WASHINGTON (AA) - AA muhabirinin derlediği bilgiye göre, ABD Başkanı Donald Trump'ın "kurtuluş günü" olarak nitelendirdiği 2 Nisan'da açıkladığı tarifeler, küresel finans piyasalarındaki oynaklığı artırırken ABD'nin yaklaşık 29 trilyon dolarlık tahvil piyasasını sarstı.
Geçen hafta ABD'nin ticaret partnerlerine uygulanacak karşılıklı tarife oranlarını duyuran Trump, temel tarife oranının yüzde 10 olacağını belirterek, diğer ülkelerin uyguladığı tarifeler ve tarife dışı engelleri hesaba katarak ülkeye göre değişen orandaki gümrük vergisi oranlarını açıklamıştı.
Bu kapsamda tüm ülkelere getirilen yüzde 10 oranındaki temel gümrük vergisinin 5 Nisan'da, ülkelere özel olarak belirlenen daha yüksek oranlı tarifelerin ise 9 Nisan'da yürürlüğe gireceği kaydedilmişti.
ABD'nin birçok ticaret partnerini hedef alan karşılıklı tarifeler, ekonomik belirsizliğe yol açarken ABD ekonomisinde resesyon endişelerini ve faiz indirimi beklentilerini artırmıştı.
Tarife açıklamaları ve restleşmelerinin yol açtığı kaygıyla küresel olarak hisse senedi piyasaları gerilerken, ABD Hazine tahvilleri de satıldı.
Geleneksel olarak yatırımcılar belirsizliğin arttığı dönemlerinde hisse senetlerini sattıklarında, güvenli liman arayışına yönelerek ABD Hazine tahvilleri talep ederler. Fakat bunun tam tersi oldu. Hisse senetlerinin değerleri düşerken, yatırımcılar ABD Hazine tahvillerini sattı.
Küresel finansal sisteminin önemli unsurlarından biri olan ABD tahvil piyasasında bu hafta yaşanan satış dalgası tahvil fiyatlarını düşürürken getirilerin yükselmesine neden oldu.
Analistler, yatırımcıların ABD tahvillerine yönelik şüpheciliğini doların zayıflığının temel nedenlerinden biri olarak görüyor. Bazı analistler de ABD Hazine tahvillerinde yatırımcıları tedirgin edici değişimleri bu varlıkların güvenli liman statüsünü kalıcı hasara uğrattığını değerlendiriyor.
ABD dolarının avro, İsviçre frangı, Japon yeni, Kanada doları, İngiliz sterlini ve İsveç kronu karşısındaki değerini ölçmek için kullanılan dolar endeksi de 5 günde yüzde 2'den fazla düşüşle 100,40'ın altına geriledi.
Karşılıklı tarifelerin açıklanması sonrası ABD Hazine tahvil getirileri yükselişe geçtiTrump'ın geçen hafta karşılıklı tarifeleri açıklamasının ardından ABD'nin tahvil faizlerinde bu hafta sert yükseliş kaydedildi.
ABD Hazine tahvillerine yönelik talebin azalmasıyla ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi bir haftada 40 baz puan yükseldi.
Bu haftaya yüzde 4 seviyesinden başlayan ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi, çarşamba günü yüzde 4,51 ile zirveyi görmesinin ardından dün günü yüzde 4,43 seviyesinde tamamladı.
ABD'nin 2 yıllık tahvil faizi de haftaya yüzde 3,66 seviyesinden başlarken çarşamba günü yüzde 4,04'e kadar yükseldi ve dün kapanışta yüzde 3,88 olarak kaydedildi.
ABD'nin 30 yıllık tahvil faizi de bu haftaya yüzde 4,42 seviyesinden başlarken çarşamba günü yüzde 5,02 seviyesini gördü ve dün günü yüzde 4,86 seviyesinde tamamladı.
