iptali için Irak Federal Mahkemesine başvurdu

Irak Türkmen Cephesi, 12 Ağustos’ta Kerkük valilik seçiminin iptali için Irak'ta en üst yargı merci olan Yüksek Federal Mahkemeye başvuruda bulunduklarını açıkladı.

Kerkük'teki Türkmenler 13 Ağustos’ta ITC çağrısı üzerine Kerkük valilik ve il meclis başkanlığı seçimine karşı gösteri düzenledi.

Kent merkezindeki Valilik binası önünde toplanan Türkmenler, Kerkük valilik ve il meclisi başkanlığı seçimini Türkmenleri dışladığı için kabul etmediklerini dile getirdi.

Kerkük Vilayet Meclisinin 5 Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB), 3 Arap ve 1 Hristiyan üyesi 10 Ağustos'ta Bağdat'ta bir otelde toplanarak valilik ve meclis başkanlığı için oylama yaptı.

Oylamaya katılanlar, KYB'li Rebvar Taha'nın valiliği, Arap üye Muhammed Hafız'ın da meclis başkanlığına destek verdi.

KYB'den yapılan açıklamada valilik görevine Taha'nın seçildiği iddia edildi. Kerkük Meclisindeki Türkmen, KDP üyeleri ve 3 Arap üye oylamayı boykot ederek toplantıya katılmadı.

IKBY’de 2 yıl gecikmeli seçimler 20 Ekim’de gerçekleşti

IKBY'de yaklaşık 2 yıl gecikmeli olarak 20 Ekim’de milletvekili seçimleri düzenlendi.

KDP birinciliği ve KYB ikinciliğini korurken, muhalefetteki Yeni Nesil Hareketi ise oylarını artırarak üçüncü oldu. Seçimlere katılım oranı da yüzde 72,6 olarak açıklandı.

5'i kotalara ayrılan 100 sandalyeli Mecliste KDP 39, KYB 23, Yeni Nesil Hareketi 15, Kürdistan İslami Birlik Partisi (Yekgirtu) 7, Kürdistan Adalet Toplumu Partisi (Komel) 3, Halwest (Duruş) Hareketi 4, Halk Cephesi 2, Goran 1 ve Kürdistan İttifakı Grubu 1 sandalye elde etti.

IKBY Meclisi, 20 Ekim’deki milletvekili seçimleri sonrası yaklaşık bir buçuk yıl aranın ardından ilk oturumunu 2 Aralık’ta düzenledi.

Ancak siyasi partiler arasında anlaşma sağlanamadığı için meclis başkanı, yardımcısı ve sekreterinin seçilmesi, yeterli çoğunluk sağlanamaması nedeniyle ertelendi.

Siyasi partiler arasında hükümet kurulum müzakereleri ise devam ediyor.

Irak’ta 37 yıl sonra ilk kez tüm ülkeyi kapsayan nüfus sayımı yapıldı

Irak'ta 37 yıl sonra ilk kez 20 Kasım’da IKBY illeri dahil tüm ülkeyi kapsayan ve 2 gün süren genel nüfus sayımı gerçekleştirildi.

Irak Başbakanı Sudani, ülke nüfusunun 45 milyonu geçtiğini duyururken kentsel nüfus oranının yüzde 70,3 kırsal nüfus oranının ise yüzde 29,7 olduğunu kaydetti.

IKBY Planlama Bakanı Dara Raşid Mahmud da bölge nüfusunun 6,3 milyonu geçtiğini, bölgede ortalama 4,3 kişilik 1 milyon 379 bin 163 ailenin bulunduğunu söyledi.

Erbil-Bağdat arasındaki anlaşmazlık nedeniyle duran petrol ihracatı Irak ekonomisine zarar verdi

Paris merkezli Uluslararası Tahkim Mahkemesinin Türkiye ile Irak arasındaki petrol ihracatı konusunda verdiği karar sonrası 25 Mart 2023’te Irak'tan Ceyhan Limanı'na petrol akışı durdu.

Irak petrolünün Türkiye üzerinden yeniden sevkiyata başlaması için Erbil ve Bağdat arasında ise henüz anlaşmaya varılamadı.

IKBY’deki Petrol Endüstrisi Birliği’nin (APIKUR) Sözcüsü Myles B. Caggins, 6 Eylül’de AA muhabirine yaptığı açıklamada, üye şirketlerin petrol akışının tekrar başlaması için hazır olduğunu belirterek petrol akışının durmasının aylık zararının bir milyar dolar olduğunu ve bu zararın ulaştığı toplam rakamın da 19 milyar doları bulduğunu aktardı.

Irak’a kaçan devrik Esed rejimine bağlı 1905 asker Suriye’ye iade edildi

Devrik Esed rejimine bağlı yaklaşık 2 bin asker 7 Aralık'ta El-Kaim Sınırı Kapısı üzerinden Irak'a kaçtı.

Irak Güvenlik Medya Ağı, 19 Aralık’ta yaptığı açıklamada, devrik Esed rejimine bağlı 1905 askerin Suriye makamlarının çıkardığı aftan yararlanmaları aamcıyla El-Kaim Sınır Kapısı'ndan Suriye tarafına teslim edildiğini belirtti.

Muhabir: Ekip