Küresel piyasalar ABD'de açıklanacak enflasyon verilerine odaklandı

İSTANBUL (AA) - ABD'de yeniden başkan seçilen Donald Trump'ın izleyeceği ekonomi politikalarının enflasyonla mücadeledeki etkilerinin ne boyutta olacağı fiyatlamaları zorlaştırırken, geçen hafta açıklanan Fed'in son toplantısına ait Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantı tutanaklarında enflasyon görünümüne yönelik yukarı yönlü risklerin arttığına işaret edildi.

Fed'in toplantı tutanaklarında Trump'ın ismi geçmese de olası politika değişikliklerinin etkilerine vurgu yapılarak, "Yetkililer, enflasyonun yüzde 2'ye doğru ilerlemeye devam edeceğini beklemekle birlikte, son dönemde beklenenden daha yüksek enflasyon verileri ile ticaret ve göç politikasındaki potansiyel değişikliklerin sürecin öngörülenden daha uzun sürebileceğine işaret ettiğini belirtti." ifadeleri kullanıldı.

Tutanaklarda, "Yetkililerin neredeyse tamamı, enflasyon görünümüne ilişkin yukarı yönlü risklerin arttığı değerlendirmesinde bulundu. Yetkililer, FOMC'nin politika gevşeme hızını yavaşlatmanın uygun olacağı noktada ya da bu noktaya yakın olduğunu belirtti." değerlendirmesinde bulunuldu.

Geçen hafta ülkede açıklanan makroekonomik verilere göre JOLTS açık iş sayısı Kasım 2024'te 8 milyon 98 bin ile 6 ayın en yüksek seviyesine ulaştı.

ADP özel sektör istihdamı, geçen yıl aralık ayında 122 bin kişiyle piyasa beklentilerinin altında artış kaydetti.

Ülkede ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı ise 4 Ocak ile biten haftada 201 bine inerek 11 ayın en düşük seviyesine geriledi ve piyasa beklentilerinin altında çıktı.

Hafta boyunca piyasaların odağında bulunan tarım dışı istihdam verisi geçen yıl aralıkta 256 bin kişi artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, işsizlik oranı yüzde 4,2'den 4,1'e indi.

Fed'in dikkatle izlediği ortalama saatlik kazanç ise yüzde 0,3 artarak 35,69 dolara yükseldi.

ABD'de Michigan Üniversitesince ölçülen tüketici güven endeksi, ocakta 73,2'ye düşerek piyasa beklentilerinin altında kaldı.

Tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi ocakta yüzde 2,8'den 3,3'e çıkarak Mayıs 2024'ten bu yana en yüksek seviyesine ulaşırken, uzun vadeli enflasyon beklentisi yüzde 3'ten 3,3'e tırmanarak 2008'den bu yana en yüksek seviyesini kaydetti.

Analistler, verilerin istihdam artışının geçen ay hızlandığını ve iş gücü piyasasının geçen yılı sağlam bir zeminde tamamladığını gösterdiğini belirterek, bunun Fed'in bu yıl faiz indirimlerine yönelik temkinli yaklaşımını desteklediğini aktardı.

İstihdam verilerinin ardından para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in yılın ilk faiz indirimine haziran ayından önce gitmeyebileceği ihtimali öne çıktı.

Altının ons fiyatı geçen hafta yüzde 1,9 yükselişle 2 bin 689 dolardan alıcı buldu.

ABD'de enflasyonist baskıların devam edebileceğine dair endişelerle yükselişini sürdüren ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi, istihdam verilerinin ardından yüzde 4,79 ile Ekim 2023'ten bu yana en yüksek seviyesini görmesinin ardından yüzde 4,78 seviyesinde dengelendi.

Dolar endeksi geçen haftayı yüzde 0,7 artışla 109,7 seviyesinden tamamlarken, Kasım 2022'den bu yanan en yüksek seviyede seyretti.

ABD'nin Rus enerji şirketlerine yeni yaptırımlar uygulayacağına yönelik haber akışının ardından Brent petrol haftalık bazda yüzde 3,5 artarak 79,2 dolar seviyesinde dengelendi.

