Uzmanlar, Trump'ın enerjiyi jeopolitik avantaj için kullanabileceğini öne sürdü

İSTANBUL (AA) - Yemin töreninde enerji politikalarında köklü değişiklikler yapacağını açıklayan ABD'nin 47. Başkanı Trump, fosil yakıt sektörüne de vergi indirimine gideceğini ve kamu arazilerini enerji üretimine açarak destek sağlayacağını belirtti.

Trump, ABD'yi Paris İklim Anlaşması'ndan yeniden çekeceğini ve Joe Biden yönetiminin geri getirdiği çevre politikalarını tersine çevireceğini söyledi.

"Elektrikli araç zorunluluğunu ilk günden sona erdireceğim." ifadesini kullanan Trump, araç emisyonlarını sınırlayan, üreticileri daha fazla elektrikli ve hibrit model üretmeye zorlayan düzenlemeleri kaldırmayı planladığını da duyurdu.

Trump, temiz enerji projeleri ve elektrikli araçlar için teşvikler içeren 369 milyar dolarlık Enflasyonu Düşürme Yasası'nın büyük bir kısmını Kongre'ye iptal ettirmeyi planladığını da bildirdi.

Brookings Enstitüsü Enerji Güvenliği ve İklim İnisiyatifi Müdürü Samantha Gross, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Trump yönetiminin seçim kampanyası sırasında ve seçimleri kazandıktan sonra ABD'nin fosil yakıt üretimini önceliklendirmek istediğini net bir şekilde ifade ettiğini söyledi.

Gross, ABD başkanlarının bu alanda doğrudan kontrol mekanizmalarının sınırlı olduğuna dikkati çekerek, "ABD'de petrol ve gaz üreten şirketler kendi iş pozisyonlarına, maliyetlerine ve fiyat tahminlerine göre karar alır. Başkan'ın petrol ve gaz üretimini söylediği kadar artırmasını sağlayacak çok fazla kontrol mekanizması yok." değerlendirmesinde bulundu.

Eski ABD Başkanı Biden'ın görev süresi boyunca fosil yakıt üretiminin jeopolitik avantajlar sağlayabileceğini fark ettiğini ve bu doğrultuda adımlar attığını belirten Gross, Biden'ın özellikle sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) üretimine yönelik duraklamalar gibi stratejik düzenlemelere vurgu yaptığını ifade etti.

Gross, "Başkan Trump'ın petrol ve gaz üretimimizi daha çok jeopolitik avantaj sağlamak için kullanmaya eğilimli olduğunu da belirtmek gerekir." diye konuştu.

Rusya'nın 1 Ocak itibarıyla Ukrayna üzerinden boru hattıyla doğal gaz tedarikini kesmesinin ardından ABD LNG'sinin Avrupa'ya katkısının görüldüğünü aktaran Gross, "ABD'nin Rusya'nın petrol ihracatına tavan fiyat koyması ve ardından da Rusya'nın gölge filosunun bazı bölümlerine ek yaptırımlar uygulamasını, petrol ve gaz üretimimiz olmadan yapabilmesi çok daha zor olurdu. Dolayısıyla, petrol ve gaz üretimi doğrudan hükümetin kontrolünde olmasa da jeostratejik açıdan bundan zaten bir şekilde faydalandığımızı görebilirsiniz." diye konuştu.

Gross ayrıca, Trump yönetiminin Enflasyonu Düşürme Yasası'nı kaldırmak istediğine vurgu yaparak, bunun gerçekleşmesini beklemediğini zira yasanın desteklediği yatırımların ağırlıklı olarak Cumhuriyetçiler tarafından temsil edilen bölgelerde yapıldığını aktardı.

Bu durumun yasayı siyasi olarak kalıcı hale getirdiğine dikkati çeken Gross, "Bu olumlu çünkü yasa artık yürürlükte ve yatırımlar yapılmaya başlandıkça Kongre üyelerinin, seçmenleri için yapılan bu yatırımları geri almak istemediğini görüyoruz." şeklinde konuştu.

Trump'ın daha önce yaptığı bir konuşmada, "Rüzgar türbinlerinin inşa edilmeyeceği bir politika izleyeceğiz," dediğini hatırlatan Gross, şöyle devam etti:

"Trump'ın rüzgar enerjisine karşı garip bir nefreti var. Bu durumun nasıl gelişeceğini göreceğiz. Ancak bu tür birçok karar, federal hükümetin kararları değil. Bunlar bireysel işletmelerin, 'Bu bölgede güneş enerjisi kurarak para kazanabilirim' diye düşünmesiyle ilgili. Onlar için ekonomik bir yatırım. Trump yönetiminin bile işletmelerin ekonomik ve karlı gördükleri yatırımları yapmalarını engelleme işine gireceğini sanmıyorum."

Oxford Enerji Çalışmaları Enstitüsü Kıdemli Araştırma Görevlisi Sara Vakhshouri de Trump'ın fosil yakıtlara yönelik politikasıyla, düzenlemeler ve işletme maliyetlerini düşürerek, ABD'de kaya gazı üretimini artırabileceğini kaydetti.

Vakhshouri, Kovid-19 sonrasında kaya gazı yatırımcılarının daha fazla sermaye disiplini gösterdiğini belirterek, petrol fiyatları ve karlılığının büyük ölçüde sondaj kulesi sayısını ve üretim artışını yönlendireceğini gösterdiğini söyledi

İran'a yönelik daha sıkı yaptırımlar uygulanabileceğine dikkati çeken Vakhshouri, "Arz tarafında, Trump, İran'a yönelik daha sıkı yaptırımlar uygulayarak ülkenin petrol ihracatını önemli ölçüde azaltabilir." ifadelerine yer verdi.

ABD doğal gaz üretiminin, temiz enerji geçişinin bir parçası olarak büyümeye devam etmesinin mümkün olduğunu aktaran Vakhshouri, sözlerini şöyle tamamladı:

"Ayrıca, Trump'ın artan elektrik talebini karşılamak için özellikle veri merkezleri ve yapay zeka için nükleer enerji genişlemesini teşvik etmesi bekleniyor. Trump yönetimi, yeşil dönüşümü destekleyen teşviklere daha az önem verebilir ancak birçok ABD şirketi zaten piyasa güçleri ve uzun vadeli sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda daha temiz enerji uygulamalarına yönelmiş durumda. Buna karşılık, mevcut elektrikli araç zorunlulukları ve mali teşvikler yenilenmiş bir Trump yönetimi altında azaltılabilir veya tamamen durdurulabilir."

Muhabir: Başak Erkalan,Handan Kazancı