Küresel savunma şirketleri yılın ilk yarısında yükselirken iki Türk şirketi öne çıktı

İSTANBUL (AA) - Rusya-Ukrayna Savaşı sonrası artan güvenlik tehditlerinin ardından özellikle Avrupa'da birçok ülke savunma yatırımlarını artırma kararı aldı.

Avrupa ülkelerinin savunma bütçelerinde artışa yönelmesi savunma sanayi ve havacılık firmalarının hisselerinde hızlı yükselişlere yol açtı.

Donald Trump'ın ABD başkanı seçilmesinin ardından Avrupa, savunma ve güvenlik politikalarında revizyona gitti.

Trump'ın göreve gelmesiyle ABD ve Ukrayna arasında soğuk rüzgarlar esmeye başlarken, ABD ve Avrupa arasına ekonomik ve savunma politikaları açısından ayrışmalar görüldü.

Başkan Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ukrayna'da süren savaşın sona erdirilmesine ilişkin barış müzakereleri görüşmelerine Avrupa Birliği (AB) ülkelerini dahil etmemişti. Diplomatik müzakerelerin arttığı dönemde Avrupalı ülkeler masada yer almak istiyordu ancak bu talep ABD tarafından karşılık bulmadı.

Trump'ın Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile kameralar önünde tartışmasının ardından ise durum daha da karmaşık bir hal aldı. ABD'nin Kiev'e askeri yardımları askıya alma kararı gelmesi Avrupa'da acil adım atılması gerekliliğini ortaya çıkardı.

Trump'ın 20 Ocak'ta göreve gelmesinin ardından hızla değişen politikalar, AB ve Ukrayna ile gerilen ilişkiler sonrası Avrupa ülkeleri savunma harcamalarını büyük ölçüde artırma kararlarını açıklamaya devam ediyor. Yeni kararlar piyasalarda savunma ve havacılık şirketlerinin hisselerinde ralli havası oluşturdu.

Öte yandan Trump, mayıs ayında yaptığı Suudi Arabistan, Katar ve BAE ziyareti kapsamında 3 trilyon doları aşan yatırım ve silah anlaşmaları imzaladı.

ABD ile Suudi Arabistan arasında, değeri 142 milyar dolar olan "tarihteki en büyük silah satış anlaşması" imzalanması da ABD merkezli savunma ve havacılık şirketlerinin hisse performansını olumlu etkileyen faktörler arasında yer aldı.

NATO liderlerinin savunma harcamalarına ayırdıkları payı 2035 yılına kadar gayrisafi yurt içi hasılalarının (GSYH) yüzde 5'ine çıkarmayı kabul etmesi de şirketlerin borsalarda değer kazanmasını sağladı.

Buna göre, 32 ülkenin lideri, kolektif savunma taahhüt eden NATO'nun 5. maddesine bağlılığını yineledi.

NATO bildirisinde, "Başta Rusya'nın Avrupa-Atlantik güvenliğine yönelik uzun vadeli tehdidi ve süregelen terörizm tehdidi olmak üzere derin güvenlik tehditleri ve zorlukları karşısında birleşen müttefikler, Washington Antlaşmasının 3. maddesi uyarınca bireysel ve kolektif yükümlülüklerimizi yerine getirmek üzere 2035 yılına kadar yıllık GSYH'nin yüzde 5'ini temel savunma gereksinimlerinin yanı sıra savunma ve güvenlikle ilgili harcamalara yatırmayı taahhüt etmekte." ifadesi kullanıldı.

Yüzde 5'lik harcama hedefinin iki temel savunma yatırımını içereceği belirtilen bildiride, müttefiklerin GSYH'nin en az yüzde 3,5'ini "temel savunma gereksinimleri ve NATO "yetenek hedeflerini" karşılamak için ayırma taahhüdünde bulunduğu kaydedildi.