Kurumsal tarafta, ABD'li hava yolu şirketi Delta Air Lines'ın hisseleri, geçen yılın son çeyreğinde şirketin finansal sonuçlarının beklentileri aşmasının ardından haftanın son işlem gününde yüzde 9,04'ü aşkın değer kazandı.

ABD'nin California eyaletinin Los Angeles kentindeki yangınlar sürerken, sigorta şirketlerinin hisselerinde düşüş kaydedildi.

Analistler, bunun ABD tarihinin en maliyetli yangınlarından olabileceğini belirterek, etkilenen bölgelerdeki konut ve iş yerlerinin yüksek değerleri göz önüne alındığında sigortalı zararın milyarlarca dolara ulaşmasının beklendiğini ifade etti.

ABD'nin büyük sigorta şirketlerinden Travelers'ın hisseleri yüzde 4,2, Allstate'in hisseleri yüzde 5,63, Chubb'ın hisseleri yüzde 3,35, American Internation Group'un hisseleri yüzde 1,27 ve Mercury General'ın hisseleri yüzde 19,87 değer kaybetti.

Bu gelişmelerle, haftalık bazda S&P 500 endeksi yüzde 1,94, Nasdaq endeksi yüzde 2,34 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,86 değer kaybetti.

Pazartesi tüketici enflasyon beklentisi ve federal bütçe dengesi, salı Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), çarşamba Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), Fed'in Bej Kitap Raporu, perşembe haftalık işsizlik maaşı başvuruları, perakende satışlar, cuma inşaat izinleri, konut başlangıçları, kapasite kullanım oranı ve sanayi üretimi verileri takip edilecek.

Avrupa'da geçen hafta pozitif bir seyir izlenirken, gözler yeni haftada Avro Bölgesi ve Almanya'da açıklanacak nihai enflasyon verilerine çevrildi.

Trump'ın politikalarının küresel ticaret üzerinde baskı oluşturabileceği endişelerine karşın geçen hafta bölgedeki risk iştahı güçlü kalırken, resesyon-enflasyon ikilemi gündemdeki yerini koruyor.

Bölge genelinde resesyon endişeleri ana ekonomik gündem maddelerinden olmayı sürdürürken, son aylarda yeniden güç kazanan enflasyon dikkati çekiyor.

Geçen hafta açıklanan öncü verilere göre, Almanya'da aralık ayına ilişkin öncü TÜFE aylık yüzde 0,4, yıllık bazda yüzde 2,6 artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Böylece ülkede yıllık enflasyon art arda artışını üçüncü aya taşıdı.

Avro Bölgesi'nde kasımda yüzde 2,2 olan yıllık TÜFE, öncü verilere göre aralıkta yüzde 2,4'e yükseldi. Öncü TÜFE, aralıkta aylık bazda ise yüzde 0,4 oldu.

Avrupa Merkez Bankasının (ECB) Tüketici Beklentileri Anketi'ne göre ise Avro Bölgesi'ndeki tüketicilerin orta vadeli enflasyon beklentileri yükselişini ikinci aya taşıdı.

Öte yandan, İngiltere'de ise kamu tahvillerine ilişkin hafta boyu süren tahvil paniği yatırımcıların odağında yer almayı sürdürüyor.

İngiltere Borç Yönetim Ofisinin geçen hafta başındaki 30 yıl vadeli 2,25 milyar sterlin değerindeki tahvil ihalesinin ardından, 30 yıl vadeli devlet tahvilinin getirisi 1998'den bu yana en yüksek seviyesine ulaşırken, 10 yıllık borçlanma maliyetleri 2008 finansal krizinden bu yana kaydedilen en yüksek seviyeyi gördü.

Haftalık bazda İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,30, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 2,04, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 1,55 ve İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 2,82 yükseldi.

Gelecek hafta çarşamba İngiltere'de enflasyon, Almanya'da büyüme, Avro Bölgesi'nde sanayi üretimi, perşembe Almanya'da enflasyon, Avro Bölgesi'nde ECB toplantı tutanakları ve cuma günü avro bölgesinde enflasyon verileri takip edilecek.

