İSTANBUL (AA) - Açılışta konuşan Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, haccın insanlık tarihinin en köklü ve derin manevi yolculuklarından birisi olduğunu belirterek, "İslam medeniyetinin kalbinde asırlardır müstesna yer tutan bu kutlu sefer, yalnızca ibadet değil, aynı zamanda ilmin, kültürün, sanatın ve en önemlisi hafızanın nesiller boyunca taşındığı büyük medeniyet köprüsüdür." dedi.
Hac yolculuğunun yüzyıllar boyunca yalnızca fiziki seferi değil, kültürel hafızayı da beraberinde taşıdığına işaret eden Ersoy, "TÜYEK tarafından titizlikle hazırlanan 'Yol ve Yad: Hac Yolculuğunun Yazılı Hafızası' sergisi, işte tam da bu manevi ve tarihi derinliği gözler önüne seren eşsiz çalışmadır. Sergimizde yer alan menzilnamelerden surre defterlerine, dua mecmualarından minyatürlü şehir tasvirlerine kadar birçok nadide eser, medeniyetimizin hafızasını ve anlatım gücünü bizlere yeniden hatırlatmaktadır." diye konuştu.
"Sergilenen nadide eserlerin önemli bölümü ilk defa gün yüzüne çıkarılmakta"
Bakan Ersoy, Üsküdar'dan Anadolu'ya, Şam'dan Medine-i Münevvere'ye, Mekke-i Mükerreme'den Taif'e uzanan güzergahlarda kaydedilen el yazması eserlerin, geçmiş zamanların ilim, kültür ve sanat anlayışının bugüne ulaşan en diri şahitleri olduğunun altını çizdi.
Sergide yer alan Mushaf'ların, menzil listelerinin, surre defterlerinin ve kutsal mekan tasvirlerinin yalnızca ilmi değerleriyle değil, aynı zamanda sanat ve estetik anlayışının rafine örnekleriyle de dikkati çektiğini söyleyen Ersoy, şunları kaydetti:
"Özellikle Kabe-i Muazzama ve Ravza-i Mutahhara gibi mukaddes mekanların ince sanat zevkiyle resmedildiği minyatürlü tasvirler, hafızamızda kutsalın estetikle buluştuğu nadide miras olarak yer almaktadır. Sergilenen nadide eserlerin önemli bölümü, bu vesileyle ilk defa gün yüzüne çıkarılmakta, böylece ziyaretçilerimize yalnızca bir yolculuğun izlerini değil, ilmimizin, sanatımızın ve inanç hafızamızın asırlar boyunca nasıl taşındığını belgeleyen canlı miras sunulmaktadır. Bu sergi, geçmişin hafızasını bugüne taşıyarak medeniyetimizin ilim, kültür ve sanatla yoğrulmuş ruhunu yeniden idrak etmemize vesile olmaktadır."
TÜYEK, kuruluşunun 15. yılını kutluyor
Mehmet Nuri Ersoy, TÜYEK'in kuruluşunun 15. yılı olduğunu anımsatarak, "Sayın Cumhurbaşkanımızın vizyoner yaklaşımıyla kurulan bu kurumumuz, bugün yaklaşık 500 uzman ve personeliyle dünyanın en büyük yazma eser kuruluşu haline gelmiştir. Yazma eserlerin muhafazasından restorasyonuna, kataloglamasından dijitalleştirilmesine kadar her alanda öncü rol üstlenmiştir." diye konuştu.
Konya Büyükşehir Belediyesinden devralınan Koyunoğlu Koleksiyonu'ndaki yaklaşık 12 bin nadide eser ile Vakıflar Genel Müdürlüğünden devredilen 5 binin üzerindeki yazma eserin TÜYEK'e kazandırıldığını vurgulayan Ersoy, şu bilgileri verdi:
"Ayrıca Türk ve İslam Eserleri Müzesi, İstanbul Arkeoloji Müzesi, Mevlana Müzesi gibi kurumlarımızdaki yazma eserlerin devriyle ilgili çalışmalar da büyük hızla devam etmektedir. Bir diğer önemli adım ise Cumhurbaşkanımızın imzasıyla Kadir Gecesi'nde kurulan Yazma Mushaflar Dairesi Başkanlığı olmuştur. Bu yeni birim, Mushaf tarihi çalışmalarının Türkiye ve İslam dünyasında daha güçlü şekilde yapılmasına imkan tanıyacak, binlerce yıllık Mushaf mirasımızın araştırılması ve neşrine öncülük edecektir."
