İSTANBUL (AA) - CNN'in haberine göre, uzmanlar, yıl başından bu yana çok sayıda depremin meydana geldiği İzlanda'da sismik hareketliliğin volkanlarla ilişkisini inceledi.
İzlanda'daki sismik hareketlilik yerin derinliklerinde magmanın yeniden yükseldiğini ortaya koyarken, bilim insanları, Bardarbunga'nın patlamasının artık "olup olmayacağı değil, ne zaman olacağı" sorusunun öne çıktığı görüşünde.
Uzmanlar, volkanların buz ve lavın etkileşimi nedeniyle son derece patlayıcı bir karaktere sahip olabileceğine işaret ederken, İzlandalı bilim insanları ise "ülkedeki aktif 34 volkanik sistemin yaklaşık yarısının buzullar altında bulunması ve iklim değişikliği nedeniyle hızla eriyen buzulların volkanik patlamaları daha sık ve şiddetli hale getirebileceği" yönündeki teoriyi araştırıyor.
Brown Üniversitesinden jeofizik araştırmacısı Allie Coonin, "Buzulların erimesi, magma üretimini artırarak daha büyük ya da daha sık volkanik patlamalara yol açabilir." değerlendirmesinde bulundu.
İzlanda Meteoroloji Ofisinden Michelle Parks, yapılan modellemelerin, buzulların erimesi nedeniyle İzlanda'nın altında üretilen magma miktarının en az 2 katına çıktığını gösterdiğini ancak bu magmanın ne kadar sürede yüzeye ulaşacağının belirsizliğini koruduğunu ifade etti.
Son olarak 2014'te faaliyete geçen ve İzlanda’nın son 200 yıldaki en büyük volkanik patlamasına yol açan Bardarbunga Yanardağı'nda patlama sırasında yüzlerce metre yüksekliğe ulaşan lav fıskiyeleri oluşmuştu.
Küresel risk boyutuDünya genelinde 245 volkan tamamen ya da kısmen buzulların altında bulunurken, yaklaşık 160 milyon kişi bu volkanların 100 kilometre çevresinde yaşıyor.
Buz altı volkanların özellikle tehlikeli olduğuna dikkati çeken bilim insanları, 1985'te Kolombiya'daki Nevado del Ruiz Yanardağı'nın patlaması sonucu 23 bin kişinin hayatını kaybettiğini hatırlattı.
Oxford Üniversitesinden yer bilimci David Pyle, "Buzla kaplı volkanlarda küçük bir patlama bile son derece yıkıcı sonuçlar doğurabilir." uyarısında bulundu.
Cambridge Üniversitesinden Maximillian Van Wyk de Vries ise küresel ısınmayla birlikte birçok buz altı volkanın gelecek 100 yılda artık buzla kaplı olmayacağını belirterek, "Bu coğrafyalar köklü biçimde değişecek." dedi.
Muhabir: Nuri Aydın
