Zelenskiy, barış planının onaylanması için referandum düzenleyebileceklerini bildirdi

KİEV (AA) - Ukrayna medyasına göre, Devlet Başkanı Zelenskiy, Kiev'de gazetecilere Rusya-Ukrayna Savaşı'na ilişkin açıklamalarda bulundu.

Zelenskiy, ABD ve Avrupalı müttefikler ile üzerinde çalışmalar sürdürdükleri barış planı hakkında değerlendirmelerde bulunarak Ukrayna'nın toprak bütünlüğü ve güvenlik garantilerinin kendileri için son derece önemli olduğunu vurguladı.

Uygun güvenlik şartlarının oluşması durumunda ülkede devlet başkanı seçimlerinin yapılabileceğine dikkati çeken Zelenskiy, barış planı için de referandum düzenleyebileceklerini dile getirdi.

Zelenskiy, "Ukrayna, bu anlaşmayı (barış planı) onaylamak için parlamentoya sunacak ya da ülke çapında 'evet' veya 'hayır' formatında bir referandum düzenleyecek. Ukrayna, referandumla eş zamanlı olarak seçim (devlet başkanı seçimi) yapmaya da karar verebilir." diye konuştu.

Ülkede seçimlerin veya referandumun yapılması için en az 60 günlük ateşkesin ilan edilmesi gerektiğinin altını çizen Zelenskiy, şunları kaydetti:

"Savaşın sonunu netleştirecek kapsamlı bir anlaşmayla referanduma gidebiliriz. Çünkü insanlar, bu sonucun bizim için kabul edilebilir olup olmadığını seçebilir. Ardından bir referandum olabilir. Bir referandumun yapılması en az 60 gün gerektirir ve bunun için 60 gün boyunca gerçek bir ateşkese ihtiyacımız olacak. Aksi takdirde referandumu düzenlemeyiz."

Zelenskiy, Ukrayna Parlamentosunun ancak barış anlaşmasının imzalanmasının ardından ülkede seçim tarihini belirleyebileceğini bildirdi.

Ukrayna Devlet Başkanı, savaş nedeniyle 2022'den itibaren devam eden sıkıyönetimin iptal edilmesinden sonra ülkede yerel ve parlamento seçimlerinin de yapılmasının mümkün olacağını söyledi.

Zelenskiy, ABD'nin önerdiği barış planına göre, Donetsk bölgesinin "bir kısmında" serbest ekonomik bölge oluşturmak için görüşmelerin sürdüğünü aktardı.

Ülkesine uygun güvenlik garantilerin sağlanması durumunda bu konuyu değerlendirebileceklerini belirten Zelenskiy, "Ukrayna için güvenlik garantileri sağlandıktan sonra taraflar, Donetsk bölgesinin bir kısmında serbest ekonomik bölgesi oluşturma olasılığını değerlendirebilir." dedi.

Zelenskiy, söz konusu serbest ekonomik bölgenin oluşturulması halinde, Ukrayna birliklerinin bu alandan belli bir mesafede geri çekilmesi durumunda Rus ordusunun da geri çekilmesi gerekeceğini belirterek bu tür bir kararın alınması için Ukrayna ile ABD ve Rusya arasında ayrı bir anlaşmanın yapılması gerekeceğini kaydetti.

Zelenskiy, Ukrayna heyetinin son günlerde ABD'li yetkililer ile barış planı üzerinde çalıştıklarına işaret etti.

ABD heyetinin, bugün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile konuyu görüşebilme ihtimalinin olduğunu aktaran Zelenskiy, yarın da bu görüşmenin sonucu hakkında haber bekleyeceklerini söyledi.

Zelenskiy, Ukrayna'nın NATO ile entegrasyonu sürecinden vazgeçmeyeceklerinin altını çizdi.

Ukrayna Devlet Başkanı, barış müzakerelerinde üzerinde çalışılan 20 maddeyi şöyle sıraladı:

"1-⁠ ⁠Ukrayna'nın egemenliğinin teyidi.

