İSTANBUL (AA) - Ticaret Bakanlığının ev sahipliğinde, Afrika Birliği (AfB) koordinasyonunda ve DEİK organizasyonuyla düzenlenen Türkiye-Afrika İş ve Ekonomi Forumu (TABEF), İstanbul Kongre Merkezi’nde düzenlenen kapanış konuşmalarıyla sona erdi.
Anadolu Ajansının (AA) Global İletişim Ortağı olduğu forumun kapanışında Güney Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı Paul Mashatile, Afrika Birliği Komisyonu Ekonomik Kalkınma, Ticaret, Turizm, Sanayi ve Madencilik Komiseri Francisca Tatchouop Belobe ve Afrika İş Konseyi Başkanı Amany Asfour, kıta ekonomisini, ticaretini ve Türkiye ile Afrika ortaklığını değerlendirdi.
Mashatile, Aralık 2024’ten bu yana yürüttükleri G20 Dönem Başkanlığının, küresel yönetişimi dönüştürmek ve Küresel Güney’in sesini yükseltmek için tarihi bir fırsat sunduğunu ifade etti.
Türkiye’nin bu süreçteki desteğini takdirle karşıladıklarını belirten Mashatile, "G20’nin dünya ekonomisinin yaklaşık yüzde 85’ini, ticaretin yüzde 75’ini ve dünya nüfusunun üçte ikisini temsil ettiği göz önüne alındığında, Afrika Birliği’nin G20’ye daimi üye olarak katılımı çok büyük önem taşıyor." diye konuştu.
Mashatile, Afrika’nın küresel enerji dönüşümü ve yeşil sanayileşmede kritik bir rol oynadığını kaydederek, G20 Dönem Başkanlığı kapsamında dört önceliğe odaklandıklarını dile getirerek, "Afetlere karşı dayanıklılığı artırmak, düşük gelirli ülkelerde sürdürülebilirliği sağlamak, adil enerji dönüşümü için finansman seferber etmek ve kritik mineralleri kapsayıcı büyüme amacıyla değerlendirmek." değerlendirmesinde bulundu.
"Hedef Türkiye ile ticaret hacmini 2026’ya kadar 50 milyar dolara çıkarmak"Belobe de Afrika’nın hızlı bir değişim sürecinden geçtiğini ifade etti.
Kıtanın ortalama yaşının 19,5 olduğunu, 2050 yılına kadar kıta nüfusunun 1,5 milyara ulaşmasının beklendiğini söyleyen Belobe, "Önümüzdeki yıllarda, kadınlar ve gençler Afrika nüfusunun çoğunluğunu oluşturacak. Bu hem kıta hem de Afrika Birliği için kritik önemde." dedi.
Belobe, Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Alanı’nın (AfCFTA) kıta içi ticareti ve ekonomik büyümeyi desteklemek amacıyla kurulduğunu belirterek, doğrudan yabancı yatırımların Afrika potansiyelini hayata geçirmek için kritik olduğunun altını çizdi.
Afrika ekonomisinin 2035 itibarıyla 6,7 trilyon dolarlık bir hacme ulaşmasının beklendiğine değinen Belobe, "Bu dönüşüm süreci, çok taraflı ve ikili ticaret ilişkileri ile sürdürülebilir hale getirilmeli." diye konuştu.
Belobe, Türkiye ile Afrika arasındaki ticarete ilişkin şunları söyledi:
“2002 yılında Afrika ile Türkiye arasındaki ticaret 4,5 milyar dolardı, 2025 itibarıyla bu rakam 40,67 milyar dolara ulaştı. 20 yılda neredeyse sekiz katlık bir artış anlamına geliyor. Türkiye, Afrika dışındaki ilk beş ticaret ortağı arasında ve neredeyse tüm Afrika ülkeleriyle ticari ilişkilerini sürdürüyor. Liderlerimizin belirlediği hedef, bu hacmi 2026’ya kadar 50 milyar dolara çıkarmak, bu forum bizi bu hedefe daha da yaklaştırdı.”
Afrika kıtasının yabancı yatırımlara açık olduğunun altını çizen Belobe, kıtada dış yatırımların hızlı bir artış gösterdiğini aktardı.
Belobe, kıtanın 2024’te rekor düzeyde 97 milyar dolarlık doğrudan yabancı yatırım çektiği bilgisini paylaşarak, "Bu yıllık bazda yüzde 75’lik bir artış anlamına geliyor. Afrika ekonomisi güç kazanıyor ve reel GSYH büyüme oranının 2024’te yüzde 3,2’den 2025’te yüzde 4,1’e, 2026’da ise yüzde 4,4’e çıkması bekleniyor." dedi.
"Türkiye’nin bilgi birikimi ve teknolojisi, sağlık sektörümüzün dönüşümünde kritik rol oynayabilir"Afrika İş Konseyi Başkanı Asfour ise Türkiye-Afrika ortaklığının sanayileşme ve teknoloji temelli dönüşüm için önemli fırsatlar sunduğunu belirtti.
Asfour, “Türkiye, Afrika’nın kalkınma yolculuğunu ve refah arayışını uzun süredir destekleyen güvenilir bir ortaktır. Ortaklık yatırım, istihdam yaratma, teknoloji transferi, katma değer üretimi ve sanayileşme üzerine kurulmalıdır.” ifadelerini kullandı.
Afrika’nın hala ham madde ihracatına dayalı bir ekonomik yapıya sahip olduğunu vurgulayan Asfour, Türkiye ile işbirliğinin bu dönüşümü hızlandırabileceğini ifade etti.
Asfour ayrıca Afrika Kıtasal Serbest Ticaret Bölgesi’nin 1,4 milyar nüfusla büyük bir pazar oluşturduğunu hatırlatarak, Türk özel sektörüyle güçlü bağlar kurulması gerektiğini söyledi.
Sağlık alanında işbirliğine de değinen Asfour, “Afrika genelinde kanser hastalarının yüzde 70’i radyoterapi ve tanı ekipmanlarının yetersizliği nedeniyle hayatını kaybediyor. Türkiye’nin bilgi birikimi ve teknolojisi, sağlık sektörümüzün dönüşümünde kritik rol oynayabilir.” diye konuştu.
Asfour, konuşmasını, “Afrika artık yoksulluktan ve hastalıktan arınmış, eğitimli, üretken ve sağlıklı bir toplum olmayı hedefliyor. Türkiye ile kurduğumuz ortaklık, bu hedefe bir adım daha yaklaştıracaktır.” sözleriyle tamamladı.
Muhabir: Gülsüm İncekaya
