İSTANBUL (AA) - Avrupa Birliği'nin "Yeşil Mutabakat" hedefleri doğrultusunda toplu taşımada sıfır emisyon dönüşümü hızlanırken, Türk otomotiv sanayisi bu süreçte stratejik bir oyuncu olarak dikkati çekiyor.
Tasarım, mühendislik ve batarya teknolojilerindeki yetkinliklerini birleştiren yerli üreticiler, geliştirdikleri yüksek teknolojili araçlarla Avrupa genelindeki pazar paylarını artırıyor. Kıtada ana pazarlarda varlığını güçlendiren Türk markaları, esnek üretim kabiliyetleri sayesinde değişen taleplere hızlı yanıt vererek küresel rakipleriyle mücadele ediyor.
Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği verilerine göre, Türkiye'de bu yıl ocak-ekim döneminde otobüs, minibüs ve midibüs ihracatı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 27,4'lük artışla 2 milyar 644 milyon dolara yükselerek zirveye ulaştı.
Söz konusu sektörde faaliyet gösteren TEMSA da katma değerli üretiminin yardımıyla teknoloji odaklı büyümesini sürdürmeyi hedefliyor.
"Pazarın gelişimi henüz erken aşamada"Sektördeki yoğun rekabeti ve şirketin gelecek vizyonunu AA muhabirine değerlendiren TEMSA Üst Yöneticisi (CEO) Evren Güzel, Türkiye'de elektrikli otobüs pazarının son yıllarda ivme kazanmasına rağmen gelişiminin henüz erken aşamada olduğunu ifade etti.
Son 5 yılda Türkiye genelinde 180'in üzerinde elektrikli otobüs satışı yapıldığını belirten Güzel, bu rakamın toplam otobüs satışları içindeki payının yüzde 1'in altında olduğunu, Avrupa'da ise çok daha yüksek seviyelere ulaşıldığını söyledi.
TEMSA'nın Türkiye'deki faaliyetlerine değinen Güzel, "TEMSA, Türkiye'de son 5 yılda yüzde 16'lık bir pazar payı elde etti. Türkiye'de pazar şu anda küçük olsa da hem küresel trendlerle uyumlu hem de yerli üretimin desteğiyle büyüme kapasitesi yüksek alanlardan biri olarak konumlanıyor." dedi.
Şirketin ihracat stratejisine ve ürün gamına ilişkin bilgi veren Güzel, Avrupa'dan ABD'ye kadar her segmentte elektrikli araçlarıyla faaliyet gösterdiklerini dile getirdi.
Güzel, ASELSAN işbirliğiyle Türkiye'nin ilk yerli elektrikli otobüsünü ürettiklerini belirterek şöyle devam etti:
"2022 yılında Avrupa'nın ilk elektrikli şehirlerarası otobüsünü yollara çıkardık. TS45E modelimizle Amerika'da şehirlerarası ulaşımda elektrikli dönemini başlattık. Amerika pazarında 2024'te yüzde 49 büyüme kaydettik ve Avrupa'daki konumumuzu güçlendirdik. Adana'daki üretim tesisimizde geliştirdiğimiz 10'un üzerinde farklı modelden oluşan sıfır emisyonlu araçlarımızla yeşil dönüşüme katkı sağlıyoruz. Bu anlamda, küresel ölçekte en geniş sıfır emisyonlu ürün portföylerinden birine sahibiz."
Yerel yönetimlerin elektrikli dönüşüm süreçlerine "stratejik çözüm ortağı" vizyonuyla yaklaştıklarını dile getiren Güzel, belediyelerin güzergah uzunlukları, yolcu yoğunluğu ve coğrafi koşullarına göre analizler yaparak en optimum araç ve şarj altyapısı çözümünü sunduklarını ifade etti.
"Teknoloji odaklı bir mobilite şirketine dönüştük"
Güzel, TEMSA'nın teknoloji odaklı bir mobilite şirketine dönüştüğünü ve batarya teknolojileri konusuna yetkin bir marka haline geldiğini söyledi.
Batarya teknolojilerinde yerli teknolojiye odaklandıklarını vurgulayan Evren Güzel, şu değerlendirmede bulundu:
"Türkiye'nin ilk AR-GE Merkezi'ni kurduk. Araçlarımızda kullanılan batarya teknolojilerinin tamamı, batarya yönetim sistemlerinden elektronik kontrol kartlarına kadar kendi mühendislerimiz tarafından tasarlanıp geliştiriliyor. Batarya paketleme tesisimizde farklı coğrafyaların iklim koşullarına uygun çözümleri, kendi mühendislik gücümüzle üretebiliyoruz."
Denizcilik sektörüne yönelik elektrifikasyon çalışmalarına da değinen Güzel, denizcilik, enerji, savunma ve endüstri gibi sektörlerde sınıflandırma ve belgelendirme yapan Türk Loydu'ndan "Marine Batarya Sertifikası" alan ilk Türk şirketi olduklarını, Yuka Yat ve İstanbul Büyükşehir Belediyesinin deniz taksi projelerine batarya desteği sağladıklarını kaydetti.
"Rekabetçi yönümüzü Avrupa'ya çeviriyoruz"Güzel, Avrupa pazarındaki rekabet koşullarına işaret ederek şöyle dedi:
"Avrupa'da 2024'te 7 bin 613 elektrikli otobüs satıldı. Bu da pazarın yüzde 24'üne denk geliyor. 2025 projeksiyonumuza göre bu oran yüzde 30'a ulaşacak. Avrupalı üreticiler uzun süredir bu pazarda ancak Uzak Doğulular başta olmak üzere yeni oyuncular devreye giriyor. Çinli oyuncuların AB pazarındaki toplam payı yüzde 10 ile rekor bir seviyeye ulaştı. Elektrikli araç pazarındaki payları ise yüzde 26 seviyesinde. Biz de bu noktada, kendi AR-GE'miz, mühendislik yetkinliğimiz ve esnek üretim kabiliyetimizle ürün ve hizmetleri uçtan uca hazırlayarak, rekabetçi yönümüzü Avrupa'ya çeviriyoruz."
Sektörün gelişimi için düzenleme ve teşviklerin önemli olduğunu vurgulayan Güzel, elektrikli araçlarda ilk yatırım maliyetinin yüksek olması nedeniyle pazarda gelişim sürecinin uzadığını söyledi.
Güzel, kapsamlı finansman mekanizması ve uygun borçlanma maliyetlerinin yatırım talebini artıracağını kaydederek sözlerini şöyle tamamladı:
"Teşvikler, batarya üretimi, şarj altyapısı ve AR-GE yatırımlarını da kapsayacak şekilde çeşitlenmeli. Net ve açık regülasyonlar, teknik standartlar ve güvenlik kriterleri, sektördeki belirsizlikleri azaltarak yatırımların önünü açacak. 'Avrupa Batarya Pasaportu' uygulamasını Türkiye'de ilk başlatan firmayız. Elektrikli otobüslerin ömrü ilerledikçe, batarya geri dönüşümü regülasyonları önem kazanacak."
Muhabir: Mehmet Selçuk Güçlü
