BRÜKSEL (AA) - Ukrayna'da 3,5 yıldır süren savaş, bir yandan ABD öncülüğünde ivme kazanan diplomatik çözüm girişimleri, diğer yandan Rusya'nın artırdığı saldırılar nedeniyle kritik döneme girdi.
Son olarak Paris'te 4 Eylül'de yapılan Gönüllüler Koalisyonu toplantısı ise Ukrayna'ya yönelik güvenlik taahhütleriyle dikkati çekti.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un açıkladığı plana göre 26 ülke, Ukrayna'da güvence güçleri konuşlandırmayı kabul etti.
Bu birlikler, savaşın sona ermesi ve bir ateşkes ya da barış anlaşmasının devreye girmesi halinde kara, deniz ve hava sahasında konuşlandırılabilecek.
Planın uygulanabilirliği tartışılırken, 10 Eylül'de Rusya'nın NATO ülkesi Polonya'nın hava sahasını ihlal etmesi gerilimi artırdı.
Ukrayna'ya verilecek güvencenin sadece Kiev'i değil, aynı zamanda doğrudan NATO topraklarını da koruma potansiyeli taşıdığı argümanı güçlendi.
Bununla birlikte güvence güçlerinin nasıl konuşlandırılacağı, hangi ülkelerin sahada fiilen yer alacağı ve Rusya'nın buna nasıl tepki vereceği hala belirsiz.
AA muhabiri, Avrupa'nın yeni bir eşiğe ulaşan güvenlik gündemiyle ilgili Londra'da bulunan, dünyanın savunma ve güvenlik alanında çalışan en eski düşünce kuruluşu olarak bilinen Kraliyet Birleşik Hizmetler Enstitüsü Direktörü Karin von Hippel'in görüşünü aldı.
Napolyon savaşlarının ünlü İngiliz Generali, ardından İngiltere Başbakanı olan Arthur Wellesley tarafından 1831'de kurulan Enstitünün Direktörü von Hippel, "Avrupalıların şu anda varoluşsal bir dönemeçte olduklarını düşünüyorum." dedi.
ABD'deki Donald Trump yönetiminin "güvenilmez ve öngörülemez" olduğunu belirten von Hippel, "ABD'nin artık ortak olarak güvenilemeyeceğinin farkına varıyorlar. Bu yüzden kendi dayanıklılıklarını inşa etmeleri gerektiğini ve bunu her türlü yaratıcı yolla yapabileceklerini anladıkları varoluşsal bir farkındalık anı yaşadılar." diye konuştu.
Von Hippel, "Avrupalılar, özellikle İngilizlerle bir araya gelip hala en mantıklısının ne olduğunu bulmaya çalışıyorlar. Biliyorsunuz, aslında Türkiye orada çok önemli bir rol oynuyor çünkü Türkiye'nin savunma sanayisi büyüyor." ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin aynı zamanda "benzer düşünen" bir ülke olduğuna da dikkati çeken von Hippel, "Türkiye inanılmaz. Bildiğiniz gibi insansız hava aracı teknolojisi, kabiliyet üretimi... Birçok şirketin Türkiye'den ürün satın aldığını biliyorum. Birçok Avrupalı da Türkiye'den ürün satın alıyor ve daha fazla işbirliği olacağını düşünüyorum. Ancak Avrupa bir sonraki adıma nasıl geçeceğini henüz çözemedi ama ilerliyorlar. Sanırım bu sefer ciddiye alıyorlar. Hepsi savunma harcamalarını artırıyor." değerlendirmesini yaptı.
Von Hippel, sözlerine şöyle devam etti:
"Avrupa'daki tüm bu ülkeler akıllıca, işbirlikçi ve verimli şekilde savunmaya yatırım yapmaya başlarsa, hepsinin aynı şeyi yapmasına gerek yok değil mi? Daha yaratıcı yollarla bir araya gelebilirlerse bu kendi ekonomilerini de canlandırır. Çünkü elbette endüstriyel kapasiteye veya eğitime yatırım yapıyorsunuz, inovasyona, araştırmaya ve geliştirmeye yatırım yapıyorsunuz değil mi? Yani bunların hepsi gerçekten çok önemli ve dönüştürücü olabilir."
"Güç dili"Çabaların doğru yere varacağından henüz emin olmadığını belirten von Hippel, Ukrayna'daki savaşın akıbetinin de bu konuda belirleyici olacağını dile getirdi.
Rusya'nın "yalnızca güç dilinden anladığını" söyleyen von Hippel, Polonya'da yaşanan olayın aynıyla karşılık bulması gerektiğini vurguladı.
Rusya'nın Paris'teki zirvenin üzerine Polonya hava sahasını ihlal etmesini, tehditlerin seviyesini "bir adım öteye taşıma" olarak değerlendiren von Hippel, Avrupa'nın savunmasını güçlendirmenin kısa vadedeki yolunun birleşik bir dille yanıt vermesi olduğunu savundu.
Muhabir: Selen Valente Rasquinho
