MOGADIŞU (AA) - Somali Cumhurbaşkanı Ekonomi Başdanışmanı Hassan Adam Hosow, ülkenin ekonomik durumunu AA muhabirine değerlendirdi.
Hosow, Somali'nin iç savaştan sonra toparlanmaya başladığı 2012'den bu yana ekonomi alanında büyümeye devam ettiğini, son birkaç yılda ekonomisinin ortalama yüzde 4 büyüdüğünü söyledi.
Son 3 yılda birçok önemli dönüm noktası elde ettiklerini belirten Hosow, "Doğu Afrika Topluluğu'na katıldık. Özel sektör bir süredir yükselişteydi ve hizmet sektörü ekonomik büyümeyi gerçekten de sürüklüyor." dedi.
Somali'nin "Yüzyıl Vizyonu 2060"Hosow, temel alanlarda ilerlemeler kaydettiklerini vurgulayarak bunun gerçekleşmesi için gelecek 5 yıl boyunca kalkınma yolunu belirleyecek olan Ulusal Dönüşüm Planı'nı geliştirdiklerini, 2060 yılında bağımsızlığının 100. yılına ulaşacak Somali'nin uzun vadeli kalkınmasını yönlendirecek "Yüzyıl Vizyonu 2060"ı tasarladıklarını anlattı.
"Bu vizyon, Somali'yi gelişmiş, müreffeh, barış içinde bir ülke haline getirmeyi ve vatandaşlarının yıllık kişi başına yaklaşık 6 bin ila 7 bin dolar gelire ulaşmasını öngörüyor ki, bu da bizi üst-orta gelirli ülkeler kategorisine taşıyacak." diye konuşan Hosow, Somali'nin şu ana kadar izlediği yörüngeye bakarak bu dönüm noktalarına ulaşabileceklerine inancını dile getirdi.
Hosow, son birkaç yılda gelir toplama konusunda önemli başarılar elde ettiklerini, 2022'den bu yana gelirlerin yaklaşık yüzde 88 arttığını aktardı.
"Somali'ye destek veren ülkeleri gerçekten takdir ediyoruz"Uluslararası toplumun Somali'ye destek sağladığını ifade eden Hosow, konuşmasını şöyle sürdürdü:
"Türkiye, yatırımlar aracılığıyla veya bütçe desteğiyle Somali’nin ekonomik büyümesini destekleyen ülkelerden biri oldu. Somali'ye destek veren bu ülkeleri gerçekten takdir ediyoruz. Türkiye, ülkedeki fiili yatırımların öncüsü."
Hosow, borcun Afrika'yı etkilediğini, ülkesinin de bu sorunla karşılaştığını ancak ardı ardına gelen hükümetlerin iç savaş sonrası dönemde borç hafifletme sürecindeki yoğun çabaları sayesinde 2023’te borçları azaltmayı başarabildiklerini kaydetti.
"Somali'nin neredeyse bir borç sorunu yok"Borcun Gayrisafi Yurt İçi Hasıla'ya (GSYİH) oranının yüzde 64'ten yüzde 6'ya düştüğünü söyleyen Hosow, "Şimdi Somali’nin neredeyse hiç borcu yok, sadece yüzde 6 civarında. Bu da yönetilebilir bir seviye. Borcun ağırlığı göz önüne alındığında, artık 'Somali'nin bir borç sorunu yok' diyebiliriz." ifadelerini kullandı.
Hosow, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Borçlu ülkeler ekonomik olarak büyüyemez. Borç ekonomik büyümeyi engeller çünkü borcun servis edilmesi gerekir. Yani borcun ödenmesi gerekir ve bu da politika açısından alternatifler doğurur. Sağlık veya eğitimi mi finanse edeceksiniz, sosyal programlara mı harcayacaksınız, yoksa sadece borç ödemeye mi gidecek kaynaklar? Eğer birkaç reform daha Ulusal Dönüşüm Planı ve Yüzyıl Vizyonu 2060 ile uyumlu olarak uygulanırsa, borçsuz olacağız ki borçsuz olmak ülkelerin büyümesi için büyük bir fırsat demektir."
Uluslararası toplum açısından bakıldığında Somali'nin, doğal kaynakları, ekilebilir arazileri ve nüfusun yaklaşık yüzde 75'ini oluşturan gençleriyle potansiyel taşıyan bir ülke olduğunun altını çizen Hosow, Somali'nin harika bir yatırım destinasyonu olduğunu vurguladı.
"Somali, yatırım için hazır"Hosow, "Bir süredir yardımlara bağımlıydık. Ama şimdi Yüzyıl Vizyonu 2060 ve Ulusal Dönüşüm Planı sayesinde ülkemiz yatırım için hazır." diye konuştu.
"Sanayimizin gelişmesini istiyoruz, çeşitli sektörlerin gelişmesini istiyoruz ve Somali’nin doğal kaynaklarından, özellikle Türkiye'nin keşfetmemize ve çıkarmamıza yardımcı olduğu petrol ve gazdan fayda sağlamasını istiyoruz." diyen Hosow, Afrika'nın en uzun kıyı şeridine sahip ülkelerinden biri olduklarına işaret etti.
Dünyanın Somali'ye sadece iç savaştan çıkan değil, ekonomik kalkınmasında büyük sıçrama yapabilecek bir ülke olarak bakmasını istediklerini dile getiren Hosow, şunları kaydetti:
"Tıpkı Türkiye'nin yaptığı gibi. Türkiye Somali’ye yatırım yaptı, altyapıya, havaalanlarına, limanlara, birçok sosyal sektöre yatırım yaptı. En son olarak Ziraat Bankası açıldı. Türkiye, yatırım yaparak Somali’ye ilk giren ülke avantajını elde etti. Biz de birçok ülkenin gelip Somali’ye yatırım yapmasını istiyoruz. Yatırımlarından büyük getiri elde edecekler."
Muhabir: Ahmed Satti,Gökhan Kavak
