LONDRA (AA) - Uluslararası enerji düşünce kuruluşu Ember'in yeni analizine göre, Birleşmiş Milletler (BM) İklim Zirvesi COP28'de açıklanan küresel yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarma taahhüdü sonrası ulusal planlamalarda kısıtlı ilerleme sağlandı.
Çoğu Avrupa Birliği'nde (AB) olmak üzere sadece 22 ülke, ulusal enerji planlarını söz konusu taahhüde göre güncelledi ve bu da toplam hedefin iki yılın ardından yüzde 2 yükselmesini sağladı.
Bu güncellemelerin ardından ulusal enerji hedefleri dünyadaki yenilenebilir enerji kapasitesinin 2030'a kadar 7,4 teravata çıkarılmasını mümkün hale getirebiliyor ve bu kapasite COP28'in düzenlendiği 2022'deki 3,4 teravatlık yenilenebilir enerji kapasitesinin iki katından fazlasına karşılık geliyor. Küresel yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarma taahhüdü ise 2030'a kadar 11 teravata ulaşılması hedefini kapsıyor.
Söz konusu taahhüt sonrası özellikle dünyanın en büyük 20 elektrik üreticisi ülkesinin ulusal planlarında bir değişiklik olmadı. ABD ve Rusya gibi ülkeler ulusal plan açıklamazken, Hindistan'ın 2030'a kadar 500 gigavat kapasite oluşturma hedefi söz konusu taahhütle uyumlu görünüyor.
Yeni bir 5 yıllık plan üzerinde çalışan Çin'in ise ulusal hedeflerine ilişkin belirsizlik devam ediyor.
Fırsat penceresi daralıyorBu yıl Brezilya'da yapılacak BM İklim Zirvesi COP30 yaklaşırken yayımlanan analize göre, bazı ülkeler hedeflerini güncelleme sürecinde olsa da etkili ve yakın vadeli adımların atılması için fırsat penceresi hızla daralıyor.
Ulusal enerji planlarında acil ve iddialı bir uygulama olmadan, dünya 2030'a kadar yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarma hedefini kaçırma riskiyle karşı karşıya bulunuyor. Ulusal planların bu taahhütle uyumlu hale getirilmesi ve yatırımların teşvik edilmesi, fosil yakıtlara bağımlılığı azaltmaya ve temiz enerji sistemlerine geçişi hızlandırmaya yardımcı olabilir.
Ember Küresel Elektrik Analisti Katye Altieri, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, ulusal hedeflerin amacının taahhüt edilen kapasitenin daha akıllıca inşa edilmesini sağlamak olduğunu belirtti.
Bu hedeflerin hükümetlerin yenilenebilir enerji kapasitelerini planlamalarına, şebeke altyapısı ve esnekliği için hazırlık yapmalarına yardımcı olacağını dile getiren Altieri, "Ancak küresel yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarma taahhüdü ve bunun ülke bazında ulusal planlara dönüşmesi arasında bir kopukluk var çünkü çok az sayıda ülke bu konuda harekete geçti. Bu taahhüdü 2030'a kadar gerçekleştirmek istiyorsak, bu süreye sadece 5 yıl kaldı." dedi.
Altieri, öte yandan, sadece ulusal hedeflerin yeterli olmayacağına ve 2030'a kadar yenilenebilir enerji kapasitesinin hızla artırılmasına ihtiyaç olduğuna dikkati çekerek, şöyle konuştu:
"Mevcut durum tam olarak yenilenebilir enerji kapasitesinin artmadığı anlamına gelmiyor. Yenilenebilir enerji birçok ülkede çok hızlı büyüyor ancak hedefler ve aksiyona geçme noktasında bir kopukluk var. Küresel yenilenebilir enerji kapasitesini 2030'a kadar üç katına çıkarma taahhüdü, küresel sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sınırlandırma hedefine uyumlu bir patikada kalmak için atılabilecek en büyük adımlardan biri olmaya devam ediyor."
Altieri, bu yıl kasımda Brezilya ev sahipliğinde düzenlenecek COP30'un ülkelerin bu taahhüde yönelik diyaloğu sürdürmesi için önemli olduğunu sözlerine ekledi.
Muhabir: Nuran Erkul Kaya
