Tarife restleşmelerinin gölgesindeki küresel piyasalarda gözler Fed Başkanı Powell'da

İSTANBUL (AA) - Dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki tarifelere dayalı ticaret savaşı, küresel çapta ana gündem olmaya devam ediyor. Karşılıklı adımlarla restleşmeye dönüşen tarife politikalarında her yeni haber akışı, piyasaların yönü üzerinde etkili olurken, yeni krizlerin baş gösterebileceğine ilişkin endişeleri de artıyor.

Küresel çip üreticisi Nvidia, ABD'nin Çin'e yönelik bazı çip ihracatlarında yeni kısıtlamalar getirdiğini açıkladı. Şirket tarafından ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonuna (SEC) konuya ilişkin yapılan bildirimde, ABD hükümetinin H20 entegre devrelerinin Çin'e ve belirli diğer ülkelere sevkiyatı için lisans zorunluluğu getirdiği aktarıldı. Açıklamada, yeni ihracat kısıtlamalarının 5,5 milyar dolara mal olmasının beklediğini de bildirildi.

Söz konusu gelişme ticaret savaşlarının daha da derinleşeceğine dair korkuları körüklerken, güvenli liman varlıklara yönelimin artmasına yol açtı. Bir süredir rekorlar kırarak yoluna devam altının ons fiyatı, yaşanan gelişmelerin ardından rekor tazeledi.

Bu gelişmelerin yanında ABD Hazine Bakanı Scott Bessent dün verdiği özel röportajda "Prensipte anlaşmalar açısından Çin dışında 14 ülke hakkında önemli bir netlik elde edebileceğimizi düşünüyorum." dedi.

Çin ile henüz bir anlaşma sağlanmadığını ancak yüzde 145'in üzerinde gümrük vergilerinin söz konusu olmayabileceğini belirten Bessent, "Sanırım hiç kimse bunların uzun vadede sürdürülebilir olduğunu düşünmüyor. Ancak Başkan Trump'ın müzakere stratejisini ifşa etmeyeceğim" ifadelerini kullandı.

Bessent, Çin'in güçlü Hazine tahvili birikimini ABD'ye ekonomik zarar vermek için kullanma potansiyeli konusunda hiçbir risk olmadığını ifade etti.

Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, dün, Başkan Trump'ın Çin ile gümrük ve ticaret anlaşmasına açık olduğunu belirterek, "Top artık Çin'in sahasında. Çin'in bizimle bir anlaşma yapması gerekiyor, biz onlarla anlaşma yapmak zorunda değiliz." dedi.

ABD'ye misilleme yapmayan birçok ülkeyle ticaret anlaşmaları konusunda görüşmelerin sürdüğünü anlatan Leavitt, yakın zamanda bazı anlaşmaları açıklayacaklarını ifade etti.

Öte yandan, tarifelerin küresel büyüme ve enflasyon üzerindeki olası olumsuz etkilerine yönelik soru işaretleri varlığını korurken, Fed Başkanı Powell'ın yapacağı konuşmadan Bankanın projeksiyonlarına dair ipuçları aranacak.

Analistler, para piyasalarında Bankanın yıl genelinde yapacağı faiz indirimleri sayısına yönelik beklentinin hala 4 olduğunu, ancak bu tahminlerin güç kaybettiğini kaydetti.

Makroekonomik veri tarafında, Fed New York şubesinin açıkladığı imalat endeksi, nisanda eksi 8,1 ile piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti.

Bununla birlikte büyük bankaların finansal sonuçları da takip edildi. Bank of America ve Citigroup'un net karları bu yılın ilk çeyreğinde sırasıyla yüzde 10,8 ve yüzde 21 arttı. Finansal sonuçları beklentilerin üzerinden gelen Bank of America'nın hisseleri yüzde 3,60 ve Citigroup'un hisseleri yüzde 1,76 değer kazandı.

ABD ile arasındaki tarife gerilimi süren Çin'in ülkedeki hava yolu şirketlerine Boeing jetlerinin alınmaması talimatı verdiğine yönelik haber akışı sonrası Boeing hisseleri yüzde 2,36 değer kaybetti.

Bu gelişmeler ışığında ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,33'e inerken, dün günü 3 bin 230 dolardan tamamlayan altının ons fiyatı, yaşanan gelişmelerin etkisiyle yeni günde 3 bin 292 dolarla rekor kırdı. Altının ons fiyatı şu dakikalarda 3 bin 289 dolardan işlem görüyor.

Dolar endeksi yüzde 0,3 düşüşle 99,7'de bulunuyor. Brent petrolün da varil fiyatı yüzde 1,4 azalışla 63,5 dolardan işlem görüyor.

