LONDRA (AA) - OECD, Küresel Borç Raporu 2025'i yayımladı.
Buna göre, 2022 öncesindeki düşük faiz dinamikleri 2024'te yerini yüksek faizli bir döneme bıraktı.
Ancak merkez bankalarının politika faizini düşürmeye başlamasına rağmen, birçok önemli ülke piyasasında tahvil getirileri yükselirken, ülke ve şirket borçlulukları artış gösterdi.
Daha yüksek maliyet ve borçtan oluşan bu kombinasyonun, yatırım ihtiyaçlarının her zamankinden daha fazla olduğu bir dönemde görülmesi, gelecekteki borçlanma kapasitesini kısıtlama riski taşıyor.
Bazı kurumsal ve gelişmekte olan piyasa ihraççıları piyasaya erişim konusunda oldukça zorluk yaşıyor ve bu durum da fonların harekete geçirilmesini zorlaştırıyor.
Artan jeopolitik ve makroekonomik belirsizlikleri de içeren zorlu zeminde, borç piyasalarının uzun vadeli ve sürdürülebilir büyümeyi finanse etmek için ortaya çıkan zorlukların üstesinden gelmesi gerekiyor.
Devlet ve şirket tahvil borçları 2024'te 100 trilyon doları aştıRapora göre, hükümetler ve şirketler 2024'te piyasalardan küresel çapta 25 trilyon dolar borçlandı. Bu miktar, 2007'deki borçlanma seviyesinin neredeyse üç katı.
Bu artış büyük ölçüde 2008 mali krizi ve Kovid-19 salgını dönemindeki etkileri yansıtırken, çoğunlukla borç piyasaları yoluyla finanse edilen büyük mali destek paketleri daha derin ekonomik durgunlukların önlenmesine yardımcı oldu.
Böylece, şirketlerin de tahvil piyasalarına daha fazla güvenmeye başlamasıyla, 2024'te devlet ve şirket tahvil borçları küresel çapta 100 trilyon doları aştı.
OECD ülkelerinde 2023'te 14 trilyon dolar olan devlet tahvil ihraçları 2024'te 16 trilyon dolara ulaştı. Bu miktarın bu yıl 17 trilyon dolara yükselerek rekor kıracağı öngörülüyor.
Gelişmekte olan ülkelerde de piyasadan borçlanma seviyesi keskin şekilde artış gösterdi. Bu ülkelerde 2007'de bir trilyon dolar seviyesinde olan tahvil ihracı 2024'te 3 trilyon doların üzerine çıktı.
Gelişmekte olan ülkelerde mevcut borç seviyesi de 2007'deki 4 trilyon dolardan 2024'te 12 trilyon dolara yükseldi.
Merkez bankaları ise geçen yıl niceliksel sıkılaştırma yoluyla borç piyasalarından çekilmeyi sürdürdü.
OECD ülkelerinde yurt içi devlet tahvillerinin merkez bankası varlıkları 2021'de toplam ödenmemiş borcun yüzde 29'una karşılık gelirken, bu oran 2024'te yüzde 19'a düştü.
OECD'ye göre, jeopolitik gerilimler ve ticari belirsizlikler riskten kaçınma eğiliminde değişikliklere yol açabilir ve bu da bazı uluslararası portföy akışlarını sekteye uğratabilir.
Kurumsal piyasalarda şoklar, ihraççı, yatırımcı ve portföy seviyelerindeki yüksek konsantrasyon seviyeleri nedeniyle artabilir.
Bu kapsamda, devlet tahvili piyasalarında likidite iyileşirken, oynaklık salgın öncesi seviyelerin üzerinde kalmaya devam ediyor. Piyasa yapıcıları piyasa likiditesini desteklese de sınırlı depolama kapasitesi, özellikle piyasa stresinin arttığı dönemlerde zorluklara yol açabilir.
Muhabir: Nuran Erkul Kaya