Asya borsalarında geçen hafta Güney Kore hariç satıcılı bir seyir takip edilirken, Çin hükümetinin ekonomiyi canlandırmaya yönelik politikalarının başarılı olup olmayacağına yönelik endişeler bölgedeki risk algısını destekliyor.

Zayıf iç taleple mücadele eden Çin'de, yeni ABD yönetiminin atması beklenen ticari tarife adımları da ekonominin ana gündem maddelerinden biri olmayı sürdürüyor. Ülkede geçen hafta açıklanan aralık ayına ilişkin TÜFE yıllık bazda 0,1 artışla beklentilere paralel gerçekleşirken, söz konusu döneme ait ÜFE yüzde 2,3 azaldı.

Geçen hafta Çin'in 10 yıllık tahvil faizinin yüzde 1,6 seviyesinin altına inmesi dikkati çekerken, ülkedeki ekonomik belirsizliklerin tahvil talebinde etkili olduğu görüldü.

Analistler, Çin ekonomisinde aktivitenin istenilen seviyeye yükselmemesi ve zayıf iç talebin varlığını koruduğunu belirterek, dünyanın en büyük ekonomilerinden biri olan Çin'de oluşabilecek risklerin yatırımcılar tarafından yakından takip edildiğini söyledi.

Japonya'da devam eden enflasyon endişelerinin güçlenmesinin ardından 10 yıllık Japon tahvil faizleri yüzde 1,21 ile son 14 yılın en yükseğine yakın seyrederken, açıklanan verilerden alınan sinyallerin enflasyonun güç kazandığına işaret etmesi tahvillerdeki satış baskısını besleyen başlıca faktör konumunda.

Japonya Merkez Bankası (BoJ) Başkanı Kazuo Ueda geçen hafta yaptığı açıklamada BoJ'un para politikasındaki sıkılaşma zamanlamasının ekonomik gelişmelere bağlı olduğunun altını çizerek, "Parasal desteğin derecesini ayarlamak için zamanlama, gelecekteki ekonomik, finansal ve fiyat gelişmelerine bağlı olacaktır. Biz de çeşitli risklere karşı tetikte olmalıyız." dedi.

Ülkede BoJ'un gelecek dönemde atacağı adımların zamanlamasına ve boyutuna ilişkin belirsizliklerin risk algısının yüksek kalmasına neden olduğunu ifade eden analistler, para politikasına yönelik haber akışının yakından takip edildiğini belirtti.

Bu gelişmelerle, haftalık bazda Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,77, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 3,52 ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,34 düşerken Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 3,02 yükseldi.

Gelecek hafta pazartesi Çin'de dış ticaret dengesi, salı Japonya'da dış ticaret dengesi, perşembe Japonya'da ÜFE, cuma Çin'de büyüme, sanayi üretimi ve perakende satışlar takip edilecek.

Ayrıca, pazartesi günü Japonya'da tatil sebebiyle piyasalarda işlemler gerçekleşmeyecek.

Yurt içinde geçen hafta düşüş eğilimi öne çıktı. Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 1,63 değer kaybederek 9.910,61 puandan tamamlarken, gözler gelecek hafta açıklanacak kasım ayı ödemeler dengesi verisine çevrildi.

AA Finans Ödemeler Dengesi Beklenti Anketi'ne katılan ekonomistler, cari işlemler hesabının kasım ayında 2 milyar 963 milyon dolar açık verdiğini tahmin etti.

Ekonomistler, 2024 yılına ilişkin cari işlemler açığının ise 10 milyar 273 milyon dolar olarak gerçekleşeceğini öngördü.

Analistler, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.850 ve 9.750 puanın destek 10.000 ve 10.100 seviyelerinin direnç konumunda olduğunu kaydetti.

Öte yandan, Dolar/TL, haftayı bir önceki kapanışın yüzde 0,1 üzerinde 35,4040'tan kapattı.

Yurt içinde gelecek hafta pazartesi ödemeler dengesi, perakende satışlar, perşembe özel sektörün yurt dışından sağladığı kredi borcu, haftalık para ve banka istatistikleri, cuma kısa vadeli dış borç istatistikleri, konut fiyat endeksi ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) piyasa katılımcıları anketi takip edilecek.

Muhabir: Mahmut Çil