ANTALYA (AA) - Ankara Üniversitesi ve merkezi ABD'de bulunan Arama Jeofizikçileri Birliği (Society of Exploration Geophysicists) işbirliğiyle organize edilen 2. Avrasya Yer Bilimleri Kongresi (EGCE-2025), Antalya Belek Turizm Merkezi'ndeki bir otelde oturumlarla devam ediyor.
Kongreye katılan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Türkiye Madencilik Meclisi Başkanı İbrahim Halil Kırşan, AA muhabirine, Türkiye'nin çok sayıda maden çeşidini barındıran kıtalar arası geçiş noktasında yer aldığını söyledi.
Türkiye'nin metalik madenlerden enerji ham maddelerine kadar birçok alanda madenlere ev sahipliği yaptığını dile getiren Kırşan, "Dünyada ticareti yapılan yaklaşık 90 madenin 70'i ülkemizde de var ve 60'ının ticareti yapılıyor. Dolayısıyla ülkemiz ve coğrafyamız son derece verimli ve zengin bir maden çeşidine veya maden yataklarına sahip bir konumda. Ülkemizin maden potansiyeline baktığımız zaman yılda 6,5 milyar dolar bir ihracatımız var." diye konuştu.
Kırşan, Türkiye'de altın başta olmak üzere bakır, kurşun, çinko, krom, kömür gibi madenlerin bulunduğunu kaydetti.
"Petrol çağı bitti, mineral çağı başladı"Dünyada petrol çağının bittiğini, mineral çağının başladığını vurgulayan Kırşan, küresel ısınma ve iklim değişikliğinden kaynaklı olarak yeşil enerjiye geçişte artık kritik ve stratejik madenlerin önem kazandığına işaret etti.
Kırşan, bu açıdan sorumlu madencilik anlayışıyla hareket edilmesi gerektiğinin altını çizdi.
Her sektörde olduğu gibi madencilikte de sürdürülebilirlik konusunun büyük önem arz ettiğini anlatan Kırşan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Yaşanabilir bir dünya, temiz bir çevre, temiz bir toprak, temiz bir hava kalitesini yakalamamız için sürdürülebilirlik önemli. Temiz enerji kaynakları dediğimiz rüzgar, güneş gibi yenilenebilir enerji kaynakları artacak. Keza ulaşımda da artık klasik konvansiyonel araçların yerini daha temiz elektrikle çalışan araçlar alacak. Tabii böyle olunca da maden ihtiyacı geçmişe göre 6-7 kat bazen 9 kat daha fazla bir noktaya taşınacak. Bu noktada da dünyada artık bir kritik minerallere hücum dönemi başlayacak. Hem savunma sanayisinin hem temiz teknolojilerin hem de bilgisayar çipleri gibi yüksek teknoloji ürünlerin ihtiyacı için çok ciddi bir maden ihtiyacı olacak. Nadir toprak elementlerinin çok önemli olacağı bir devreye geçiyoruz."
Ticaret savaşının arka planında ham maddeye ve kritik minerale erişim konularının olduğunu belirten Kırşan, bu açıdan Türkiye'nin de sahip olduğu madenleri çok daha iyi değerlendirmesi gerektiğini ifade etti.
Kırşan, kritik ve stratejik maden ve mineral potansiyelini en iyi noktaya taşımada kendilerine büyük görevler düştüğünü kaydetti.
"Yeni dönem kodlarına uygun maden yasası belirlenmeli"
Türkiye'de şu anda sahip olunan potansiyelin değerlendirilmesi konusunda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının bir çalışması olduğunu ifade eden Kırşan, Bakanlığın ülkedeki kritik ve stratejik mineral listesi hazırlandığını ve yasal düzenlemelerle ilgili de destekte bulunduğunu söyledi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bünyesinde de iklim değişikliği birimi oluşturulması gerektiğini dile getiren Kırşan, "Eğer böyle bir çatı kurulursa yasal mevzuat ona göre düzenlenir ve ona göre de yeni dönem kodlarına uygun olarak bir maden yasası, politikası belirlenir. Bu elzem çünkü yerli araba Togg'u üretiyoruz, onun ham maddesi, batarya ihtiyacı, keza güneş panelleri, rüzgar gülleri, savunma sanayimiz için kritik ve stratejik minerallere ihtiyacımız çok olacak." diye konuştu.
"Madenleri çıkaramazsak satın almak zorundayız"Türkiye Madenciler Derneği Çevre Koordinatörü Dr. Caner Zanbak da Türkiye Madenciler Derneği olarak 12 maddelik dikkat edilmesi gereken konuları içeren sorumlu madencilik protokolü hazırlandığını ve bunu üyelere yaymaya çalıştıklarını söyledi.
Standartlara uymayanların bu işi yapamayacağını belirten Zanbak, "Madencilik yapacağız, yapmak zorundayız ama bunu yaparken çevreyi de koruyacağız. Türkiye'de bazı madenler var, dünyanın en iyileri. Biz madenlerimizi gün yüzüne çıkartmak mecburiyetindeyiz, çıkartmazsak satın almak zorundayız. Yoksa kalkınamayız." ifadelerini kullandı.
Muhabir: Hatice Özdemir Tosun