Türk ve İslam Eserleri Müzesi ve İstanbul Arkeoloji Müzeleri'ndeki yazma eserler dijital olarak erişime açılacak
Bakan Ersoy, TÜYEK'in bugüne kadar 60'tan fazla kültürel ve bilimsel etkinliğe ev sahipliği yaptığını dile getirerek, "Sultanların Mushafları, Yazma Eserlerde Ebru, Huzur Dersleri, Ramazaniyyeler gibi sergiler, bu alana yeni soluk getirmiştir. Yakın zamanda gerçekleştireceğimiz I. Uluslararası Yazma Eser Sempozyumu ise Türkiye'nin bu alandaki birikimini dünyaya sunacak, dünyanın önde gelen kurumları ve bilim insanlarıyla bilgi alışverişine imkan tanıyacaktır. Başkanlığımız ayrıca yazma eserlerin kataloglaması, dijitalleştirilmesi ve erişilebilirliğinin artırılması noktasında da çok önemli mesafeler kat etmiştir." değerlendirmesini yaptı.
Türk ve İslam Eserleri Müzesi ve İstanbul Arkeoloji Müzeleri koleksiyonlarındaki tüm yazma eserlerin kataloglarının tamamlandığını, dijital erişime açılması için de gerekli altyapıların hazırlandığını kaydeden Ersoy, 15 Haziran itibarıyla "yek.gov.tr" adresi üzerinden bu eserlerin kamuoyunun istifadesine sunulacağını bildirdi.
Ersoy, kültürün bir hafıza, medeniyetin de hafızanın devamlılığı olduğunu kaydederek, "Yazma eserler ise bu hafızanın canlı tanıklarıdır. Bu değerli mirasımıza sahip çıkmak, gelecek nesillere aktarmak ve kültürel sürekliliğimizi temin etmek en büyük sorumluluğumuzdur. Bu vesileyle serginin hazırlanmasında emeği geçen tüm uzmanlarımıza, restoratörlerimize ve kurum çalışanlarımıza şükranlarımı sunuyorum." görüşünü paylaştı.
Sergi, 11 Temmuz'a kadar açık olacak
Açılışa konuk olan İstanbul Valisi Davut Gül de "İstanbul, adeta her köşesinde kültür ve sanatla iç içe yaşıyor. Bir günümüz, bir önceki günden daha fazla etkinlikle geçiyor ama inanıyoruz ki devam eden projeler hayata geçtiğinde daha iyisi olacak. Bu sergide de bizim inancımızın gereği, gidilen hacda iletişim yokken, ulaştırma imkanları çok kısıtlıyken yapılanların kayda dökülmesi ve Coşkun (Yılmaz) Hocamızın, TÜYEK olarak bunu bugün bizlere bir kez daha hatırlatması çok kıymetli. Allah, isteyen herkese hac nasip etsin diyorum." ifadelerini kullandı.
TÜYEK Başkanı ve serginin proje koordinatörü Coşkun Yılmaz ise yazma eserlerin sadece ilgili uzmanlarla değil, geniş kitlelerle buluşturulması gerektiğinin altını çizerek, "Dijitalleşme başta olmak üzere hac sergisi bizim bu anlayışımızın bir ürünü çünkü hac, bu toplumun ortak değeri, katılımı. Serginin hazırlık çalışmalarına başladığımızda da çok geniş ilgi ve alaka gördük. Hacla herkesin bir irtibatı ve hatırası olduğu için hac mevsimine uygun olarak böyle bir sergi planladık." dedi.
Sergi açılışının ardından katılımcılara sergideki eserlerden yola çıkarak hazırlanan kartpostallar, zemzem suyu ve hurma hediye edildi.
Yazma eserler ve tarihi görsel belgelerle hac yolculuğunun idari ve ilmi boyutuna ışık tutacak sergide, menzilnamelerden sürre defterlerine, hac risalelerinden mecmualara, minyatürlerden gravürlere asırlar boyunca oluşan yazılı ve görsel birikimin nadide örnekleri yer alıyor.
Sergi, 11 Temmuz'a kadar ziyaret edilebilecek.
Muhabir: Aişe Hümeyra Akgün
