Küresel piyasalar negatif seyrediyor

İSTANBUL (AA) - ABD tarihinin en uzun süreli hükümet kapanmasının geçen hafta sona ermesinin ardından açıklanmaya başlanan ekonomik veriler yakından ediliyor. ABD'de tarım dışı istihdam eylülde 119 bin kişi artarak beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, işsizlik oranı yüzde 4,3'ten 4,4'e çıktı. Ülkede ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı ise 15 Kasım ile biten haftada bir önceki haftaya kıyasla 8 bin kişi azalarak 220 bine geriledi.

Analistler, tarım dışı istihdam verisindeki toparlanmanın ülkedeki istihdam piyasasına yönelik soğuma endişelerini azalttığını söyledi. Ülke beklenenden daha güçlü bir istihdam artışına işaret eden veriler, Fed'in 9-10 Aralık tarihlerindeki Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısı öncesi açıklanan son istihdam verisi oldu.

Bu gelişmelerle para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed'in aralık ayında faiz indirimine gitme ihtimali yüzde 35 seviyesine geriledi.

Makroekonomik veri akşının yanı sıra ülkede Fed yetkililerinin açıklamaları da yakından takip ediliyor. Fed Yönetim Kurulu Üyesi Lisa Cook "yüksek değerleme" endişelerine yönelik, tarihsel olarak yüksek seviyelerdeki varlık fiyatlarındaki bir çöküşe şaşırmayacağını belirterek, "Şu anda, varlık fiyatlarında büyük düşüşler yaşanma olasılığının arttığını izlenimliyorum." dedi.

Cleveland Fed Başkanı Beth Hammack de enflasyonun yüzde 2 hedefine düşürülmesi için ılımlı ve bir nebze kısıtlayıcı politika duruşunun sürdürülmesi gerektiğini belirtti.

Fed Yönetim Kurulu Üyesi Michael Barr ise Bankanın daha fazla faiz indirimini değerlendirirken temkinli hareket etmesi gerektiğini söyledi. Barr, enflasyonun hala yüzde 3 civarında seyretmesinden endişe duyduğunu vurgulayarak, yüzde 2 olan enflasyon hedefine ulaşmakta kararlı olduklarını aktardı.

Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee de enflasyonda kaydedilen ilerlemenin durmuş gibi göründüğünü ve ters yöne gidebileceğine dair uyarılar verdiğini belirterek, bunun kendisini huzursuz ettiğini ifade etti.

Söz konusu gelişmelerle dün "korku endeksi" olarak bilinen ve S&P 500 Endeksi'ndeki dalgalanmayı gösteren VIX Endeksi yaklaşık yüzde 12 artarak 26,4 seviyesine ulaştı. Dow Jones endeksi, yüzde 0,84, S&P 500 endeksi yüzde 1,56 ve Nasdaq endeksi yüzde 2,15 değer kaybetti. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne ise hafif alıcılı başladı.

Fed Yönetim Kurulu Üyesi Cook'un yüksek değerlemeye yönelik açıklamalarının ardından ABD'li yarı iletken ve teknoloji hisselerindeki düşüş dikkati çekti.

Tahvil piyasaları tarafında ise ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi düşüş eğilimini 5. işlem gününe taşıdı. Dün yüzde 4,17 seviyelerine kadar yükselen tahvil faizi, gerileyerek günü 4,10 seviyesinden kapattı. Yeni günde ise ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi 4,09 seviyesinde dengelendi.

Dolar endeksi ise dün yüzde 0,1 düşüşle 100,2 seviyesinden kapanırken, yeni işlem gününe yatay seyirle başladı.

Altının onsu kar realizasyonları ve Fed'in faiz indirim beklentilerinin gerilmesiyle yüzde 0,7 azalışla 4 bin 50 dolardan işlem görürken, Brent petrolün varili bugün yüzde 0,9 azalışla 62 dolardan alıcı buluyor.

Avrupa borsalarında çip üreticisi Nvidia'nın beklentilerin üzerinde gelen finansal sonuçlarının etkisiyle dün pozitif bir seyir izlenirken, yeni günde Avrupa'da endeks vadeli kontratlar ABD tarafındaki negatif seyrin etkisiyle güne satıcılı başladı.

