İSTANBUL (AA) - ABD yönetiminin korumacı ticaret tutumu yatırımcıların odağında olmayı sürdürürken, bu durumun küresel ekonomi üzerindeki etkilerine yönelik belirsizlikler varlığını koruyor.
Çin tarafı ise küresel ekonomide artan belirsizlikler ve ABD tarifelerinin etkilerini azaltmak için iç tüketimi güçlendirmeye yönelik bir "özel eylem planı" açıkladı.
Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Konseyinden yapılan açıklamada, planın, tüketimi güçlü bir şekilde artırmak, iç talebi her yönde genişletmek, geliri artırarak ve yükleri azaltarak tüketim kapasitesini iyileştirmek amacıyla tüm bölge ve birimlere gönderildiği bildirildi.
Bu gelişmelerin yanı sıra ABD Senatosu, cuma günü federal hükümetin kapanmasını önleyecek bütçe tasarısını onayladı. ABD'de federal hükümete 30 Eylül'e kadar finansman sağlanmasını öngören bütçe tasarısı senatodaki oylamada 46'ya karşı 54 oyla kabul edildi.
Öte yandan, Yemen'deki artan jeopolitik riskler de yatırımcılar tarafından yakından takip ediliyor. ABD Başkanı Donald Trump, cumartesi günü ABD ordusuna, Yemen’deki Husilere karşı büyük bir saldırı başlatma talimatı verdiğini açıkladı.
Açıklama sonrası bölgede çatışmalar artarken, ABD Savunma Bakanı Pete Hegseth, Yemen'de Husilere karşı başlattıkları saldırıların devam edeceğini bildirdi.
Hegseth, "Husiler, 'gemilerinize ve insansız hava araçlarınıza saldırmayı bırakacağız' dedikleri anda bu saldırılar sona erecek ama o zamana kadar amansız bir şekilde devam edecek." ifadesini kullandı.
Husiler, 7 Mart'ta yaptığı açıklamada, İsrail'e Gazze'ye yardımların girişine izin vermesi için 4 gün süre verdiğini, aksi takdirde İsrail'e karşı deniz operasyonlarını yeniden başlatacağını belirtmişti.
Bu gelişmelerle ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,31 seviyesinde dengelenirken, dolar endeksi yatay seyirle 103,7 seviyesinde bulunuyor.
Trump'ın tarife politikalarının sonuçlarına ilişkin endişeler ve merkez bankalarının alımları ile altının ons fiyatı cuma günü 3 bin doların üzerini görerek rekor kırdı. Geçen haftayı 2 bin 985 dolardan kapatan altının ons fiyatı, yeni haftaya yüzde 0,1 düşüşle 2 bin 983 dolardan başladı.
Brent petrolün varil fiyatı ise artan jeopolitik risklere paralel olarak yüzde 0,6 artışla 70,7 dolardan işlem görüyor.
New York Borsası'nda cuma günü, S&P 500 endeksi yüzde 2,13, Nasdaq endeksi yüzde 2,61 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,65 yükseldi. ABD'de endeks vadeli kontratlar haftaya negatif bir seyirle başladı.
Avrupa borsalarında cuma günü pozitif bir seyir izlenirken, Almanya'da siyasi partiler kamu borçlanmasında artış yapılması konusunda anlaştı.
Almanya'nın bir sonraki başbakanı olması beklenen Friedrich Merz, cuma günü kamu borçlanmasında artış yapılmasına ilişkin olarak Yeşiller Partisi ile uzlaşıya vardı.
Yeşiller Partisi'nin genel seçimlerin ardından yeni hükümeti kurmak için koalisyon müzakerelerine başlayan Hristiyan Birlik (CDU/CSU) partileri ile Sosyal Demokrat Partinin (SPD) hazırladığı savunma ve yatırım paketini 18 Mart’ta Federal Meclis'te düzenlenecek oylamada desteklemesi bekleniyor.
Analistler söz konusu paketin 500 milyar avro değerinde olacağını hatırlatarak, anlaşmanın ülkedeki imalat aktivitesini canlandırma noktasında etkili olabileceğini söyledi.
Cuma günü, Almanya'da DAX 40 yüzde 1,86, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,13, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,73 ve İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,05 değer kazandı. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar yeni haftaya ise karışık bir seyirle başladı.
Asya borsalarında pozitif bir seyir izlenirken, Çin'in iç talebi artırmaya yönelik eylem planı bölgedeki risk iştahını artıyor.
Pazar günü açıklanan planda iç tüketimin artırılmasına yönelik yeni stratejiler ifade edilirken, kentsel ve kırsal gelirlerin artırılması çağrısında bulunuldu.
Öte yandan, bugün açıklanan veriler Çin'deki iç talebe ilişkin iyimser sinyaller verdi.
Çin'de, şubat ayına ilişkin perakende satışlar yıllık bazda yüzde 4 artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, aynı dönemde sanayi üretimi yıllık yüzde 5,9 yükselişle tahminleri geride bıraktı.
Ülkede şubat ayı işsizlik oranı yüzde 5,4 ile öngörülerin üzerinde gerçekleşirken, konut fiyatları aynı dönemde düşüş serisini sürdürerek yıllık bazda yüzde 4,8 azaldı.
Analistler, beklentilerin üzerinde gelen perakende satış verilerinin ülkedeki iç talebe yönelik iyimserlikleri beslediğini kaydederek, deflasyon gölgesindeki Çin ekonomisi için iç talebin artırılmasının önemli olduğunu ifade etti.
Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,3, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 1,5, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 1,4 ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,3 yükseldi.
Yurt içinde cuma günü alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 1,05 değer kazanarak 10.840,59 puandan tamamladı.
Dolar/TL, cuma günü yüzde 0,2 düşüşle 36,5286'dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yüzde 0,4 artışla 36,6750 seviyesinden işlem görüyor.
Analistler, bugün yurt içinde bütçe dengesi, yurt dışında ise ABD'de perakende satışlar ile New York Fed imalat sanayi endeksinin takip edileceğini dile getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.850 ve 10.950 puanın direnç, 10.700 ve 10.600 seviyelerinin destek konumunda olduğunu kaydetti.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
11.00 Türkiye, şubat ayı bütçe dengesi
15.30 ABD, şubat ayı perakende satışlar
15.30 ABD, mart ayı New York Fed imalat sanayi endeksi
Muhabir: Mahmut Çil