Analistler, tahvil piyasasında bu hafta yaşanan gelişmeleri ABD hükümetinin politikalarına karşı bir tepki olarak yorumladı.
Bazı analistler, tahvil piyasasında bu hafta yaşanan hareketleri Mart 2020'deki "nakde hücum" krizine benzetirken, o dönemde tahvil piyasasında yaşanan çöküşün ABD Merkez Bankasının (Fed) 1,6 trilyon dolarlık tahvil alım programıyla müdahale etmesini gerektirdiğini hatırlattı.
Tahvil yatırımcıları tarife ertelemesi ve enflasyon verileriyle bir miktar sakinleştiABD Başkanı Trump, çarşamba günü ise karşılıklı tarifelerin yürürlüğe girmesinin üzerinden 24 saat geçmeden Çin hariç diğer ticaret ortakları için ek tarifeleri 90 gün süreyle durdurduğunu duyurdu.
Truth Social sosyal medya hesabından paylaşımda bulunan Trump, ticaret, ticaret engelleri, tarifeler, kur manipülasyonu ve parasal olmayan tarifeler gibi konularda çözüm bulmak için 75'ten fazla ülkenin kendileriyle iletişime geçtiğini bildirmişti.
Bu ülkelerin ABD'ye karşı hiçbir şekilde misillemede bulunmadığını belirten Trump, ek tarifelerin 90 gün süreyle durdurulmasını, bu sürede yüzde 10'luk temel tarife oranının uygulanmasını onayladığını kaydetmişti. Ancak Trump, Çin'e uyguladığı tarifeyi ise yüzde 125'e çıkardığını açıklamıştı.
Tarifelerde 90 günlük erteleme kararı, ABD'nin ticaret politikasının ekonomik etkileri konusunda endişeli olan yatırımcıları bir miktar rahatlattı.
ABD Başkanı Trump, ek tarifeleri 90 gün durdurmasının ardından Beyaz Saray'da basın mensuplarına yaptığı açıklamada, tahvil piyasasını izlediğini söyledi. Trump, "Tahvil piyasası şu anda çok güzel. Ama evet, dün gece insanların biraz rahatsız olduğunu gördüm." dedi.
Beyaz Saray Ulusal Ekonomi Konseyi Direktörü Kevin Hassett de bir röportajında, tahvil piyasasındaki oynaklığın Trump'ın tarife kararına "biraz daha aciliyet" kattığını ifade etti.
Gümrük vergileri konusunda Wall Street'ten, siyasilerden ve ekonomistlerden gelen tepkiler ABD Başkanı Trump'a tarifeler konusunda geri adım attıramadı. Fakat piyasasındaki aşırı oynaklık Trump'ın birçok gümrük vergisini ertelemesine neden oldu.
Ayrıca bu hafta yapılan ihalelerde tahvillere olan talep de yatırımcıların endişelerini hafifletti.
ABD'de enflasyonun yavaşladığını gösteren veriler de yatırımcıların kısmen sakinleşmesine yardımcı olan bir diğer gelişme oldu.
ABD Çalışma Bakanlığının perşembe günü açıkladığı verilere göre, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), martta aylık bazda yüzde 0,1 azalırken, yıllık bazda ise yüzde 2,4 ile beklentilerin altında gerçekleşti.
Tahvil faizleri finansal piyasa istikrarı için kritik önem taşıyorABD Hazine tahvilleri hem ABD'de hem de küresel düzeyde finansal piyasa istikrarı için kritik önem taşıyor. Hükümetler, harcamalarını finanse etmek için ya vergi gibi gelirlerle finansman sağlıyor ya da tahvil piyasalarından borçlanıyor.
Tahvil fiyatları ile faiz oranları ters orantılı hareket ediyor. Tahvil piyasasında satışların yaşanması, devletin borçlanma maliyetini yükseltirken konut kredisi (mortgage), işletme kredileri ve taşıt kredilerini de etkiliyor.
Muhabir: Dilara Zengin Okay