Yeni işlem gününde Almanya'nın Frankfurt kentinde düzenlenecek 35. Avrupa Bankacılık Kongresi yatırımcıların odağına yerleşirken, burada konuşma yapacak Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde'ın mesajları yakından izlenecek.

Öte yandan, bölge genelinde açıklanacak imalat sanayi, hizmet sektörü ve bileşik Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verilerinin de bölge ülkelerindeki ekonomik gidişat noktasında bilgi vermesi bekleniyor.

Dün İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,21, İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,62, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,34 ve Almanya'da DAX 40 yüzde 0,50 yükseldi.

ABD endekslerinde artan risk algısı Asya borsalarına da yansırken, bölge endekslerinde teknoloji sektörü öncülüğündeki satış baskısı dikkati çekiyor.

Japonya'da Nikkei 225 endeksinde işlem gören yarı iletken endüstrisi için test ekipmanı üreticisi Advantest'in hisseleri yüzde 12,1, gelişmiş elektronik kablo ve ekipman üreticisi Furukawa Electric'in hisseleri yüzde 11, yarı iletken imalatçısı Tokyo Electron'un hisseleri 7,3 ve yarı iletken sektörü için ekipman üreten Lasertec'in hisseleri yüzde 5,3 değer kaybıyla işlem görüyor.

Güney Kore'de Kospi endeksinde işlem gören ülkenin çip devi SK Hynix'in hisseleri yüzde 8,8 ve Samsung Electronics'in hisseleri yüzde 6 kayıpla alıcı buluyor.

Bu gelişmelerin yanı sıra Japonya'da kabine, 21,3 trilyon yen tutarındaki ekonomik teşvik paketini onayladı. Söz konusu adım genişleyici mali önlemler alma vaadi veren yeni lider Takaiçi Sanae'nin ilk büyük adımı oldu.

Paket, Kovid-19 salgınından bu yana en büyük teşviki temsil eden 17,7 trilyon yenlik genel hesap harcamalarını içeriyor. Ayrıca, paket, 2,7 trilyon yenlik vergi indirimi de kapsıyor.

Konuya ilişkin konuşan Takaiçi, ekonomik büyüme yoluyla sürdürülebilir kamu finansmanına ulaşabileceklerini belirterek, vergi gelirleri yeterli olmazsa, paketi yeni tahvil ihracıyla finanse edeceklerini ifade etti.

Bölge genelinde makroekonomik veri akışı da takip edilirken, Japonya'da ekim ayına ilişkin Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıllık bazda yüzde 3 ile beklentilere paralel arttı. Ülkede ekim ayına ilişkin dış ticaret açığı ise 231,8 milyar yen ile beklentilerin altında gerçekleşti.

Ülkede açıklanan kasım ayına ilişkin imalat sanayi PMI ise 48,8 ile bir önceki aya göre yükselirken, daralma eğilimini sürdürdü.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 2,2, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 3,7, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 1,6 ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,4 değer kaybetti.

Dün alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,70 değer kazanarak 10.979,73 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı aralık vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışına göre yüzde 0,53 azaldı.

Dolar/TL, dün 42,3700'dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışının yüzde 0,2 üzerinde 42,4420'den işlem görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde finansal hizmetler güven endeksi ile finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlık ve yükümlülükleri, yurt dışında ise ECB Başkanı Lagarde'ın konuşmasının yanı sıra yoğun veri gündeminin takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 11.000 ve 11.100 seviyeleri direnç, 10.900 ve 10.800 puanın ise destek konumunda bulunduğunu ifade etti.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

10.00 Türkiye, kasım ayı finansal hizmetler güven endeksi

10.00 İngiltere, ekim ayı perakende satışlar

11.30 Avro Bölgesi, ECB Başkanı Lagarde'ın konuşması

11.30 Almanya, kasım ayı imalat sanayi/hizmet sektörü/bileşik PMI

12.00 Avro Bölgesi, kasım ayı imalat sanayi/hizmet sektörü/bileşik PMI

12.30 İngiltere, kasım ayı imalat sanayi/hizmet sektörü/bileşik PMI

14.30 Türkiye, eylül ayı finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlık ve yükümlülükleri

17.45 ABD, kasım ayı imalat sanayi/hizmet sektörü/bileşik PMI

18.00 ABD, kasım ayı Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi

18.00 ABD, ağustos ayı toptan eşya stokları

Muhabir: Mahmut Çil