2-⁠ ⁠Rusya ve Ukrayna arasında saldırmazlık anlaşması ve ateşkes hattı boyunca durumun izlenmesi için bir mekanizma oluşturulması.

3- ⁠Ukrayna için güvenilir güvenlik garantileri.

4-⁠ ⁠Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin sayısı barış zamanında 800 bin personelle sınırlandırılması.

5- ⁠ABD, NATO ve Avrupa, Ukrayna'ya Kuzey Atlantik İttifakı'nın 5. maddesine benzer güvenlik garantileri sağlaması. Rusya'nın Ukrayna'ya saldırması durumunda, silahlı bir karşılık verilecek ve Moskova'ya karşı yaptırımların yeniden uygulanması.

6-⁠ ⁠Rusya'nın, Avrupa ve Ukrayna'ya yönelik saldırmazlık politikasını resmileştirmesi.

7-⁠ ⁠Ukrayna'nın Avrupa Birliği'ne katılım tarihinin belirlenmesi ve Kiev'e Avrupa pazarına kısa vadeli erişim sağlanması.

8- ⁠Ukrayna için küresel kalkınmaya yönelik güçlü bir paket öngören bu barış planının, ayrı bir yatırım anlaşmasında tanımlanması ve özellikle yatırım için kalkınma fonu, doğal gaz altyapısının geliştirilmesi, bölgelerin yeniden yapılandırılması, maden ve doğal kaynakların çıkarılması konularını içermesi.

9- ⁠Ukrayna'nın yeniden inşası için 800 milyar dolar fon sağlanması.

10-⁠ ⁠Amerika Birleşik Devletleri ile serbest ticaret anlaşmasının sonuçlandırılması sürecinin hızlandırılması.

11- ⁠Ukrayna'nın nükleer silahsız statüsünün güvence altına alınması.

12-⁠ ⁠ABD, Zaporijya Nükleer Santrali'nin Rusya, Ukrayna ve ABD tarafından ortaklaşa yönetilmesini ve kar paylarının eşit olarak dağıtılmasını öneriyor. Ukrayna, Rusya'nın katılımını reddetmektedir, henüz bir uzlaşıya varılmamıştır.

13-⁠ ⁠Ukrayna ve Rusya, okullarda farklı kültürlere hoşgörüyü teşvik eden eğitim programları uygulamayı taahhüt etmektedir.

14-⁠ ⁠Anlaşmanın kabul edildiği tarih itibarıyla Donetsk, Lugansk ve Zaporijya ile Herson bölgelerinde, birliklerin konuşlandırıldığı hat boyunca ateşkesin sağlanması.

Rusya, birliklerini Dnipropetrovsk, Mikolaiv, Sumi ve Harkiv bölgelerinden çekmelidir. Ukrayna, Rus ordusunun Donbas'tan çekilmesinde ısrar ederken ABD, orada serbest bir ekonomik bölge oluşturulmasını önermektedir.

15-⁠ ⁠Bölgesel anlaşmalar üzerinde mutabık kalındıktan sonra Rusya ve Ukrayna, bunları zorla değiştirmemeyi taahhüt etmektedir.

16-⁠ ⁠Rusya, Ukrayna'nın Dinyeper Nehri ve Karadeniz'i ticari faaliyetler için kullanmasını engellemeyecektir; Kinburn Yarımadası askerden arındırılacaktır.

17-⁠ ⁠Bir insani yardım komitesi kurulacak, savaş esirleri "herkes için herkes" esasına göre takas edilecek, çocuklar ve siyasi tutuklular da dahil olmak üzere siviller geri verilecektir.

18-⁠ ⁠Ukrayna, anlaşma imzalandıktan sonra en kısa sürede seçim yapmalıdır.

19-⁠ ⁠Anlaşmanın uygulanması, ABD Başkanı Donald Trump başkanlığındaki bir konsey tarafından garanti altına alınacaktır. İhlaller için yaptırımlar uygulanacaktır.

20-⁠ ⁠Tüm taraflar, bu anlaşmayı kabul ettikten sonra derhal tam bir ateşkes yürürlüğe girecektir."

Muhabir: Davit Kachkachishvili