New York Borsası'nda dün S&P 500 endeksi yüzde 0,17, Nasdaq endeksi yüzde 0,05 ve Dow Jones endeksi yüzde 0,38 değer kaybetti. ABD'de endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif seyirle başladı.

Avrupa borsaları Trump'ın tarifelerde esnek olabileceğini belirtmesi piyasalarda risk algısını bir nebze hafifletirken, bugün Avro Bölgesi'nde açıklanacak enflasyon verisi yatırımcıların odağında bulunuyor.

Analistler, dünyada tırmanan tarife gerilimlerinin Avrupa ekonomisindeki yakın dönem etkilerinin izleneceği belirterek, yatırımcıların yarın açıklanacak Avrupa Merkez Bankasının (ECB) para politikaları kararlarını beklemeye geçtiğini aktardı.

Ekonomik aktivedeki durgunluk endişeleri, bölgede enflasyonun düşüş eğiliminde olması kaynaklı nedenlerin ECB'nin kararlarında etkili olacağını kaydeden analistler, para piyasalarındaki fiyatlamalarda Bankanın yarın faiz indirimine gitmesine kesin gözüyle bakılıyor.

Dün, İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,41, Almanya'da DAX 40 yüzde 1,43, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,86 ve İtalya'da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 2,39 yükseldi. Avrupa'da endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık bir seyirle başladı.

Asya borsalarında Pekin ile Washington arasındaki restleşmeler, ABD'nin çip ihracatına getirdiği yeni kısıtlamalar ile makroekonomik verilerden alınan sinyaller kaynaklı negatif bir seyir öne çıkıyor.

Çin'in yılının ilk çeyreğinde yüzde 5,4 ile beklentilerin üzerinde büyümesine karşın, ABD yönetiminin tarife kararları ve ihracat kısıtlamalarının ardından gelecek döneme ilişkin belirsizlikler arttı.

Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, ülkesinin önemli ticaret ortakları olan Güneydoğu Asya ülkelerine ziyaretlerde bulunuyor. Bu kapsamda Şi, 3 ülkeyi kapsayan turunda Vietnam'ın ardından Malezya'yı ziyaret etti.

Öte yandan, Japonya Merkez Bankası (BoJ) Başkanı Kazuo Ueda, ABD tarifelerinin Japonya ekonomisine zarar vermesi durumunda Bankanın politika eylemi alması gerekebileceğini belirtti.

Makroekonomik verilerde, Çin ekonomisi yılın ilk çeyreğinde önceki çeyreğe göre yüzde 1,2 ile beklentilerin üzerinde büyüdü. Ülkede sanayi üretimi ise martta yıllık bazda yüzde 7,7 artarak öngörüleri aştı.

Japonya, şubat ayında çekirdek makine siparişleri aylık yüzde 4,3, yıllık yüzde 1,5 artış kaydederek tahminlerin üzerinde gerçekleşti.

Bu gelişmelerle, kapanışa yakın, Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,86, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 0,75, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 2,53 ve Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,9 düştü.

Yurt içinde dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,32 değer kaybederek 9.393,79 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı nisan vadeli kontrat ise dün akşam seansında normal seans kapanışına göre yaklaşık yüzde 0,1 değer kaybederek 10.381,00 puana indi.

Dolar/TL, dün yüzde 0,1 artışla 38,0840'tan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında önceki kapanışının yüzde 0,1 üzerinde 38,1140 seviyesinden işlem görüyor.

Analistler, bugün yurt içinde konut satış istatistikleri, yurt dışında ise Fed Başkanı Powell'ın açıklamaları, Avro Bölgesi'nde ve İngiltere'de enflasyon, ABD'de sanayi üretiminin öne çıkacağını dile getirerek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.300 ve 9.200 seviyesinin destek, 9.500 ve 9.600 puanın direnç konumunda olduğunu kaydetti.

Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:

09.00 İngiltere, mart ayı Tüketici Fiyat Endeksi

10.00 Türkiye, mart ayı konut satış istatistikleri

11.00 Avro Bölgesi, şubat ayı cari işlemler dengesi

11.30 İngiltere, şubat ayı yıllık Konut Fiyat Endeksi

12.00 Avro Bölgesi, mart ayı Tüketici Fiyat Endeksi

14.00 ABD, haftalık mortgage başvuruları

15.30 ABD, mart ayı perakende satışlar

16.15 ABD, mart ayı kapasite kullanım oranı

16.15 ABD, mart ayı sanayi üretimi

20.15 ABD, Fed Başkanı Powell'ın Konuşması

Muhabir: Ali Canberk Özbuğutu