ANKARA (AA) - AstraZeneca Türkiye ve Türk Tıbbi Onkoloji Derneği (TTOD) tarafından "Akciğer Kanseri Farkındalık Ayı" dolayısıyla Atatürk Orman Çiftliği'ndeki bir restoranda program düzenlendi.
Programda, uzman katılımcılar AstraZeneca Türkiye ve TTOD işbirliğiyle hazırlanan "Türkiye'de Akciğer Kanseri: Güncel Veriler Işığında Politika Önerileri" adlı rapora ve akciğer kanseri farkındalığına ilişkin değerlendirmelerde bulunuldu.
Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Malhan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, akciğer kanserinin, ölüm riski, kompleks tedaviler, yeni tedaviler, farklı hastalık gelişimi ve seyriyle önemli bir ekonomik yük oluşturduğunu söyledi.
Bazı çalışmalarda dünyada 2020-2050 yıllarında akciğer kanseri yükünün, diğer kanserlerle beraber 25,2 trilyon dolara mal olacağının varsayıldığına işaret eden Malhan, buradaki en büyük ekonomik yükü yüzde 15'lik dilimle akciğer kanserinin oluşturduğuna dikkati çekti.
Malhan, "Akciğer kanserinin Türkiye'deki maliyeti 129 milyar lira. Sadece tedavi yüklerinin 48 milyar lira olduğunu görüyoruz, geri kalanı ise toplumsal yük. Çünkü kanserli hasta tek başına var olamıyor. Yakın çevrenin, toplumun ve ekonominin etkilendiği bir hastalık. Hastanın yakın çevresi de bu tedavi sürecinin içerisinde var oluyor, hastanın, refakatçisinin ekonomik ve iş gücü kayıpları, erken ölümün, maluliyetlerin maliyetleri işin içerisine giriyor." ifadelerini kullandı.
Bunun toplam SGK harcamasının içerisinde yaklaşık 9,19, toplam sağlık harcamasının içerisinde de yaklaşık yüzde 3'lük çok büyük bir maliyet olduğunun altını çizen Malhan, erken tanının önemine dikkati çekti. Malhan, erken tanı ve tarama programlarının sağlık politika belgeleri içerisinde mutlaka olması gerektiğini vurguladı.
Rapor kapsamında bir simülasyon analizi yaptıklarını aktaran Malhan, "Eğer ülkemizde bir tarama programı olursa yaklaşık 7 bin hastanın ölümünün engellenebileceği, 13 binden fazla hastanın da yeni evreye geçmeden erken evrede tedavi edilebileceğini hesapladık." bilgisini verdi.
"Erken evrede yakalamak çok önemli"
TTOD Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Nuri Karadurmuş ise Türkiye'de her yıl yaklaşık 250 bin kişinin yeni tanı kanserle mücadelesinin başladığını söyledi.
Bunun 41 bininin akciğer kanseri olduğunu belirten Karadurmuş, şöyle devam etti:
"Akciğer kanseri tüm dünyada kanser görülme sıklığının yüzde 13'ünü, kansere bağlı ölümlerin de yüzde 18'ini oluşturuyor. Yani 5 insandan 1'ini akciğer kanseri nedeniyle kaybediyoruz. Akciğer kanserinde erken tanı, evreyi erken evrede yakalamak çok önemli. Çünkü vakaların yüzde 55 ila 60'ı 4'üncü evrede yani akciğerin dışında beyinde, kemikte ve karaciğerde geliyor. Farkındalığı ne kadar artırır ve tanıyı o kadar erken evrede yakalarsak cerrahiyle şifanın bulunabileceği, bu zorlu mücadeleye hiç geçmeden noktayı koyabileceğimiz bir aşamayı yakalayabiliriz."
Hazırlandıkları raporun sadece farkındalık oluşturmadığına, aynı zamanda maliyetin ne kadar yüksek olduğunu da gösterdiğine değinen Karadurmuş, bu maliyetin kanserle mücadelede daha etkili kullanılabileceğini vurguladı.
Erken tanı için tarama programları önem arz ediyorHacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Deniz Köksal ise akciğer kanserinin tüm dünyada en sık görülen, en çok öldüren kanserler arasında bulunduğunu, ölümleri engellemenin en etkili yolunun ise erken tanı olduğunu vurguladı.
Erken tanıda tarama programlarının önemine değinen Köksal, şöyle konuştu:
"Erken tanı için yapılabileceklerden biri tarama programları. Ülkemiz için tarama programı oluşturmak adına tüm paydaşlarımızla çalışmalıyız. Bunun yanında, çok fazla radyolojik tetkik yapılıyor, akciğer grafisi, tomografi çekiliyor. Bunlarda var olan modülleri teknolojinin yardımıyla saptayabilir ve iyi yönetirsek erken akciğer kanseri tanılarını artırabiliriz. Hacettepe'de yürüttüğümüz bir çalışmada, yaklaşık 10 aylık süre içinde 60 binin üzerinde akciğer grafisini yapay zeka desteğiyle değerlendirdik. Erken akciğer kanseri şüphesi olan 55 hastaya tomografi çektik, 6 erken akciğer kanseri tanısı koyduk. Tüm hastalar şu anda sağlıklarına kavuştu."
"Halk sağlığı problemlerinin çözümünde katkı vermeye çalışıyoruz"AstraZeneca Türkiye Kurumsal İlişkiler Direktörü Erdal Kiraz da halk sağlığı problemlerinin çözümüne katkı vermeye çalıştıklarını ve bu amaçla Akciğer Sağlığı İnisiyatifi kurduklarını anlattı.
Bu kapsamda farkındalık projeleri, rapor ve veri üretimi, teşhis ve tedaviye yönelik çalışmalar yürüttüklerini aktaran Kiraz, akciğer kanserinin Türkiye'de neredeyse yüzde 80'inin geç evrede teşhis edildiğini ve ölüm oranlarında çok yüksek olduğunu dile getirdi.
Teknolojinin erken teşhiste kullanılması ve özellikle yapay zeka entegrasyonuyla ilgili projeleri hayata geçirdiklerini belirten Kiraz, şunları kaydetti:
"Bu çerçevede sağlık ekosisteminde anlamlı çözümler ortaya koyabilmeye çalışıyoruz. Sadece durum tespiti yapmıyoruz, bunun üzerine politika önerileri de geliştiriyoruz. Hazırladığımız raporda multidisipliner bir yaklaşımla hazırlanmış çok önemli bir rapor. Rapor, hastalık yükü, ekonomik yükü, dünyadaki tarama programları, örnekleri, Türkiye'de ne yapılabileceği ve hem farkındalık anlamında hem koruyucu, önleyici tedaviler anlamında hem de erken teşhis ve veri üretimi anlamında nasıl politikalar izlenmeli bunları içeriyor."
Muhabir: Zehra Tekeci Eser
