ŞAM (AA) - Suriye Dışişleri Bakanlığı Rusya ve Doğu Avrupa Dairesi Başkan Yardımcısı Eşhed Salibi, Çin'e gerçekleştirdikleri ziyarete ilişkin AA muhabirine değerlendirmelerde bulundu.
Çin'deki temaslarının Suriye'nin dış politikasında yeni bir dönemin başlangıcını temsil ettiğini ifade eden Salibi, özellikle ticaretin canlanması ve diplomatik temsilciliklerin yeniden aktif hale gelmesi açısından umut verici bir sürecin başladığını söyledi.
Rusya'nın ardından Çin'in de bu konuda adım attığını dile getiren Salibi, "Ruslar siyasi, askeri ve ekonomik olarak destek verirken, Çin yalnızca Birleşmiş Milletlerde (BM) ve diğer uluslararası platformlarda siyasi destek sağlıyordu. 8 Aralık'ta ((Baas rejimi devrildiğinde) Şam'a girişimiz sırasında Çin kapılarını kapatmış ve büyükelçiliğini Lübnan'a taşımıştı. O tarihten sonra ilişkiler eski seviyesine dönmemişti." dedi.
Son aylarda karşılıklı birçok görüşme yürütüldüğünü aktaran Salibi, bu temasların Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani başkanlığındaki Suriye heyetinin Pekin ziyaretine zemin hazırladığını ifade etti.
Ziyaretin, BM Güvenlik Konseyi'nin beşinci daimi üyesi olan Çin ile yeni kapılar açtığını belirten Salibi, "Suriye meselesiyle ilgili herhangi bir sorun ya da veto krizinin yaşanmasını istemiyoruz." diye konuştu.
Suriye'nin tüm ülkelerle güçlü, sağlam ve stratejik ilişkiler kuran, dengeli ve etkili diplomasi programı yürüten bir devlet olmayı hedeflediğini aktaran Salibi, ekonomik kalkınma ve güvenlik istikrarının dengeli diplomasi ve tüm ülkelerle dostane ilişkilerle sağlanacağını, bu çerçevede Çin ziyaretinin, Suriye'nin Doğu'yla ilişkilerini yeniden canlandırdığını vurguladı.
Salibi, 2011 öncesinde Suriye ile Çin arasındaki ticaret hacminin 1,5 milyar dolara ulaştığını, bunun ülke bütçesinin yüzde 8 – 9'unu oluşturduğunu ve yeniden inşa sürecindeki Suriye’nin Çinli şirketlere, Çin mallarına ve Çin'in imkânlarına büyük ölçüde ihtiyaç duyduğunu dile getirdi.
BM'de sorun yaşanmasını istemediklerini belirten Salibi, Çin’in ileri teknolojiye sahip olduğunu ve küresel ölçekte rekabet ettiğini, bu kapasitenin Suriye için önemli olduğunu ifade etti.
Bu nedenle Çin yönetimiyle çeşitli düzenlemeler ve anlaşmalar yapılmasının zorunlu hale geldiğini söyleyen Salibi, son ziyaret kapsamında Şam’daki Çin Büyükelçiliğinin yeniden açılması kararının da alındığını açıkladı.
"Çin Dışişleri Bakanı, Suriye halkına 380 milyon Yuan yardım taahhüdünde bulundu ve Şam’daki büyükelçiliğin yeniden açılması konusunda net talimat verdi ve siyasi karar alındı." diyen Salibi, idari ve lojistik düzenlemelerin tamamlanmasıyla büyükelçiliğin gelecek yılın başında açılışa hazır olacağını kaydetti.
Suriyelilerin Çin vizesi alımında yaşadığı zorluklarSuriyeli iş insanları ve öğrencilerin Çin vizesi almakta büyük zorluk yaşadığını aktaran Salibi, bu nedenle Çin büyükelçiliğin açılması için sürecin hızlandırılmasını talep ettiklerini aktardı.
Suriye'deki Çin yatırımlarının, ülkenin yeniden imarı ve uluslararası sisteme dönüşü açısından en kritik dosyalardan biri olduğunu dile getiren Salibi, tarım, enerji, ulaştırma, altyapı ve teknoloji gibi birçok ekonomik alanda Çin'in ilgisinin bulunduğunu belirtti.
Salibi, Çinli şirketlerin hızlı inşa kapasitesi ve düşük maliyet avantajının Suriye pazarında büyük rekabet sağlayacağını ve yeniden yapılanma sürecini hızlandıracağını söyledi.
Fransız haber ajansı AFP'nin Suriye hükümetinin, "400 Uygur savaşçıyı Çin'e teslim etmeye niyetinin olduğu" iddialarını, "hiçbir kaynağa dayandırmadan yayımladığını" ifade eden Salibi, "Toplantıdan sonra haberleri okudum, aranan kişilerin teslimi ya da buna benzer bir konu görüşülmedi, hatta gündeme dahi gelmedi." dedi.
Salibi, Çin ile Suriye'de yeniden imar projelerinde katkı sunacak şirketlerin güvenlik durumu, hangi alanda çalışmaların olacağı, elçilik faaliyetleri gibi konuların uzun ve detaylı görüşmelere ihtiyaç duyduğunu dile getirdi.
Çin'in son dönemde Suriye lehine BM Güvenlik Konseyi'nde alınacak kararlara veto kullanmama kararını, iki ülke arasında üzerinde çalışılan ve olumlu ilerleyen anlaşmalara bağlayan Salibi, Çinli şirketlerin Suriye'ye girişi ve çok sayıda Çin vatandaşının ülkeye giriş-çıkış yapacak olması nedeniyle Pekin yönetiminin, "Suriye'deki güvenlik ve çıkarlarının nasıl korunacağını" bilmek istediğini kaydetti.
Suriye Dışişleri Bakanlığı Rusya ve Doğu Avrupa Dairesi Başkan Yardımcısı Eşhed Salibi, Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ve Dışişleri Bakanı Şeybani'nin, "Suriye'nin hiçbir ülke için tehdit oluşturmayacağını, Suriye topraklarının Çin veya başka bir ülke için tehdit teşkil etmeyeceği" yönündeki açıklamalarını da hatırlattı.
Muhabir: Muhammed Karabacak