Ayrıca bildiride, 2026 NATO Zirvesi'nin Türkiye'de olacağı duyuruldu.

Hindistan ile Pakistan arasında artan gerilim de Asya'daki savunma ve havacılık şirketlerinin hisselerine olumlu yansıdı. Bölgede jeopolitik risklerin artmasıyla Asya'daki savunma sanayi şirketlerinin savunma harcamalarına ve yatırımlara daha fazla yoğunlaşacağı öngörüleri öne çıktı.

Şirketlerin yılın ilk yarısındaki hisse performanslarına bakıldığında yatırımcısına Alman Rheinmetall yüzde 183,4, Güney Kore'li Hanwha Aerospace yüzde 159,7, İsveç merkezli Saab yüzde 125,8, İtalyan Leonardo yüzde 84,3, İngiliz Rolls-Royce yüzde 70,1 kazandırdı.

Borsalarda, Japon Mitsubishi Heavy'nin hisseleri yüzde 62,4, Fransız Dassault Aviation'ın hisseleri yüzde 55,3, İngiliz BAE Systems'in hisseleri yüzde 54,1, Fransız Safranın hisseleri yüzde 30, ABD merkezli şirketler RTX Corporation'ın hisseleri yüzde 26,2, L3 Harris Technologies'in hisseleri yüzde 19,3, Boeing'in hisseleri yüzde 18,4 değer kazandı.

Yatırımcısına Alman Lufthansa yüzde 16,4, Avrupa merkezli çok uluslu havacılık şirketi Airbus yüzde 14,5 kazandırdı.

Yılın ilk yarısında diğer ABD'li şirketler General Dynamics'in hisseleri yüzde 10,7, Northrop Grumman'ın hisseleri yüzde 6,5 değer kazanırken, Lockheed Martin'in hisseleri yüzde 4,7 değer kaybetti.

Şirketler, proje ve faaliyetlerine yoğun bir şekilde devam ederken, Avrupa'nın savunma harcamalarını artırmaya karar vermesi de Türk savunma sanayi ürünlerinin Avrupalı şirketlerin radarına girmesine neden oldu.

Avrupa savunmasında dikkat çekici bir dönüşüm yaşanırken, bu dönüşüm Türkiye'de şekilleniyor. Türk savunma şirketleri, ekipman tedarikçisi rolünden çıkıp, Avrupa'nın gelecekteki savunma yapısının mimarı haline gelmeye başladı.

ASELSAN Yarım asırdır geliştirdiği ürünlerle Türk savunma sanayisinde kritik rol oynuyor.

ASELSAN, 2025 yılında BIST 100 endeksinde en yüksek piyasa değerine ulaşırken, şirketin ihracat rakamları da artmaya devam ediyor. Şirket piyasa değeri açısından dünyanın önde gelen savunma sanayi şirketleri arasında da üst sıralarda yer alıyor.

En son ASELSAN ile Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı arasında Yeni Nesil Ağ Tabanlı Askeri Haberleşme Sistemleri'nin tedarikine yönelik tutarı 71 milyon 886 bin 91 dolar olan sözleşme imzalanmıştı.

Bu gelişmelerle, yılın ilk yarısında ASELSAN yatırımcısına yüzde 100,8 kazandırdı.

Papilon Savunmanın hisseleri de yüzde 138,6 kazanç sağladı.

Bu dönemde, Altınay Savunmanın hisseleri yüzde 0,4, SDT Uzay ve Savunmanın hisseleri yüzde 15,2, Otokar'ın hisseleri yüzde 15,4, Onur Yüksek Teknolojinin hisseleri yüzde 20,6 düşüş kaydetti.

Dünyanın önde gelen savunma ve havacılık şirketleri ile Borsa İstanbul'da işlem gören savunma sanayi şirketlerinin hisselerinin bu yılın ilk yarısında getirileri (yüzde) şöyle:

Muhabir: Burhan Sansarlıoğlu