İstanbul'da 4 yıldır tedavi gören caretta caretta mavi sularla buluşacağı günü bekliyor

İSTANBUL (AA) - Gökçeada Kefaloz sahilinde bölgedeki tatilciler tarafından kıyıya vurmuş halde bulunan caretta caretta, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Deniz Kaplumbağaları Araştırma ve Rehabilitasyon Merkezi'ndeki ilk müdahalesinin ardından Tarım ve Orman Bakanlığınca altyapı ve bakım kapasitesinin uygunluğu nedeniyle İstanbul Akvaryum Deniz Kaplumbağaları Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi'ne nakledildi.

"Asit" ismi verilen ve bulunduğunda 21 kiloya kadar düştüğü gözlenen deniz kaplumbağasına, merkezde yoğun tedavi uygulandı. Enfeksiyon nedeniyle beslenmeyi reddeden caretta caretta, yaklaşık 1 yıl özel yöntemle beslenerek yaklaşık 85 kiloya ulaştı.

Kabuğundaki yaralar da yapılan tedaviyle iyileşen deniz kaplumbağasının, aşamalı olarak merkezdeki tanklara alınarak batamama sorunuyla ilgilenilmeye başlandı.

Tedavisi sırasında hava durumuna göre zaman zaman açık alanda güneş banyosu da yaptırılan "Asit", batamama sorununu aştıktan sonra uydu takip cihazı takılarak karaya vurduğu alandan tekrar mavi sularla buluşacak.

"Kabukta mantar ve kaya midyelerinden kaynaklı oluşmuş enfeksiyonlar vardı"

İstanbul Akvaryum Genel Müdürü Dilek Çapanoğlu, AA muhabirine, 2013 yılında Tarım ve Orman Bakanlığı ile protokol imzalayarak Türkiye'deki rehabilitasyon ve koruma merkezlerinden biri olduklarını anlattı.

Çapanoğlu, amaçlarının deniz kaplumbağalarını kurtararak tedavi ve rehabilitasyonunu sağlamak olduğunu vurguladı.

Nesli tükenme tehlikesi altında olan deniz kaplumbağalarının hayatlarını sürdürmelerine yönelik farkındalık oluşturmaya çalıştıklarını aktaran Çapanoğlu, merkez açıldığından bu yana 8 deniz kaplumbağasının tedavisini üstlendiklerini söyledi.

Çapanoğlu, bunlardan birinin de "Asit" olduğunu belirterek, şunları söyledi:

"Gökçeada açıklarında yaklaşık 4 sene önce yaralı caretta carettanın kıyıya vurduğuna dair ihbar alınıyor. İlk alındığında olması gereken kilodan çok daha az bir kiloda ve kabuk bölgesinde birtakım enfeksiyonlara rastlanıyor ve bu enfeksiyonlardan ötürü de gelişmiş bazı travmalar olduğu belirleniyor. Daha sonra İstanbul Akvaryum'un o dönem kış koşullarında da merkezi olarak çok daha iyi standartlara sahip olması ve şartların uygun olmasından dolayı Tarım ve Orman Bakanlığı ile bir karar alınarak 'Asit'i buraya transfer ettik."

İlk bulunduğunda 25 kilogram civarlarında olan Asit'in merkeze gelirken 21 kilolara kadar düştüğünden bahseden Çapanoğlu, "Bu boylardaki deniz kaplumbağası için oldukça düşük bir kilo. Aynı zamanda kabukta mantar ve kaya midyelerinden kaynaklı oluşmuş enfeksiyonlar vardı. Bu da kabukta erimelere neden olmuştu." diye konuştu.

"1 yıl özel olarak şırıngayla beslendi"

Merkezde bulunan uzman ekibin "Asit"in tomografisini çekerek tedavisine başladığını ifade eden Çapanoğlu, deniz kaplumbağasının ilk etapta besin almayı reddetmesi nedeniyle uzun ve zorlu tedavi sürecinin başladığını anlattı.

Çapanoğlu, "Asit"in yaklaşık 1 yıl şırıngayla özel olarak beslendiğini kaydederek, "Bu süreçte kabuğundaki yaralar tedavi edilmeye başlandı. En büyük fizyolojik olarak yaşadığımız sorunlardan birisi de dalamama problemi. Şu anda da zaten bu konuyla alakalı gözlem altında tutuluyor. Ekibimiz tarafından da bakımları sürdürülüyor. Sağlıkla ilgili tüm göstergeleri denize salınma standardına geldiğinde denize salma işlemini başlatacağız." şeklinde konuştu.

Deniz kaplumbağalarının son yıllarda özellikle insan odaklı nedenlerden dolayı zarar gördüğüne dikkati çeken Çapanoğlu, yaralı bulunması durumunda özellikle Marmara Bölgesi'nde İstanbul Akvaryum Deniz Kaplumbağaları Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi'ne ya da Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğüne ihbarda bulunulması gerektiğini kaydetti.

"Tam anlamıyla derine inmesinde zorluk çekmediğinden emin olmamız gerekir"

İstanbul Akvaryum Küratörü olarak görevini sürdüren Dr. Uğur Çağlar, "Asit"in merkeze geldiğinde yutkunma sorunu yaşadığını, beslenmeyi reddettiğini ve batma sorunu olduğunu anlattı.

Çağlar, bir süre ilaç ve vitamin takviyeleriyle "Asit"i beslediklerini belirterek, şunları söyledi:

"Deniz kaplumbağası bir süre sonra kendi yem almaya başladı. Canlıda kaybedilen kilolar ve minerallerin tekrar alınması sağlandı. Belirli periyotlarda güneş banyosu yapılması sağlandı. İlk etapta 32 ton ardından da 80 tonluk tanka alındı. Bunun sebebi şuydu, verilen ilaçlar işe yaramıştı ama biraz daha derine ihtiyacı olduğu için daha büyük tanka alıp yüzme kabiliyetini, avlanma iç güdülerini izlememiz gerekiyordu. 80 tonluk tankta ortalama 1 yıllık adaptasyon sürecinin ardından 4 milyon litrelik tanka alınarak rehabilitasyonun devamı sağlandı. Hala canlının batmasıyla ilgili bazı sıkıntılarımız var. Geldiği günden çok ilerideyiz ama hala daha yol almamız gereken noktalar var. Canlının tamamen batabildiğinden tam anlamıyla derine inmesinde zorluk çekmediğinden emin olmamız gerekir."

"Asit"in gelecek üreme sezonunda sağlık durumunun gidişatına göre mavi sulara bırakılma konusunun değerlendirilebileceğini ifade eden Çağlar, "Önümüzde 1 yıllık süreç var, önümüzdeki üreme sezonu geldiğinde durumu tekrar değerlendirilecek. Şu anki tek sorunu batmayla alakalı. İyileştiğinde burada uydu takip cihazı takılarak tekrar kıyıya vurduğu yerden denize bırakılacak." dedi.

Muhabir: Şaduman Türkay